«Υπάρχει έλλειψη εμπιστοσύνης»
«Παραμένει η δημοσιογραφία επίκαιρη και απαραίτητη; Πώς θα ανακτήσουμε την εμπιστοσύνη του κοινού;». Σε αυτά τα δύο βασικά ερωτήματα θα επιχειρήσει να δώσει απαντήσεις η Διεθνής Εβδομάδα Δημοσιογραφίας 2022, του μη κερδοσκοπικού δημοσιογραφικού οργανισμού iMEdD, ο οποίος ιδρύθηκε το 2018 με αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. «Το διεθνές φόρουμ είναι το πρώτο αντίστοιχο που γίνεται στην Ελλάδα», λέει στην «Κ» ο συνιδρυτής του οργανισμού, δημοσιογράφος Στρατής Τριλίκης. «Αντιλαμβανόμαστε όσο ωριμάζουμε μέσα σε αυτό το περιβάλλον, ότι όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και διεθνώς, ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα είναι η έλλειψη εμπιστοσύνης, η οποία καθορίζει τη σχέση αναγνωστών και δημοσιογράφων και τη σχέση δημοσιογράφων και μέσων», τονίζει.
Κατά τη διάρκεια της Διεθνούς Εβδομάδας Δημοσιογραφίας, η οποία θα λάβει χώρα στο Ωδείο Αθηνών από τις 5 μέχρι τις 9 Οκτωβρίου, θα μιλήσουν τόσο Ελληνες δημοσιογράφοι –όπως ο Αλέξης Παπαχελάς και ο συνιδρυτής του Reporters United Νικόλας Λεοντόπουλος– όσο και ξένοι, με κορυφαία ομιλήτρια την επικεφαλής διεθνών ειδήσεων του CNN, Κριστιάν Αμανπούρ. Στο πλαίσιο του φόρουμ θα δημοσιευθούν για πρώτη φορά δύο έρευνες που αφορούν την εμπιστοσύνη του κοινού στη δημοσιογραφία και την εμπιστοσύνη των δημοσιογράφων στη δημοσιογραφία – «είναι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος», λέει στην «Κ» ο κ. Τριλίκης.
Παρ’ όλο που η πρώτη ημέρα θα είναι ανοιχτή και στο κοινό, το φόρουμ κατά βάσιν απευθύνεται στη δημοσιογραφική κοινότητα, επιχειρώντας να δημιουργήσει ένα media village ή αλλιώς «δημοσιογραφικό χωριό». «Θέλουμε αυτές οι ημέρες να γίνουν ένα σημείο συνάντησης, θα θέλαμε αυτό το “χωριό” να συναντηθεί επιτέλους, να νιώσουμε ότι υπάρχουμε και έξω από τα μιντιακά μας συγκροτήματα», δηλώνει ο κ. Τριλίκης.
Πέραν του στόχου να υποστηριχθεί η δουλειά (έρευνες, ντοκιμαντέρ, άρθρα, podcasts και άλλα) δημοσιογράφων –«εν δυνάμει συνεργάτες είναι όλοι οι συνάδελφοι δημοσιογράφοι», λέει ο ίδιος–, ο απώτερος σκοπός του iMEdD και των δράσεών του είναι να ενισχύσουν την αξιοπιστία, την εμπιστοσύνη και την ποιότητα της δημοσιογραφίας. «Προσπαθούμε να υπερασπιστούμε την ουσία του λειτουργήματος της δημοσιογραφίας», συμπληρώνει.
Σύμφωνα με τον κ. Τριλίκη, ο οποίος δημοσιογραφεί από το 1989, η σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ κοινού και Τύπου έχει υπάρξει «φθίνουσα συνεχώς». Ενας παράγοντας που βοήθησε σε αυτό ήταν η «ξαφνική είσοδος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης – πολλές φορές δημιουργούσαν μια νέα πραγματικότητα», εξηγεί, τονίζοντας όμως πως ο ρόλος τους έχει πλέον «ωριμάσει» στη συνείδηση του πολίτη. Από την άλλη, καθώς περνούσαν τα χρόνια, η δημοσιογραφία (και όχι οι δημοσιογράφοι, τονίζει) και τα μέσα «δημιούργησαν πολύ πιο ισχυρούς δεσμούς εξάρτησης με κέντρα είτε πολιτικής είτε οικονομικής εξουσίας», γεγονός που μείωσε την εμπιστοσύνη των αναγνωστών στον θεσμό της. Παρ’ όλα αυτά, ο ίδιος πιστεύει ότι οι πολίτες έχουν την ανάγκη να πιστέψουν ξανά στη δημοσιογραφία –κάτι που λέει πως φαίνεται από την εμπιστοσύνη που πολλοί πολίτες δείχνουν στα τοπικά νέα–, αλλά και ότι αυτό είναι αναγκαίο να συμβεί. «Πρέπει να ξαναγυρίσουμε στον αυτονόητο πυρήνα της δημοσιογραφίας, όπως πάντα υπήρχε», λέει στην «Κ» ο κ. Τριλίκης. «Μπορεί να το κάνεις με σύγχρονα εργαλεία, αλλά ο στόχος είναι ο ίδιος – χρειάζεται μεγάλη προσοχή και στόχευση στο περιεχόμενο», τονίζει, «και να επικοινωνήσεις στον κόσμο την ανάγκη της δημοσιογραφίας ως στοιχείο της δημοκρατίας».
Η πορεία του δημοσιογραφικού λειτουργήματος και της ενημέρωσης στο σύγχρονο περιβάλλον θα απασχολήσουν τη Διεθνή Εβδομάδα Δημοσιογραφίας.