Τι κάνει για εμένα η Ε.Ε. σήμερα

ΗΣΤΡΆΤΟΥ ΣΆΦΙΟΛΈΆ*

αλήθεια είναι πως λίγα πράγματα μοιάζουν πιο βαρετά στο Facebook από το να διαβάζεις για θέματα ευρωπαϊκών κανονισμών. Είναι πιο «sexy» να γράφεις για τον Ελον Μασκ, τον βαθύπλουτο υπερόπτη με την απαράμιλλη ικανότητα να συνδυάζει θράσος με αναισθησία, ο οποίος λίγο πριν αγοράσει το Twitter ανέβασε μια φωτογραφία του Μπιλ Γκέιτς και μαζί ένα emoji ενός εγκύου άντρα και ένα ιδιαίτερα προσβλητικό σχόλιο.

Το ζήτημα που απασχολεί όλους, και πρώτα στην Αμερική, είναι οι συνέπειες που θα έχει στην πληροφόρηση η ικανότητα ενός ανθρώπου να αποκτήσει μια παγκόσμια πλατφόρμα συζήτησης και να τη μετατρέψει σε προσωπικό του παιχνίδι. Ή όπλο με το οποίο θα λύσει τις προσωπικές του διαφορές ή θα δώσει διέξοδο στις μανίες του.

Την ίδια στιγμή, λίγοι προσέχουν ένα δελτίο Τύπου στις 23 Απριλίου από την Ε.Ε. Αυτό το δελτίο Τύπου που γενικά περνάει απαρατήρητο, ανακοινώνει κάτι το συγκλονιστικά σημαντικό, ειδικά σε αυτή τη συγκυρία: το European Union Digital Services Act. To Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε διαβούλευση με τις κυβερνήσεις κατέληξε σε έναν κανονισμό λειτουργίας των τεχνολογικών κολοσσών όπως Facebook, Google, Amazon και φυσικά Twitter!

Αν μια τεχνολογική πλατφόρμα θέλει να λειτουργεί στην Ε.Ε. θα πρέπει να αποδεικνύει ότι εφαρμόζει μέτρα για τον περιορισμό της διασποράς προπαγάνδας και της παραπληροφόρησης, του λόγου μίσους, του εκφοβισμού και των απειλών κατά της ζωής και διακίνησης παράνομου υλικού (π.χ. revenge porn). Ταυτόχρονα, οφείλει να παρέχει πρόσβαση στις ρυθμιστικές αρχές και σε ανεξάρτητους ερευνητές στον αλγόριθμο λειτουργία της, δηλαδή στη μεθοδολογία με την οποία όταν ψάχνεις κάτι στo Google το εμφανίζει στην πρώτη σελίδα αποτελεσμάτων και όχι ας πούμε στη δέκατη, ή να εξηγεί με ποια σειρά η Amazon εμφανίζει προϊόντα στην ιστοσελίδα αγορών της, να εξηγεί τον τρόπο με τον οποίο η Apple αποφασίζει ποιες εφαρμογές θα ανέβουν στην πλατφόρμα της, και φυσικά τους κανόνες «moderation» στο Twitter.

Η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει δεχθεί κριτική (για παράδειγμα από τη Διεθνή Αμνηστία) πως ο κανονισμός δεν είναι αρκετά τολμηρός, ή ότι εφαρμογή του θα είναι δύσκολη, καθώς αντίθετα

με τους τεχνολογικούς κολοσσούς, η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν έχει επαρκώς στελεχώσει τη ρυθμιστική αρχή. Σας βεβαιώνω όμως πως οι αντίστοιχοι Αμερικανοί βλέπουν τη χώρα τους να είναι εγκλωβισμένη στην αγεφύρωτη πολιτική διαφορά μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών για το τι συνιστά ελεύθερη λειτουργία των social media (οι πρώτοι θέλουν περισσότερους κανόνες και οι δεύτεροι σχεδόν κανέναν), και ζηλεύουν την Ευρώπη απίστευτα. Για παράδειγμα, ο Μπεν Σκοτ, πρώην σύμβουλος για θέματα τεχνολογίας της πρώην υπουργού Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον, η οποία έχασε τις προεδρικές εκλογές στην Αμερική το 2016 και εξαιτίας της οργανωμένης επίθεσης παραπληροφόρησης από το Κρεμλίνο, δήλωσε στο NPR: «Ο νέος κανονισμός της Ευρωπαϊκής Ενωσης αλλάζει πλήρως το τοπίο».

Ενώ σχεδόν όλοι γνωρίζουμε τον Ελον Μασκ, ελάχιστοι έχουμε ακούσει για τον Τιερί Μπρετόν. Αντιπρόεδρος και CEO του Groupe Bull (1996-1997), πρόεδρος και CEO της ThomsonRCA (1997-2002), πρόεδρος και CEO της France Télécom (20022005). Το 2005 γίνεται υπουργός Οικονομικών και Βιομηχανίας (2005-2007) επί προεδρίας Ζακ Σιράκ. Το διάστημα 20072008 διδάσκει στο Harvard, ενώ από το 2009 έως το 2019 γίνεται ο CEO της Atos. Είναι προφανές πως ο Μπρετόν ξέρει δύο τρία πράγματα από τεχνολογία. Ετσι, από το 2019 με πρόταση του προέδρου Μακρόν αναλαμβάνει επίτροπος για θέματα Εσωτερικής Αγοράς της Ε.Ε.

Την ίδια λοιπόν στιγμή που ο Ελον Μασκ με το παραφουσκωμένο εγώ του –με εξαιρετική επιτυχία στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και στους διαστημικούς πυραύλους αλλά σοκαριστική άγνοια στο τι συνιστά πραγματική ελευθερία του λόγου στα social media– πλημμυρίζει τις ειδήσεις με μεγαλεπήβολες δηλώσεις για την πεφωτισμένη στρατηγική του για το Twitter, ο κ. Μπρετόν του λέει εκ μέρους όλων μας, των Ευρωπαίων: «Καλωσορίζουμε τους πάντες. Είμαστε ανοιχτά, αλλά υπό όρους. Ξέρουμε τι έχουμε να πούμε στον Ελον: “Ελον, υπάρχουν κανόνες. Καλώς ήρθες, αλλά αυτοί είναι οι κανόνες μας. Εδώ, στην Ευρώπη, ισχύουν οι δικοί μας κανόνες!”».