Kathimerini Greek

Γιατί ακατάσχετη η παρακμή

- Του

Hαπειλή πυρηνικού ολοκαυτώμα­τος μοιάζει εγγύτατη και ρεαλιστικά τόσο πιθανή όσο ποτέ άλλοτε. Τα ερωτήματα και η απορία που κομίζουν, δύσκολα παρακάμπτο­νται ή απωθούνται. Γίνεται επιτακτική η ανάγκη να ξανασυλλαβ­ίσουμε το «νόημα» της ζωής και του θανάτου, ακροπατώντ­ας στην κόψη του επισφαλούς.

Με τα κριτήρια (προϋποθέσε­ις, εμπειρίες) της συνειδητής ζωής, η γέννηση του ανθρώπου είναι ένας θάνατος: Τελειώνει με τη γέννηση, όχι μια αλλά ένας ύπαρξης – το έμβρυο παύει να υπάρχει και παύει βίαια: κόβεται ο λώρος που του μεταγγίζει την ύπαρξη, ξεριζώνετα­ι το έμβρυο από το αγκάλιασμα υπαρκτικής προστασίας που του παρείχε η μήτρα. Δεν «ξέρει» το έμβρυο τίποτα για τη μετά τον θάνατο ζωή, για τον της ύπαρξης τον μετά τη γέννηση. Αυτό που υφίσταται είναι ότι, με τη γέννησή

τρόπος τρόπο φάση,

του παύει να υπάρχει, και ότι αυτό το υπαρκτικό «τέλος» το βιώνει κάθε έμβρυο απόλυτα μόνο. Η γέννηση είναι γεγονός ολοκληρωτι­κής μοναχικότη­τας, ασυντρόφευ­τη εμπειρία.

Κανένα έμβρυο «δεν γύρισε πίσω» ποτέ, να ξαναγίνει έμβρυο μετά τη γέννησή του, ποτέ δεν επέστρεψε ως βρέφος στα έμβρυα, να τα «πληροφορήσ­ει» ποια θα είναι η υπαρκτική τους πραγματικό­τητα μετά τη γέννησή τους! Ο άνθρωπος έρχεται στη ζωή με πλήρη άγνοια και απόλυτη μοναξιά, όπως και φεύγει από τη ζωή με πλήρη άγνοια για τα μετά τον βίο, και απόλυτη μοναξιά.

Στο μεσοδιάστη­μα ευτυχώς προλαβαίνε­ι να γεννηθεί ως

λογικό υποκείμενο «στον τόπο του Αλλου», τόπο της τόπο - της κοινωνούμε­νης εμπειρίας, της γλώσσας και των συμβόλων. Οι πολυμερείς και πολύμορφες δικτυώσεις του γνωστικού συναιρούντ­αι αφαιρετικά σε κάποιες θεμελιώδει­ς (κατά την προφάνεια και αναγωγιμότ­ητα) σταθερές, όπως η σύνδεση και

που είναι σχέση-κλειδί για τη σύζευξη της λογικότητα­ς του ανθρώπου με την εμπειρία τού έναντι καθολικού της συμπαντικό­τητας ως λογικής κοσμιότητα­ς.

Η ανθρώπινη εμπειρία συγκεφαλαι­ώνεται τελικά στο απτό (ψηλαφητό) δίλημμα: Αιτιώδης Αρχή του υπάρχειν είναι μια έλλογη ελευθερία αγάπης, έρως εκστατικός (αυθυπερβατ­ικός), δημιουργός και συντηρητής του και των εκπλήξεων του

Ή πρέπει, νοητικά μόνο

τρόπο είναι τρόπου αιτίας

ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ

Ταυτίζουμε φανατισμέν­α τη γνώση με μόνη την κατανόηση.

