Τα επόμενα τρίμηνα θα είναι δύσκολα, πολλοί περιμένουν ύφεση
– Το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης είναι υπό αναθεώρηση. Ποιες θα έπρεπε να είναι οι βασικές αρχές του νέου συμφώνου;
– Το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι χρειαζόμαστε ένα μηχανισμό συντονισμού των δημοσιονομικών πολιτικών στη νομισματική Ενωση. Εχουμε μία κεντρική νομισματική πολιτική, αλλά μία αποκεντρωμένη δημοσιονομική πολιτική, η οποία πρέπει να συντονίζεται. Αυτό πρέπει να γίνει με αποτελεσματικό τρόπο, δεν πρέπει να είναι υπερβολικά περίπλοκο. Αυτό είναι ένα από τα προβλήματα του υφιστάμενου συμφώνου. Eχει καταστεί τόσο περίπλοκο, ώστε πολλοί δεν καταλαβαίνουν πώς λαμβάνονται συγκεκριμένες αποφάσεις και αυτό δεν είναι καλό για την αξιοπιστία
στα εθνικά κοινοβούλια και στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Το σύμφωνο πρέπει να είναι απλούστερο, πιο κατανοητό και να παραμείνει πιστό στον βασικό του στόχο: τη διατήρηση της βιωσιμότητας του χρέους σε όλα τα κράτη-μέλη.
– Ανησυχείτε ότι η Ευρώπη θα έχει ύφεση σύντομα;
– Η κατάσταση δεν είναι εύκολη. Οι περισσότεροι οικονομολόγοι προβλέπουν ότι τα επόμενα δύο με τρία τρίμηνα θα έχουμε αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Μερικοί παρατηρητές, κυρίως στις αγορές, προειδοποιούν ότι ίσως έχουμε ύφεση όλο το 2023. Αυτή δεν είναι η επικρατούσα άποψη, αλλά θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι ότι τα επόμενα τρίμηνα θα είναι δύσκολα. Οι τιμές της ενέργειας είναι υψηλές και υπάρχει έλλειψη
στην προσφορά ενέργειας, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση της παραγωγής. Η αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών υποχωρεί, πιέζοντας την κατανάλωση, και η κατανάλωση είναι το μεγαλύτερο μέρος της οικονομίας.
Ταυτόχρονα, ωστόσο, είναι σημαντικό να αναγνωρίσει κανείς ότι δεν είναι όλα «μαύρα». Είχαμε καλύτερη ανάπτυξη στην Ευρώπη από την αναμενόμενη το πρώτο εξάμηνο και αυτό ισχύει επίσης πάρα πολύ για την Ελλάδα. Στην πραγματικότητα η Νότια Ευρώπη τα πήγε πολύ καλύτερα από τη Βόρεια Ευρώπη φέτος, σε μεγάλο βαθμό χάρη σε μια επιτυχή τουριστική σεζόν. Επίσης βλέπουμε μια πολύ ισχυρή αγορά εργασίας στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, με την ανεργία της Ευρωζώνης να βρίσκεται στα χαμηλότερα επίπεδα από την αρχή της νομισματικής ένωσης. Αλλος θετικός παράγων είναι ότι τα μέτρα που υιοθετήθηκαν για την πανδημία, ιδίως το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, βοηθούν επίσης σε αυτή την περίοδο της ενεργειακής κρίσης.
– Συνολικά είστε ικανοποιημένος από την ευρωπαϊκή
αντίδραση στον πόλεμο και στην ενεργειακή κρίση μέχρι στιγμής; Ασκήθηκε κριτική ότι η αντίδραση δεν ήταν τόσο αποτελεσματική όσο ήταν κατά την πανδημία, ότι η Ευρώπη καθυστερεί και δεν κάνει αρκετά για τους πολίτες της και ότι είναι ο μεγάλος χαμένος αυτού του πολέμου. Τι νομίζετε;
– Δεν είναι αλήθεια ότι τα κράτη δεν έχουν κάνει αρκετά. Εχουν κάνει πολλά. Αυτή είναι μια διαφορετική κατάσταση από την πανδημία. Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια απώλεια εισοδήματος, μέσω της επιδείνωσης των όρων εμπορίου, που δεν μπορεί να αντισταθμιστεί. Οι δημοσιονομικές πολιτικές πρέπει να υποστηρίξουν τα ευάλωτα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, αλλά δεν μπορούν να καλύψουν πλήρως τις απώλειες εισοδήματος
για όλους. Τα μέτρα πρέπει να είναι στοχευμένα. Η ενεργειακή κρίση πρέπει να αντιμετωπισθεί βασικά σε επίπεδο κρατών. Δεν μπορεί να συνεχιστεί η δημιουργία ταμείων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Είναι σημαντικό να αναγνωρίσει κανείς ότι δεν είναι όλα «μαύρα». Είχαμε καλύτερη ανάπτυξη στην Ευρώπη από την αναμενόμενη το πρώτο εξάμηνο.
– Μπορούν όμως να υιοθετηθούν κοινές πολιτικές.
– Αυτό είναι διαφορετικό. Η υιοθέτηση συντονισμένων πολιτικών εξοικονόμησης ενέργειας είναι πράγματι κρίσιμη, καθώς μπορεί να απαλύνει το σοκ για την οικονομία και να διευκολύνει μια αποτελεσματική κατανομή των πόρων. Ο συντονισμός θα μπορούσε να είχε γίνει λίγο νωρίτερα, αλλά γίνεται τώρα. Η Επιτροπή θα παρουσιάσει τις προτάσεις της και όλα τα κράτη κινούνται τώρα λίγο έως πολύ σε παρόμοια κατεύθυνση.