Απαντήσεις από Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες
ΒΑΣΙΛΗ ΝΕΔΟΥ
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στο πλαίσιο της διαρκούς ρητορικής κλιμάκωσης και υψηλών τόνων κατά της Ελλάδας, δεν παραλείπει πλέον να περιλαμβάνει όλο και πιο ανοιχτά τους Αμερικανούς σε πρώτο πλάνο και τους «Ευρωπαίους» σε δεύτερο, ως υποτιθέμενους παράγοντες που υποκινούν την ελληνική «επιθετικότητα» κατά της Τουρκίας. Παρά το γεγονός ότι οι δηλώσεις του κ. Ερντογάν δεν είναι τυχαίες, αλλά ακουμπούν πάνω σε ένα κομμάτι της λαϊκής φαντασίας στην Τουρκία, σύμφωνα με το οποίο η Ελλάδα είναι το «μακρύ χέρι» της Δύσης εναντίον των προοπτικών μετατροπής της χώρας σε περιφερειακή υπερδύναμη, οι τελευταίες εξελίξεις υποδηλώνουν ότι στην Αγκυρα πλέον υπάρχει εκνευρισμός για τη στάση που τηρεί η Ουάσιγκτον. Η στάση αυτή φάνηκε την περασμένη εβδομάδα στη Νέα Υόρκη, όπου, παρά την εκστρατεία γοητείας μέσα και έξω από το κτίριο του ΟΗΕ, ο κ. Ερντογάν απέτυχε να εξασφαλίσει έστω και ένα τετ α τετ με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, αλλά αντιθέτως αναγκάστηκε να ξεκινήσει –έστω και με καθυστέρηση– τη σταδιακή συμμόρφωση με το καθεστώς κυρώσεων προς τη Ρωσία.
Επιπλέον, η παρουσίαση από τους Τούρκους ως «πρόκληση» των τεθωρακισμένων οχημάτων M-1117 στην Αλεξανδρούπολη και μετά στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, δηλαδή από ένα λιμάνι στο οποίο οι ΗΠΑ επενδύουν
οικονομικά, πολιτικά και στρατιωτικά για μια σειρά από λόγους, μεταξύ άλλων και προκειμένου να διαθέτουν εναλλακτικές σε περίπτωση που ο Βόσπορος παραμείνει κλειστός για το αμερικανικό ναυτικό, δείχνει κατ' ορισμένες απόψεις τη βούληση του κ. Ερντογάν να προχωρήσει και σε περαιτέρω κλιμάκωση. Το κατεστημένο στην Αγκυρα (ό,τι και αν μπορεί να υποδηλώνει αυτή η λέξη αυτή την περίοδο στο εσωτερικό της Τουρκίας) σίγουρα ενοχλείται από πρωτοβουλίες, όπως για παράδειγμα η περιοδεία
Απορρίπτουν τους ισχυρισμούς της Τουρκίας και την καλούν να σεβαστεί την ελληνική εδαφική ακεραιότητα και κυριαρχία.
του υφυπουργού Εθνικής Αμυνας Νίκου Χαρδαλιά στο Ανατολικό Αιγαίο ή η ελληνογαλλική άσκηση, που διεξάγεται αυτές τις ημέρες στο βόρειο και κεντρικό τμήμα του αρχιπελάγους, ωστόσο τον τόνο δίνει ο ίδιος ο πρόεδρος της Τουρκίας με τους υπόλοιπους να ακολουθούν.
Οι επιθετικές δηλώσεις Ερντογάν αποκρούονται, πάντως σταθερά, τόσο από την Ουάσιγκτον όσο και από τις Βρυξέλλες. Ηδη, με γραπτή δήλωση του εκπροσώπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ τονίστηκε ότι «η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα όλων των
χωρών πρέπει να γίνονται σεβαστές και να προστατεύονται. Η κυριαρχία της Ελλάδας σε αυτά τα νησιά δεν αμφισβητείται. Καλούμε όλα τα μέρη να αποφύγουν τη ρητορική και τις ενέργειες που θα μπορούσαν να αυξήσουν περαιτέρω την ένταση».
Αργότερα, με ένα σαφές μήνυμά του ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, υπεύθυνος για θέματα εξωτερικών υποθέσεων, Πίτερ Στάνο, κάλεσε την Τουρκία «να
σέβεται την κυριαρχία των κρατών-μελών της Ε.Ε. και να δεσμευθεί στην επίλυση όλων των ανοιχτών ζητημάτων στο πνεύμα καλής γειτονίας με πλήρη σεβασμό στο διεθνές δίκαιο». Ο κ. Στάνο ζήτησε από την Τουρκία να σταματήσει την απειλητική ρητορική, ενώ ανέφερε πως «οι πρόσφατες ενέργειες, προκλήσεις, ρητορική είναι σε αντίθετη κατεύθυνση με την αποκλιμάκωση που τόσο πολύ χρειάζεται».