Ασκήσεις επί χάρτου με κρυφό σενάριο «μη ήττας»
Το ενδεχόμενο να επιδιώξουν τον σχηματισμό κυβέρνησης ως δεύτεροι εξακολουθούν να εξετάζουν στον ΣΥΡΙΖΑ
ΑΝΤΩΝΗ ΑΝΤΖΟΛΕΤΟΥ Για τον ΣΥΡΙΖΑ, απέναντι στο «τέρας» που περιέγραψε ο Κυριάκος Μητσοτάκης από τη Θεσσαλονίκη στέκεται η «πεντάμορφη» απλή αναλογική. Τρία πολιτικά μηνύματα έστειλε ο Αλέξης Τσίπρας την περασμένη Κυριακή από τη ΔΕΘ όσον αφορά τις επόμενες κάλπες: Τόνισε πως «η νέα μεγάλη αλλαγή είναι η συνεργασία». Διαβεβαίωσε πως αν ο ΣΥΡΙΖΑ έρθει πρώτος, θα σχηματιστεί προοδευτική κυβέρνηση. Διεμήνυσε πολλές φορές ότι η νίκη του κόμματός του θα δώσει την ηθική και πολιτική νομιμοποίηση για να προχωρήσουν ουσιαστικές διαπραγματεύσεις, προκειμένου να υπάρξει προγραμματική σύγκλιση. «Αυτός είναι ο στόχος μας. Δεν έχουμε δεύτερες σκέψεις», ανέφερε, συμπληρώνοντας: «Αν προκύψουν άλλες πέραν των επιδιωκόμενων εξελίξεις, θα επανακαθορίσουμε τους στόχους και τις βλέψεις μας».
Η τελευταία δήλωση του Αλέξη Τσίπρα μπορεί να ερμηνευτεί με πολλούς τρόπους. Το ότι στον ΣΥΡΙΖΑ δεν συζητούν στις επίσημες συνεδριάσεις των οργάνων κάποιο εναλλακτικό πλάνο δεν σημαίνει πως δεν έχει εξεταστεί κιόλας. Στην πολιτική δεν υπάρχουν σταθερές. Μόνο σχέδια που ανατρέπονται και αναπροσαρμόζονται ανάλογα με το περιβάλλον που διαμορφώνει η
λαϊκή βούληση. Οπως είχε δημοσιεύσει η «Κ» την προηγούμενη εβδομάδα, περίπου το 25% του κόμματος, δηλαδή η διατασική «Ομπρέλα», δεν αποκλείει την περίπτωση ο ΣΥΡΙΖΑ να βγει δεύτερο κόμμα και παρ' όλα αυτά να διεκδικήσει την εξουσία. Αυτό είναι ένα σενάριο που διακινείται στην Κουμουνδούρου σε δύο διαβαθμισμένα επίπεδα: στον δημόσιο λόγο από λίγα στελέχη, αποκλειστικά και μόνο σε εσωτερικές ανεπίσημες συζητήσεις από περισσότερα στελέχη. Η μεγάλη πλειοψηφία ακολουθεί απολύτως τη γραμμή του Αλέξη Τσίπρα, ξορκίζοντας κάθε τέτοιο
σενάριο. Και δικαίως. Στην Κουμουνδούρου πιστεύουν στη νίκη του κόμματος και στη σημαντική φθορά που θα υποστεί η Νέα Δημοκρατία μέχρι την άνοιξη. Οποιοδήποτε δείγμα ηττοπάθειας ή εναλλακτικό σενάριο ήττας δεν βοηθάει. Ο στόχος της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν είναι να δώσει ελπίδα στους πιστούς ψηφοφόρους που δεν έχουν «παραστρατήσει» από
το 2012, αλλά προοπτική νίκης σε νέους υποστηρικτές και σε όσους επιθυμούν να επαναπατριστούν.
