Σκληρό παζάρι Ερντογάν για ΝΑΤΟ
Συνάντηση Μπλίνκεν με Τσαβούσογλου, σήμερα, υπό την απειλή τουρκικού βέτο
Επί αμερικανικού εδάφους είναι πιθανό να κριθεί το μεγάλο παζάρι που ξεκίνησε ο Ταγίπ Ερντογάν με τη Δύση, όταν έριξε στο τραπέζι την απειλή τουρκικού βέτο στη δρομολογημένη ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, υποστηρίζοντας ότι οι δύο σκανδιναβικές χώρες λειτουργούν ως «ξενώνες τρομοκρατών».
Το θέμα αναμένεται να κυριαρχήσει στη συνάντηση που θα έχει σήμερα Τετάρτη, στη Νέα Υόρκη, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου με τον Αμερικανό ομόλογό του Αντονι Μπλίνκεν, ενώ αύριο Πέμπτη ο Τζο Μπάιντεν θα συναντηθεί στην Ουάσιγκτον με τον Φινλανδό πρόεδρο Σάουλι Νιινίστο και τη Σουηδή πρωθυπουργό Μαγκνταλένα Αντερσον. Ο Ταγίπ Ερντογάν κλιμάκωσε την πίεση προς τις δύο χώρες το βράδυ της Δευτέρας, όταν τις κάλεσε «να μην μπουν στον κόπο» να στείλουν αντιπροσωπείες στην Αγκυρα προς αναζήτηση κοινού τόπου.
Παρ' όλα αυτά, η κυβέρνηση Μπάιντεν αισιοδοξεί ότι η περιπέτεια που προκάλεσε στην ενταξιακή διαδικασία των δύο χωρών ο Ερντογάν θα έχει αίσιο τέλος. «Εχουμε την πεποίθηση ότι θα υπάρξει συναίνεση σχετικά με την Τουρκία και την αίτηση Σουηδίας και Φινλανδίας», δήλωσε χθες η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Καρίν Ζαν-Πιερ, προσθέτοντας ότι «διεξάγονται συζητήσεις» για το εν λόγω θέμα. Ανάλογη άποψη είχε εκφράσει νωρίτερα και ο Αντονι Μπλίνκεν.
Αν και η άποψη των περισσότερων αναλυτών είναι ότι ο Τούρκος πρόεδρος δεν θα εμποδίσει, τελικά, τη νέα διεύρυνση του ΝΑΤΟ, η σκληρή γραμμή που ακολουθεί φαίνεται ότι μπορεί να αποφέρει κάποιους καρπούς.
Χθες, ο γενικός γραμματέας της Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ αισθάνθηκε την ανάγκη να δηλώσει ότι βρίσκει βάσιμες ορισμένες από τις ενστάσεις και τα αιτήματα της Αγκυρας. «Η Τουρκία είναι πολύτιμος σύμμαχος και οι όποιες ανησυχίες της για την ασφάλεια πρέπει να απαντηθούν», δήλωσε μέσω Twitter έπειτα από τηλεφωνική συνομιλία του με τον Τσαβούσογλου.
Από την πλευρά του, ο Γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς εμφανίστηκε αισιόδοξος εκτιμώντας ότι η Τουρκία θα υποστηρίξει, τελικά, την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ. Ταυτόσημες ήταν οι τοποθετήσεις της Γερμανίδας υπουργού Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ και της υπουργού Αμυνας Κριστίνε Λάμπρεχτ, οι οποίες επίσης τόνισαν την ανάγκη να ληφθούν σοβαρά υπόψη οι ανησυχίες της Αγκυρας, χωρίς να διευκρινίσουν αν αυτό θα σημάνει και υποχωρήσεις από γερμανικής πλευράς.
Οι αιτιάσεις που έχει θέσει έως τώρα η κυβέρνηση Ερντογάν αφορούν την υποστήριξη, από πλευράς Σουηδίας και Φινλανδίας, των Κούρδων μαχητών στη Συρία, αλλά και τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στην Τουρκία στον τομέα της πώλησης οπλικών συστημάτων. Ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου Ζαν Ασελμπορν έκανε λόγο για «νοοτροπία παζαριού» και προσέθεσε: «Αμφιβάλλω ότι το θέμα για τον Τούρκο πρόεδρο έχει να κάνει πράγματι με τη Φινλανδία και τη Σουηδία και τις κουρδικές εξτρεμιστικές ομάδες. Αντιθέτως, ο Ερντογάν προσπαθεί να ανεβάσει την τιμή, ελπίζοντας σε παραχωρήσεις σε ό,τι αφορά την πώληση οπλικών συστημάτων».
Ελσίνκι και Στοκχόλμη
Την πεποίθησή του ότι «με τη βοήθεια εποικοδομητικών συζητήσεων θα επιλύσουμε το πρόβλημα» εξέφρασε χθες ο πρόεδρος της Φινλανδίας, Σάουλι Νιινίστο. Νωρίτερα, το φινλανδικό Κοινοβούλιο είχε εγκρίνει, με ψήφους 188-8, την κατάθεση αίτησης ένταξης στο ΝΑΤΟ, ενώ την ίδια ώρα στη Στοκχόλμη η υπουργός Εξωτερικών Αν Λίντε υπέγραφε την αντίστοιχη αίτηση της Σουηδίας. Οι δύο χώρες αναμένεται να καταθέσουν επίσημα και από κοινού την αίτηση ένταξης σήμερα, Τετάρτη. Η ηγεσία της Ατλαντικής Συμμαχίας ευελπιστεί να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία ένταξης εντός του καλοκαιριού, Ερντογάν επιτρέποντος.
Η γερμανική κυβέρνηση εκτιμά ότι η Αγκυρα δεν θα εμποδίσει τελικά την ένταξη Σουηδίας και Φινλανδίας.