Μακρύς χειμώνας στην Ευρώπη
Η αίθουσα του Φάρου στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος ήταν κατάφωτη από έναν δυνατό απογευματινό ήλιο, ωστόσο ακριβώς πίσω από το πάνελ, που οργάνωσε η «Καθημερινή», υπήρχε μια συννεφιασμένη εικόνα που την πλαισίωνε το ερώτημα: «Θα είναι αυτός ο δυσκολότερος χειμώνας για την Ευρώπη μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο;».
«Είναι δύσκολοι οι καιροί, δεν ξέρω πού θα φτάσουμε. Ο Πούτιν κατέλαβε ένα τμήμα της Ουκρανίας και θα χρησιμοποιήσει κάθε μέσο για να υπερασπιστεί τη “μητέρα πατρίδα”», είπε ο δημοσιογράφος των New York Times Ρότζερ Κοέν, επικεφαλής του γραφείου της εφημερίδας στο Παρίσι. «Ποτέ δεν φανταζόμασταν ότι θα μιλήσουμε για πυρηνικό πόλεμο, είναι κάτι το τρομακτικό», σημείωσε, για να επισημάνει τις προκλήσεις Ερντογάν κατά της Ελλάδας, καθώς και την οικονομική κρίση που έρχεται.
Ο Στιβ Ερλάνγκερ, επικεφαλής του διπλωματικού ρεπορτάζ των ΝΥΤ στην Ευρώπη, έκανε αναφορά στον αυξανόμενο ευρωσκεπτικισμό, δίνοντας το παράδειγμα της Πολωνίας και της Ουγγαρίας, προσθέτοντας και τις εξελίξεις που αναμένονται από την κυβέρνηση που θα προκύψει στην Ιταλία. Εξέφρασε την πεποίθηση πως δεν θα γίνει εισβολή σε χώρα του ΝΑΤΟ, «αλλά κανείς δεν μπορεί να ξέρει». «Ανησυχώ ακόμη περισσότερο για τον επόμενο χειμώνα· αυτός ο πόλεμος δεν πρόκειται να τελειώσει σύντομα», εκτίμησε.
Ο διευθυντής της «Καθημερινής» Αλέξης Παπαχελάς εξέφρασε τον προβληματισμό του για την Τουρκία και τη ρητορική Ερντογάν, λέγοντας: «Ανησυχώ διότι η Τουρκία, η Κύπρος και η Ελλάδα θα έχουν εκλογές την ίδια περίοδο. Αυτό που με ανησυχεί είναι ότι βλέπουμε τους Τούρκους να τραβάνε το σχοινί τόσο μακριά. Η απειλή έχει γίνει το εθνικό τους σπορ». Την ίδια ανησυχία συμμερίστηκε ο κ. Κοέν, ο οποίος τόνισε ότι δεν πιστεύει πως υπάρχει πιθανότητα πολέμου ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία, καθώς «οι ΗΠΑ θα κάνουν ό,τι μπορούν για να αποτρέψουν ένα τέτοιο ενδεχόμενο». Ο κ. Ερλάνγκερ υπογράμμισε ότι «ο Ερντογάν είναι σε απόγνωση, η οικονομία της Τουρκίας έχει πρόβλημα» και πρόσθεσε ότι ο Τούρκος πρόεδρος κατάφερε να «αγοράσει χρόνο» με τη διαμεσολάβησή του στην Ουκρανία. Ο συγγραφέας Απόστολος Δοξιάδης τόνισε ότι υπάρχει πάντα ο φόβος για ένα «ατύχημα», σχολιάζοντας ότι «αυτό ενδεχομένως ψάχνει η Τουρκία και μπορεί να οδηγήσει σε έναν πόλεμο». «Εχω ελπίδες με τον Μπάιντεν, υπάρχει καλό πνεύμα και ελπίζουμε ότι θα διαρκέσει», συμπλήρωσε. Αναφερθείς στην Ουκρανία, είπε ότι «η Ιστορία δεν τελειώνει έτσι εύκολα, κάνει κύκλους. Βλέπουμε ότι υπάρχει μια πόλωση. Δεν ανησυχώ τόσο για την Ελλάδα όσο για την Ευρώπη».
«Τσουνάμι» στον ορίζοντα
Η δημοσιογράφος των ΝΥΤ, Λιζ Αλντερμαν, αφού ανέφερε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία εκτόξευσε τις τιμές της ενέργειας, υπογράμμισε τον αντίκτυπο που έχει στο βιοτικό επίπεδο των πολιτών, παρατηρώντας ότι μολονότι οι κυβερνήσεις λαμβάνουν μέτρα, υπάρχουν φόβοι κοινωνικής αναταραχής. «Ο χειμώνας θα είναι δύσκολος, αλλά εξίσου δύσκολος θα είναι ο επόμενος και ο μεθεπόμενος χειμώνας», είπε και πρόσθεσε: «Είναι πολύ δύσκολα τα πράγματα. Είμαστε μπροστά από τσουνάμι δυσχερών χρηματοοικονομικών εξελίξεων».
Ο Αλέξης Παπαχελάς επισήμανε ότι η ελληνική εμπειρία δείχνει ότι μπορεί να υπάρχει ελπίδα για την Ευρώπη. «Οι Ευρωπαίοι είναι γνώστες της Ιστορίας τους και δεν θέλουν να δουν τα λάθη του παρελθόντος», τόνισε.
Τη συζήτηση προλόγισαν ο Αχιλλέας Τσάλτας (President, The Democracy & Culture Foundation) και ο Αθανάσιος Ελλις (Editor in Chief of Kathimerini English Edition), ενώ το πάνελ συντόνισε η δημοσιογράφος της εφημερίδας «Η Καθημερινή» Ηλιάνα Μάγρα.
Οι επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία και η τουρκική επιθετικότητα κυριάρχησαν στη συζήτηση που διοργάνωσε η «Καθημερινή».