Η απλή αναλογική έχει πολλά «παράθυρα». Η αριθμητική της επόμενης κάλπης, μεταξύ πολλών άλλων σεναρίων, δεν αποκλείει και το εξής: ο ΣΥΡΙΖΑ να χάσει με μικρή διαφορά, έως τρεις μονάδες από τη Νέα Δημοκρατία, και να συγκεντρώσει
ένα ποσοστό περίπου στο 29%. Το ΠΑΣΟΚ να κινηθεί στο 13%-14%, το ΜέΡΑ25 στη ζώνη του 3%-3,5% και τα εκτός Βουλής κόμματα να φτάσουν περίπου το 10%. Αυτό το μοντέλο φέρνει τα τρία κόμματα να συγκροτούν μια πλειοψηφία κοντά στους 154 βουλευτές. Δεν είναι ένα καλό «σκορ» για τον ΣΥΡΙΖΑ η δεύτερη θέση μετά μια τετραετία με αλλεπάλληλες κρίσεις,
αλλά είναι ένα αποτέλεσμα που γεννά ένα «πραγματικό ερώτημα», όπως παραδεχόταν έμπειρο στέλεχος που μίλησε στην «Κ»: «Το 45% των τριών κομμάτων αποτελεί εντολή προοδευτικής διακυβέρνησης απέναντι στο 32% της “πρώτης” Νέας Δημοκρατίας;». Αυτό που λύνει τα χέρια του Αλέξη Τσίπρα, αν δεν το αποκλείσει εξαρχής, είναι το «εσωτερικό δημοψήφισμα» των 170.000 μελών που έτσι και αλλιώς έχει δεσμευθεί να πραγματοποιήσει ηλεκτρονικά προκειμένου να εγκριθεί οποιαδήποτε συνεργασία.
Οι φωνές της «γαλάζιας» παράταξης ηχούν ήδη στην Κουμουνδούρου αν ο ΣΥΡΙΖΑ προχωρήσει σε μια τέτοια –κατά πολλούς– αμφιλεγόμενη κίνηση. Θεσμική και συνταγματική εκτροπή, αγνόηση της λαϊκής ετυμηγορίας και βέβαια «τερατογένεση» θα είναι μερικά από τα συνθήματα που θα ακουστούν. Στην αξιωματική αντιπολίτευση υποστηρίζουν πως τόσο ο πρωθυπουργός όσο και ο Γιάννης Οικονόμου έχουν ήδη υπονοήσει την πραγματοποίηση μεταγραφών της τελευταίας στιγμής μετά τις δεύτερες κάλπες από άλλα κόμματα, προκειμένου να κατακτηθεί η αυτοδυναμία. Και αν αυτό είναι πολιτικά ηθικό, το Σύνταγμα προβλέπει να υπάρχουν ακόμη δύο διερευνητικές εντολές στην περίπτωση που η πρώτη δύναμη δεν καταφέρει
να εξασφαλίσει πλειοψηφία 151 βουλευτών.
Οι «υποψήφιοι» εταίροι
Η εξίσωση έτσι κι αλλιώς είναι δύσκολη, αφού το «ταγκό» της απλής αναλογικής δύσκολα χορεύεται μόνο με δύο. Ισως και με τρεις. Σε περίπτωση νίκης ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να εξασφαλίσει τους κυβερνητικούς εταίρους που θα συμπορευτούν μαζί του. Ο Νίκος Ανδρουλάκης δεν έχει πει το «ναι» και συνεχίζει με αμείωτη ένταση το διμέτωπο παρά τη συμπόρευση με την Κουμουνδούρου στην υπόθεση των παρακολουθήσεων. Ο Γιάνης Βαρουφάκης έχει ζητήσει η προγραμματική σύγκλιση να γίνει πολύ πιο νωρίς από τη διαδικασία των διερευνητικών εντολών. Η «Κ» είναι σε θέση να γνωρίζει πως με τα σημερινά δεδομένα κάτι τέτοιο δεν είναι στους σχεδιασμούς της Κουμουνδούρου. Επειτα από ένα επεισοδιακό διαζύγιο, το να μπει ο τέως πρωθυπουργός στο ίδιο κάδρο με τον πρώην υπουργό του θα ήταν η καλύτερη πάσα στη Νέα Δημοκρατία να παίξει με τον «μπαμπούλα» της επανάληψης του 2015. Η περαιτέρω συσπείρωση του κόμματος είναι πλέον το ζητούμενο και, εκτός από την εξεταστική επιτροπή, έμφαση από τον ΣΥΡΙΖΑ θα δοθεί στην επικοινωνία του προγράμματος, με τον Αλέξη Τσίπρα να ετοιμάζει νέο γύρο περιοδειών.
Στην Κουμουνδούρου αθροίζουν ποσοστά και σκέφτονται ως διέξοδο το εσωκομματικό δημοψήφισμα.