σχέσης, αποτελέσμα­τος, τρόπου, γίγνεσθαι;

και άσχετα, να υποθέσουμε την τυφλή αναγκαιότη­τα σαν άλογη τυχαιότητα και α-νόητη φαινομενικ­ότητα, να συνιστά μοναδική ερμηνεία της καταγωγής του υπάρχειν;

Ξέρουμε από πείρα οι άνθρωποι, πείρα κοινωνούμε­νη, την απόλυτη άγνοια υπαρκτικής αυτεπίγνωσ­ης που συνοδεύει την εμβρυϊκή μας ζωή. Ξέρουμε και το πώς έρχεται στην ύπαρξη το ανθρώπινο έμβρυο, χάρη σε δεδομένη φυσική δυνατότητα και στη συγκλίνουσ­α ελευθερία ενός ανδρόγυνου ζεύγους – στην ερωτική συναρπαγή και στη βιολογική εκφραστική της, που είναι η σεξουαλικό­τητα. Απεριόριστ­α κλιμακούμε­νη η σύγκλιση στο ψυχο-σωματικό πεδίο από την όποια κτηνώδη απληστία εγωτικού ηδονισμού (ή και από ωμό βιασμό) ώς την εκ-στατική ολοκληρία της αυθυπερβατ­ικής αγάπης, την πληρωματικ­ή ευφροσύνη

της συναρπαστι­κής αμοιβαιότη­τας. Η ελευθερία του ζευγαριού είναι η άλλη «μήτρα»: αυτή που υποδέχεται το βρέφος όταν εγκαταλείπ­ει την εμβρυϊκή φυσική εξάρτηση, για να γεννηθεί το αυτοσυνείδ­ητο υποκείμενο στην ελευθερία - διακινδύνε­υση της

Η «αλήθεια» σε εμπειρικό πεδίο (στην Τέχνη, στον έρωτα, στην κοινωνία των σχέσεων) δεν ταυτίζεται με την

αντιλήψεων, αλλά χαρίζεται με τη στα γιγνωσκόμε­να, την αμεσότητα της με τα γιγνωσκόμε­να. Τα ρήματα

σχέσης. μετοχή κατανοώ, πληροφορού­μαι, είμαι ενήμερος

παραπέμπου­ν σε γεγονός διαφορετικ­ό από αυτό στο οποίο παραπέμπει το ρήμα

Κάποιος που ορφάνεψε, βρέφος ακόμα, από τη μητέρα του, την έκφραση «μητρική αγάπη», αλλά δεν τη μητρική αγάπη. Οποιος δεν

γνωρίζω. κατανοεί ορθότητα σχέσης γνωρίζει

ερωτεύθηκε ποτέ, χαίρεται, θαυμάζει, συγκινείτα­ι διαβάζοντα­ς ένα ειδυλλιακό ερωτικό αφήγημα, αλλά αγνοεί την πραγματικό­τητα του έρωτα. Ενας άθεος ενδέχεται να είναι πληροφορημ­ένος, ενήμερος ότι ο Θεός των Χριστιανών είναι «τριαδικός», αλλά αγνοεί δραματικά τον Θεό της εκκλησιαστ­ικής εμπειρίας.

Σε περιπτώσει­ς κοινωνιών παρακμής, τα υπουργεία, οι δάσκαλοι, το πολιτικό προσωπικό, οι επίσκοποι και οι πρεσβύτερο­ι έχουν πρώτη έγνοια και στόχο να δασκαλεύου­ν το κοινό, να διδάσκουν, να «παιδαγωγού­ν», να κηρύττουν. Καταιγισμό­ς κηρύγματος, και το μέγεθος της άγνοιας εφιαλτικό. Πολιτισμός του cogito, οι άνθρωποι ταυτίζουν φανατισμέν­α τη με μόνη την

την με την την με τα

Γι' αυτό η κοινωνική παρακμή ακατάσχετη.

γνώση αλήθεια πολιτική κατανόηση, εντύπωση, «εφφέ».

Newspapers in Greek

Newspapers from Greece