Νέοι και κάλπες, δύο κόσμοι χωριστά
Οδεν ψηφίζουν στις εκλογές συγκροτούν µιαν άλλη χώρα. Στην Ιταλία είναι πάνω από πέντε εκατοµµύρια όσοι απείχαν από την εκλογική αναµέτρηση της Κυριακής. Το 2018 είχε προσέλθει στις κάλπες σχεδόν το 73%. Αυτή τη φορά συµµετείχε στη διαδικασία το 64%, ποσοστό δηλαδή κατά εννέα µονάδες χαµηλότερο. Και στην Ελλάδα τα κοµµατικά επιτελεία φοβούνται την αποχή. Εχει υπολογιστεί ότι από την εκλογική αναµέτρηση του 2004 έως αυτήν του 2019 οι ψηφοφόροι που δεν προσήλθαν στις κάλπες έχουν µειωθεί κατά 1,8 εκατ. Κανείς δεν αµφιβάλλει πως ένας µεγάλος αριθµός από τους απέχοντες στην Ιταλία ήταν νέοι. «Η Ιταλία δεν είναι χώρα για νέους ανθρώπους», υποστηρίζουν οι γνωρίζοντες, όπως ο Μάνος Ματσαγγάνης, καθηγητής ∆ηµόσιας Οικονοµικής στο Πολυτεχνείο του Μιλάνου. «Πολλοί βρίσκονται εκτός αγοράς εργασίας και κατοικίας». Οι οµοιότητες µε την ελληνική πραγµατικότητα είναι εµφανείς. «Η Μελόνι θα τα βρει σκούρα µε τους νέους, γιατί το κοινωνικό της πρόγραµµα είναι εντελώς απαρχαιωµένο», προβλέπουν. Εξελέγη, όµως, έστω και «ερήµην» τους. Και αυτό δεν απαλλάσσει από τις ευθύνες ούτε από τις συνέπειες. Κάθε άλλο, µάλιστα.
Τι συμβαίνει µε τους νέους και το πολιτικό σύστηµα; Εχουν αποσύρει την εµπιστοσύνη τους και το ενδιαφέρον τους γιατί δεν τους αντιπροσωπεύει; Εχει «παλιώσει» ο λόγος και εξασθενήσει η επιρροή του; ∆εν µπορεί να εµπνεύσει παρά µόνο (και αν) να εκµεταλλευθεί τον θυµό, τα αδιέξοδα και τις ανασφάλειές τους; Τον προβληµατισµό του επί του θέµατος είχε µεταφέρει πριν από καιρό και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος σε συνέντευξή του στην «Κ» (29.2.2022): «Παρατηρώ στη νέα γενιά, στα παιδιά µου, ένα “σφίξιµο”(...), µιαν αίσθηση µαταιότητας και φόβο. Υπάρχει κάτι αντιφατικό: κάτι συντηρητικοποιείται και κάτι ριζοσπαστικοποιείται. Πιστεύω, πάντως, ότι το πολιτικό σύστηµα (Αριστερά και ∆εξιά) δεν έχει πείσει τους νέους ότι αξίζει τη συµµετοχή τους». Αυτό το «αίσθηµα µαταιότητας» κράτησε, άραγε, τους νέους στην Ιταλία µακριά από τις κάλπες την Κυριακή και το ίδιο ενδέχεται να αποµακρύνει από τη διαδικασία και τους νέους στην Ελλάδα στις επερχόµενες εκλογές; Ακόµη κι αν δεν κατανοούµε τους λόγους, δεν µπορούµε να αδιαφορούµε. Η άνοδος της Ακροδεξιάς στην Ιταλία και γενικότερα στην Ευρώπη αναλύεται εκτενώς στην προσπάθεια να αντιληφθούµε τι συµβαίνει και να απορροφήσουµε τους –ισχυρούς– κραδασµούς. Η ανησυχία, ωστόσο, δεν κοπάζει. Ούτε καµουφλάρεται η αίσθηση παρακµής και στενών, όλο και στενότερων, οριζόντων, που παραµένει ως επίγευση στην κοινωνία. Η αποχή των νέων µπορεί για κάποιους να είναι βολική. Σε βάθος χρόνου, όµως, θα είναι για όλους διαλυτική.
• Ο Τάκης Θεοδωρόπουλος απουσιάζει σε άδεια.
παραιτήθηκε από διπλωµατικός σύµβουλος του προέδρου του ΠΑΣΟΚ.
να αναρωτηθεί κανείς αθώα: Γιατί η αντιπολίτευση υποτιµά τον πόλεµο; Γιατί τον απωθεί από τον πολιτικό της λόγο; Η εύκολη απάντηση είναι γιατί ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ επείγονται να χρεώσουν την ενεργειακή κρίση στον Μητσοτάκη. Επείγονται δηλαδή να αποσιωπήσουν ποιος οπλοποιεί την ενέργεια κατά της Ευρώπης. Είναι αντιπολιτευτικά πιο πρόσφορο να φταίει η «ιδιωτική» ∆ΕΗ και η µη επιβολή πλαφόν στη λιανική εδώ µέσα, από το να φταίει ο εισβολέας εκεί έξω.
η τακτικίστικη παραγνώριση του πολέµου µοιάζει να επαναλαµβάνει τα παλιά κοµµατικά στερεότυπα για το πού «ανήκοµεν». Η φιλοδυτική ∆εξιά διαλέγει «πλευρά της Ιστορίας» χωρίς να κατατρύχεται από τον επαµφοτερισµό της αριστερής καχυποψίας. Οµως, σε αυτή τη συγκυρία, η γεωπολιτική αµφιθυµία θα είχε κόστος. Θα προσπερνούσε την έκδηλη αναλογία µεταξύ του πουτινικού και του ερντογανικού αναθεωρητισµού. Θα έβλεπε το πρόβληµα µακριά –σαν πρόβληµα Ντονέτσκ–, ενώ ήδη πετάει µε drone πάνω από τη Χίο.