Η ώρα της κοινωνίας των πολιτών
Οι απειλές του Ερντογάν έχουν φθάσει στο «μη παρέκει». Μετά τις αεροπορικές παραβιάσεις, μετά την εργαλειοποίηση των μεταναστών εναντίον της χώρας μας, μετά τις θρασείες διεκδικήσεις νησιών μας, μετά την άρνηση κάθε επαφής με την ηγεσία μας, έφθασε να μας απειλεί ότι «θα έρθει νύχτα». Οι απαντήσεις της χώρας μας είναι επαρκείς, χωρίς να ακολουθούν αυτό το κρεσέντο της υστερίας.
Παραδόξως όμως, η κοινωνία μας μένει σιωπηλή. Η κοινωνία, που στο παρελθόν είχε κινητοποιηθεί για να υπερασπιστεί άτομα που διώκονται, όπως πρόσφατα τους Ουκρανούς, ή που καταφέρεται μέχρι και κατά της κυβέρνησης για να υπερασπιστεί μετανάστες, αδρανεί εντελώς να υπερασπιστεί τον εαυτό της.
Από την κοινωνία των πολιτών ξεπήδησε παλιότερα το κίνημα γυναικών που οργάνωσαν η Μάργκαρετ Παπανδρέου και η Tουρκάλα Ζεϊνέπ Οράλ. Ξεπήδησε η Διακήρυξη της 25ης Νοεμβρίου 1986, με την οποία ιδρύθηκε στην Αθήνα η πρώτη επιτροπή Ελληνοτουρκικής Φιλίας και έγιναν οι συναυλίες που έδωσε ο Μίκης Θεοδωράκης στην Κωνσταντινούπολη με την ευκαιρία του σχηματισμού της αντίστοιχης τουρκικής επιτροπής λίγες μέρες αργότερα. Μέλη της, μεταξύ άλλων, ο μετέπειτα
υπουργός Μιχάλης Σταθόπουλος και ο Ανδρέας Πολιτάκης, ο οραματιστής του βραβείου Ιπεκτσί. Το βραβείο απέκτησε τέτοιο κύρος, που οι βραβευόμενοι καλούνται σε δεξίωση από την τουρκική πρεσβεία στην Αθήνα, με ανάλογες δράσεις στην Τουρκία. Με το βραβείο αυτό βραβεύθηκαν οι πρωθυπουργοί Κωνσταντίνος Μητσοτάκης και Γιώργος Παπανδρέου.
Σήμερα όλα αυτά μοιάζουν να έχουν σιγήσει. Οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, όπως π.χ. η Κίνηση Πολιτών για μια Ανοικτή Κοινωνία, υπάρχουν. Αλλά σιωπούν. Ακόμη και η Κίνηση Ενωμένοι Ενάντια στο Ρατσισμό και τη Φασιστική Απειλή (ΚΕΕΡΦΑ), που διαδήλωσε γενναία ενάντια στο θεοκρατικό Ιράν, σιωπά. Ομως, η κοινωνία των πολιτών έχει να παίξει σημαντικό ρόλο. Γνωρίζει να μαζεύει υπογραφές. Να οργανώνει κάθε είδους εκδηλώσεις. Μέχρι και διαδηλώσεις. Πιθανόν κοινές με τις οργανώσεις πολιτών της Τουρκίας. Μπορούν και πρέπει οι κοινωνίες των πολιτών των δύο χωρών να απομονώσουν τις απειλές και τις κραυγές μίσους του Ερντογάν, μαζί και αυτές του κ. Παυλόπουλου, που «απείλησε» με επανάληψη της σφαγής των Τούρκων στην Τριπολιτσά. Η ανάγκη της ειρηνικής συνύπαρξης, θεμελιωμένης από τους Βενιζέλο και Κεμάλ, ξεπερνάει τις κραυγές μίσους. Πρέπει να νικήσει.