O «Υμνος εις την Ελευθερίαν» ως έργο τυπογραφικής τέχνης
ΝΙΚΟΥ ΒΑΤΟΠΟΥΛΟΥ
Σε έναν ιδιαίτερο χώρο της Δράμας, στην Gallery13, το βιβλίο τιμάται και ως αντικείμενο τέχνης. H δε τυπογραφία, με τη χειρώνακτη πρακτική της, προκαλεί συγκίνηση. Το χαρτί δοξάζεται και όλες οι παραδόσεις και οι τεχνικές που εμπλουτίζουν το βίωμα του χρήστη και του αναγνώστη.
Εκεί, σε αυτό το σημείο συνάντησης, στην οδό Μητροπολίτου Αγαθαγγέλου 13, μια έκθεση που τρέχει ήδη (και θα παραμείνει έως τις 7 Οκτωβρίου) μας οδηγεί στην καρδιά της κλασικής τυπογραφίας, της ξυλογραφίας και της χαρακτικής. Είναι η χαρά κάθε βιβλιόφιλου να βρεθεί σε έναν τέτοιο χώρο ώσμωσης ιδεών γύρω από το βιβλίο και να χαρεί την ομορφιά και την τέχνη της παραδοσιακής τυπογραφίας.
Η έκθεση οργανώνεται γύρω από τον Διονύσιο Σολωμό και δύο μνημειακές εκδόσεις του «Υμνου εις την Ελευθερίαν», που γίνονται η αφορμή για να μιλήσει κανείς για τη σχέση χαρακτικής και βιβλίου. «Είναι μια έκθεση που σκοπό έχει να αναδείξει την υλική υπόσταση του βιβλίου ως αντικειμένου πολιτισμού υψηλής αισθητικής», λέει
Στην έκθεση
ο Δημήτρης Γούδας, μελετητής ο ίδιος της ιστορίας του βιβλίου, βιβλιοδέτης και ιδρυτής της Gallery13.
H γκαλερί βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο, «εκεί όπου την περίοδο του Μεσοπολέμου η συστάδα των μικρών διώροφων κτιρίων της περιοχής αποτελούσε τη Νέα Αγορά της πόλης της Δράμας», όπως λέει ο κ. Γούδας. Μαζί με την γκαλερί λειτουργεί και το παραδοσιακό
βιβλιοδετείο, καθώς ο ίδιος ασχολείται συστηματικά και με την ιστορική βιβλιοδεσία.
Αποκτά ιδιαίτερη σημασία η έμφαση που δίνει η έκθεση αυτή στο βιβλίο ως καλλιτεχνικό αντικείμενο και στην τυπογραφία ως στοιχείο πολιτισμού. Οι δύο εκδόσεις που παρουσιάζονται στην έκθεση είναι καλλιτεχνικές παραγωγές («μνημειακές» κατά τους διοργανωτές) του τυπογραφείου
«Διάττων» με έργα του εθνικού μας ποιητή. Η μία έκδοση («Υμνος εις την Ελευθερίαν») περιλαμβάνει χαρακτικά του Γιάννη Κυριακίδη (αντίτυπο 24/100) και η άλλη έκδοση («Διάλογος») περιλαμβάνει ξυλογραφίες του Μανόλη Χάρου (αντίτυπο 16/80). Και οι δύο εκδόσεις είναι τυπωμένες σε ιταλικό χαρτί Amalfi, 100% βαμβακερό, με τη μέθοδο της κλασικής τυπογραφίας,
στοιχειοθετημένες στο χέρι από τον Νίκο Βοζίκη των εκδόσεων «Διάττων».
Ιδιαίτερης σημασίας είναι η συνεργασία της γκαλερί με τη Δημόσια Βιβλιοθήκη Δράμας για επισκέψεις μαθητών Δημοτικών Σχολείων για να δουν από κοντά πώς λειτουργεί η κλασική τυπογραφία. Οπως λέει ο ιδρυτής της, «οι μαθητές έχουν μια μοναδική ευκαιρία να δημιουργήσουν ένα τυπογραφικό δοκίμιο με τη χρήση τυπογραφικής πρέσας. Επιπλέον, κατά την επίσκεψή τους λαμβάνουν από ένα αντίτυπο της έκδοσης “Υμνος εις την Ελευθερίαν” της Τράπεζας Πειραιώς, το οποίο κοσμείται με εικόνες από ξυλογραφίες των αγωνιστών του 1821 του Γιάννη Ψυχοπαίδη. Τυπωμένο σε μορφή βιβλίου τσέπης με τη μέθοδο της κλασικής τυπογραφίας στο τυπογραφείο των εκδόσεων “Διάττων”».
Η Gallery13 έχει ένα πυκνό πρόγραμμα εκθέσεων που δείχνουν και τον ευρύτερο προβληματισμό της για τη σύνδεση βιβλίου και εικαστικών τεχνών. Θα ακολουθήσουν εκθέσεις του Θοδωρή Λάλου, της Ιωάννας Καζάκη και Ελλήνων χαρακτών, εγκαινιάζοντας συνεργασία με την Ενωση Ελλήνων Χαρακτών.