Το αρ ντεκό «ζιγκουράτ», Θράκης και Λιοσίων γωνία
Οανεξάντλητος πλούτος της Αθήνας δεν περιορίζεται σε κάποια σημαντικά αρχιτεκτονήματα και σε ορισμένα σπίτια που συνθέτουν την ιστορική φυσιογνωμία της πόλης, αλλά επεκτείνεται σε μια τεράστια παρακαταθήκη μοτίβων και διακοσμητικών στοιχείων που ιστορούν την αισθητική γλώσσα. Είναι μια εναλλακτική ιστορία των ιδεών όλα αυτά τα κατάλοιπα περασμένων αντιλήψεων για το τι είναι ωραίο, χρήσιμο, λειτουργικό. Να, εδώ τώρα που στέκομαι μπροστά σε μια κλειστή μεταλλική εξώθυρα της δεκαετίας του 1930 παρατηρώ τα αρ ντεκό μοτίβα της και αναλογίζομαι ποιος να την έφτιαξε και ποιος την παρήγγειλε... Γωνία Λιοσίων και Θράκης. Λίγες ελπίδες υπάρχουν να ανοίξει ξανά αυτή η πόρτα,
τουλάχιστον για να υποδεχθεί μια ζωή που να θυμίζει αυτήν που κάποτε άφηνε το φως και τον αέρα μέσα στα διαμερίσματα στους τρεις ορόφους της μικρής, γωνιακής, προπολεμικής πολυκατοικίας. Η εξώθυρα όμως είναι ένα έργο τέχνης από μόνη της. Το βαθμιδωτό μοτίβο θυμίζει ζιγκουράτ και έχει ένα θερμό πράσινο χρώμα.
Είναι μια πόρτα από τις πολλές, τις πάρα πολλές, κλειστές και διάσπαρτες στις αθηναϊκές συνοικίες. Στη Θράκης 2, πάνω από τον Σταθμό Λαρίσης, στη συνοικία του Αγίου Παύλου, αυτή η πόρτα θα μπορούσε να είναι κομμάτι ενός πραγματικά μεγάλου περιπάτου της Αθήνας, που θα ακολουθούσε όλους τους νευρώνες στις παλιές, ιστορικές γειτονιές. Η αισθητική ιστορία της Αθήνας έτσι όπως έχει
αποτυπωθεί σε αναρίθμητα σπίτια και πολυκατοικίες σε όλες τις συνοικίες είναι το βαθύ κοίτασμα που αντανακλά μια μεγάλη και πυκνή ανθρωπογεωγραφία.
Στη Λιοσίων και στα δρομάκια πάνω από τον Σταθμό Λαρίσης, τα παλιά σπίτια και οι προπολεμικές πολυκατοικίες στέκουν μάρτυρες μιας διαδρομής. Η αστική ζωή στην Αθήνα... πόσο λίγο μελετημένη. Τώρα που έχει επί της ουσίας ξεθεμελιωθεί ο λαϊκός νεοκλασικισμός από τις συνοικίες, παρασύροντας μαζί όλον εκείνον τον τεχνικό πολιτισμό, τη μαστοριά του ξυλουργού, του σιδερά, του πλακά και του κεραμοποιού, έχει απομείνει ως παρακαταθήκη η διασπορά του μεσοπολεμικού αστικού πολιτισμού, στη λαϊκή και στη λόγια μορφή του. Και
προκαλούν συγκίνηση τα λαϊκά μοντερνιστικά σπίτια, που συνέχιζαν την παράδοση της μικρής κλίμακας του νεοκλασικισμού της μικρής γειτονιάς.
Αλλά δεν είναι μόνο αυτά. Τις προάλλες, ένας περίπατος σε μια άλλη παλιά και πρώην μεσοαστική συνοικία της Αθήνας έφερε τη συζήτηση σε μια ακόμη, νεότερη, κληρονομιά, την αισθητική γλώσσα της δεκαετίας του '50 και του '60. Μια άλλη ιστορία αυτή, που αξίζει πολλές επιφυλλίδες και που έρχεται τώρα απλώς να εντείνει και να υπογραμμίσει την επιθυμία, την ανάγκη και την αγωνία καταγραφής και διάσωσης του αστικού πολιτισμού της Αθήνας.
Στη μικρή οδό Θράκης που βγαίνει στη Λιοσίων έχει μείνει αυτή η πόρτα. Μια πόρτα 85 ετών.
Υπάρχουν και καλύτερες, όπως και πιο κοινές, από την ίδια περίοδο. Είναι όμως μείζον το ζήτημα της ποικιλίας, των αναρίθμητων εκδοχών σε μοτίβα, σχέδια και υλικά, που όλα μαζί φτιάχνουν με ψηφίδες τη μεγάλη ιστορία των αισθητικών ιδεών. Να έρθει άραγε η ώρα που όλος αυτός ο πλούτος θα εκτιμηθεί πριν σαρωθεί και αυτός; Η Αθήνα έχει κάθε δικαίωμα να διεκδικήσει μια θέση ανάμεσα σε άλλες πόλεις του πολιτισμένου κόσμου και να ξετυλίξει με περηφάνια τη δική της ιστορία από όλα τα ρεύματα και τις τάσεις που θαυμάζουμε και δικαίως σε άλλες χώρες. Σε κάθε γειτονιά της Αθήνας υπάρχει ακόμη ένα απόθεμα που συγκινεί, ένα απόθεμα που περιμένει κάποιος να δει την αξία και κυρίως την υπεραξία του.