Πλήρης κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης από το 2023
ΤΖΈΝΗΣ ΠΑΝΟΥ*
Ανάσα για τους φορολογουμένους προσφέρει η πλήρης κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, η οποία ισχύει για τα εισοδήματα που αποκτώνται από 1/1/2023. Η κατάργηση ψηφίστηκε στις 22/9/2022 από τη Βουλή και οι σχετικές διατάξεις προβλέπουν και για το τρέχον έτος 2022 επέκταση της απαλλαγής από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης σε όλα τα εισοδήματα, πλην των μισθών του Δημοσίου και τις συντάξεις.
Θυμίζουμε ότι η ειδική εισφορά αλληλεγγύης επιβάλλεται στο συνολικό μεικτό εισόδημα του φορολογουμένου, δηλαδή στο ποσό του εισοδήματος πριν από την αφαίρεση του αναλογούντος φόρου εισοδήματος (αποτελεί δηλαδή φόρο
επί φόρου). Υπολογίζεται κλιμακωτά σε όλα τα εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ με συντελεστές από 2,2% έως 10%.
Με βάση την αιτιολογική έκθεση του προαναφερθέντος νόμου, «η ειδική εισφορά αλληλεγγύης φυσικών προσώπων επιβλήθηκε με τον ν. 3986/2011 στο πλαίσιο των μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής της χώρας λόγω της κρίσης χρέους. Με την έξοδο της χώρας και από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας, οι συνθήκες έχουν μεταβληθεί. Ταυτόχρονα, το εισόδημα των πολιτών, κατά τα τελευταία έτη, δέχεται πιέσεις λόγω διαδοχικών και επάλληλων εξωγενών κρίσεων (πανδημία νόσου COVID-19, παράπλευρες επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία).Η κατάργηση, επομένως, της ειδικής εισφοράς
αλληλεγγύης από 1/1/2023 και εφεξής είναι ένα ουσιαστικό μέτρο θωράκισης του εισοδήματος των πολιτών, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σκοποί για τους οποίους αυτή επιβλήθηκε έχουν πλέον εκλείψει.
Επιπλέον, λόγω της δυσχερούς συγκυρίας κατά το τρέχον έτος, απαιτείται να ληφθεί ιδιαίτερη μέριμνα για τους πολίτες που το εισόδημά τους υπόκειται σε μεγαλύτερες διακυμάνσεις, όπως είναι όλοι οι απασχολούμενοι στον ιδιωτικό τομέα (μισθωτοί και επιτηδευματίες), οι ιδιοκτήτες ακινήτων κ.λπ. και ως εκ τούτου χορηγείται απαλλαγή από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης, για αυτά τα εισοδήματα, ήδη από το 2022».
Αναλυτικότερα, για το φορολογικό έτος 2022 και εφεξής ισχύουν τα ακόλουθα:
Για το φορολογικό έτος 2022 απαλλάσσονται από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης (ΕΕΑ) όλα τα εισοδήματα που προβλέπονται στο σχετικό άρθρο 43Α, με εξαίρεση τα εισοδήματα από μισθωτή εργασία στον δημόσιο τομέα και συντάξεις, στις οποίες περιλαμβάνεται και το ασφάλισμα που καταβάλλεται στο πλαίσιο ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων. Ουσιαστικά, δηλαδή, ισχύουν οι ίδιες απαλλαγές που ίσχυσαν και το φορολογικό έτος 2021.
Ειδικότερα απαλλάσσονται από την ΕΕΑ:
– Τα εισοδήματα από μισθωτή εργασία στον ιδιωτικό τομέα, στα οποία περιλαμβάνονται και οι αμοιβές μελών Δ.Σ., καθώς και το εισόδημα της περ. στ΄ της παρ. 2 του άρθρου 12 του ΚΦΕ, δηλαδή από παροχή υπηρεσιών σε έναν εργοδότη (μπλοκάκια).
– Τα εισοδήματα από «επιχειρηματική δραστηριότητα».
– Από «κεφάλαιο», δηλαδή μερίσματα, τόκοι, δικαιώματα και ακίνητη περιουσία, π.χ. ενοίκια. – Καθώς και από «υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου», π.χ. από πώληση μετοχών, για το οποίο ο φορολογούμενος απέκτησε το δικαίωμα είσπραξης στο φορολογικό έτος 2022.
Ωστόσο, προσοχή θα πρέπει να δοθεί στο εξής: αν το εισόδημα του φορολογικού έτους 2022 προσδιορίζεται με βάση τα τεκμήρια, η απαλλαγή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης παρέχεται εφόσον για τα δύο προηγούμενα φορολογικά έτη δεν έτυχε
εφαρμογής ο εναλλακτικός τρόπος υπολογισμού βάσει των τεκμηρίων. Συνεπώς, αν στο φορολογικό έτος 2022 προκύψει προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων που φορολογείται ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, προκειμένου να μην επιβληθεί η ειδική εισφορά αλληλεγγύης πρέπει για τα έτη 2020 και 2021 είτε να μην υπάρχει προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων είτε αυτή να έχει καλυφθεί έστω και με εκπρόθεσμη τροποποιητική δήλωση. Για εισοδήματα που αποκτώνται από 1/1/2023 καταργείται η ΕΕΑ πλήρως και για όλες τις κατηγορίες εισοδημάτων.