Ουραγός η Ευρώπη στη μάχη της τεχνητής νοημοσύνης
Παρά τις επενδύσεις 20 δισ., υπολείπεται των «πρωταθλητριών» ΗΠΑ και Κίνας
Μεγάλο χάσμα έναντι των διεθνών ανταγωνιστών της όσον αφορά τις επενδύσεις σε τεχνητή νοημοσύνη (artificial intelligence-AI) εμφανίζει η Ευρώπη, με αποτέλεσμα να επιβραδύνεται η τεχνολογική της ανάπτυξη σε ένα περιβάλλον ραγδαίου μετασχηματισμού. Η τεχνητή νοημοσύνη μαζί με άλλες τεχνολογίες, όπως η εικονική πραγματικότητα αλλά και η ρομποτική, αναδιαμορφώνουν πλήρως τις αγορές και την κοινωνία, συμβάλλοντας σημαντικά στη δημιουργία νέων προϊόντων και υπηρεσιών.
Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Πληροφορικής & Επικοινωνιών Ελλάδας (ΣΕΠΕ), αν και η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει θέσει ψηλά στην ατζέντα της το θέμα της τεχνητής νοημοσύνης, επενδύοντας πάνω από 20 δισ. ευρώ στην τεχνολογία ΑΙ, μέχρι σήμερα εξακολουθεί να υπολείπεται σε παγκόσμιο επίπεδο. Για την ακρίβεια, καταλαμβάνει μόλις την τρίτη θέση, με τις ΗΠΑ να κρατούν τα παγκόσμια ηνία και την Κίνα να βρίσκεται δεύτερη στη διεθνή κατάταξη.
Αυτήν την εικόνα επιχειρεί να ανατρέψει η Ενωση, μέσα από θεσμικές παρεμβάσεις και γενναίες επενδύσεις στο οικοσύστημα της τεχνητής νοημοσύνης. Την υστέρηση της Ε.Ε. αναγνωρίζει η ειδική επιτροπή για την τεχνητή νοημοσύνη στην ψηφιακή εποχή (AIDA) στις τελικές συστάσεις της, τις οποίες ενέκρινε την προηγούμενη εβδομάδα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Οπως αναφέρει ο ΣΕΠΕ, το σχετικό κείμενο, το οποίο υιοθετήθηκε με 495 ψήφους υπέρ, 34 κατά και 102 αποχές, σημειώνει ότι «η Ε.Ε. έχει μείνει πίσω στον παγκόσμιο αγώνα δρόμου για μια ηγετική θέση στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης». Η έκθεση θα τροφοδοτήσει τις επικείμενες κοινοβουλευτικές εργασίες για την τεχνητή νοημοσύνη, ιδίως τον νόμο για την τεχνητή νοημοσύνη, που επί του παρόντος βρίσκεται υπό συζήτηση στις αρμόδιες επιτροπές, οι οποίες αναμένεται να τον ψηφίσουν στα τέλη Σεπτεμβρίου. Οι ευρωβουλευτές πιστεύουν ότι η Ε.Ε. πρέπει να αποτελέσει παγκόσμιο φορέα καθορισμού προτύπων στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης και ζητούν τη χάραξη ενός «οδικού χάρτη» για την τεχνητή νοημοσύνη με χρονικό ορίζοντα το 2030. Η σχετική έκθεση προτείνει ορισμένες πολιτικές που θα μπορούσαν να απελευθερώσουν τις δυνατότητες
της τεχνητής νοημοσύνης στους τομείς της υγείας, του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής, να συμβάλουν στην καταπολέμηση των πανδημιών και της παγκόσμιας πείνας, και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των ανθρώπων μέσω της εξατομικευμένης ιατρικής.
«Η Ε.Ε. δεν θα πρέπει να παρεμβαίνει πάντοτε ρυθμιστικά στην τεχνητή νοημοσύνη ως τεχνολογία», σημείωσαν οι ευρωβουλευτές, λέγοντας ότι «το επίπεδο ρυθμιστικής παρέμβασης θα πρέπει να είναι ανάλογο προς το είδος του κινδύνου που συνδέεται με την εκάστοτε χρήση των συστημάτων». Υπογραμμίζεται πως έκθεση που είχαν δημοσιεύσει σχεδόν πριν από ένα χρόνο η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και η Κομισιόν, υπολόγιζε τότε πως το ετήσιο επενδυτικό πρόγραμμα της Ε.Ε. στις τεχνολογίες blockchain και τεχνητής νοημοσύνης διαμορφώνεται κοντά στα 10 δισ. ευρώ.
Τονίζοντας ότι η Ενωση ασκεί πιέσεις για την υιοθέτηση μιας παγκόσμιας συμφωνίας για κοινά πρότυπα ως προς την υπεύθυνη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, οι ευρωβουλευτές κάλεσαν τα δημοκρατικά κράτη να συνεργαστούν για τη διαμόρφωση ενός κοινού διεθνούς διαλόγου. Ανέφεραν, επίσης, ότι οι τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσαν να δημιουργήσουν σοβαρά δεοντολογικά και νομικά ζητήματα και εξέφρασαν ανησυχία σχετικά με τη στρατιωτική έρευνα και τις τεχνολογικές εξελίξεις στην ανάπτυξη φονικών αυτόνομων οπλικών συστημάτων. Το Κοινοβούλιο επισήμανε ότι ορισμένες τέτοιες τεχνολογίες επιτρέπουν την αυτοματοποίηση της επεξεργασίας πληροφοριών σε πρωτοφανή κλίμακα, ανοίγοντας τον δρόμο για πιθανές μαζικές παρακολουθήσεις και άλλες παράνομες παρεμβάσεις στα θεμελιώδη δικαιώματα.
Ο νέος νόμος της Ε.Ε. για την τεχνητή νοημοσύνη επί του παρόντος βρίσκεται υπό συζήτηση στις αρμόδιες επιτροπές, οι οποίες αναμένεται να τον ψηφίσουν στα τέλη Σεπτεμβρίου.