Μεγάλη νίκη, μεγάλο λάθος
Ενα ιστορικό γεγονός μπορούμε να το αποτιμήσουμε με δύο τρόπους: είτε με την εκ των υστέρων ανάγνωση της Ιστορίας, που μας παρέχει την ασφάλεια να αξιολογήσουμε, εκ του αποτελέσματος, τις αποφάσεις των πρωταγωνιστών. Σε αυτήν την περίπτωση, αναγορεύοντας τους εαυτούς μας σε έναν οιονεί εισαγγελέα, μοιράζουμε καταδίκες ή εύσημα. Είτε αφήνοντας στην άκρη τις αξιολογικές κρίσεις να προσπαθήσουμε να ερμηνεύσουμε τα γεγονότα, δηλαδή να εξετάσουμε γιατί συνέβη αυτό και όχι το άλλο, που θα μπορούσε εξίσου καλά να είχε συμβεί. Οταν τα όρια μεταξύ της ιστορικής και της πολιτικής αποτίμησης είναι συγκεχυμένα, συνήθως καταφεύγουμε στην πρώτη προσέγγιση των γεγονότων, γιατί η πολιτική είναι σε τελική ανάλυση και η επιβράβευση ή η καταδίκη των βασικών επιλογών.
Στις 4 Οκτωβρίου 2009 διεξήχθησαν εθνικές εκλογές, στις οποίες το ΠΑΣΟΚ επικράτησε με 43,92% της Νέας Δημοκρατίας, η οποία έλαβε το 33,47%. Αυτές τις πρόωρες εκλογές τις προκάλεσε ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής, καθώς η άρνηση του Γιώργου Παπανδρέου να συναινέσει στην επανεκλογή στην Προεδρία της Δημοκρατίας του Καρόλου Παπούλια αναπόφευκτα θα οδηγούσε σε εκλογές τον Μάρτιο του 2010, με μια παρατεταμένη προεκλογική περίοδο. Με δεδομένη την κακή κατάσταση της οικονομίας, αυτή η επιλογή ήταν μονόδρομος για τον Κώστα Καραμανλή. Συνεπώς, άριστα έπραξε που προκήρυξε πρόωρες εκλογές.
Από την άλλη πλευρά, η εξέλιξη των γεγονότων τιμώρησε τον νικητή. Ο Γιώργος Παπανδρέου αντί να συναινέσει στην εκλογή του Καρόλου Παπούλια, ουσιαστικά εκβίασε τις εκλογές και στη συνέχεια το κόμμα του κλήθηκε να διαχειριστεί την οικονομική κρίση, της οποίας το μέγεθος ήδη γνώριζε. Υποθέτω σήμερα, με την εκ των υστέρων ανάγνωση των γεγονότων, θα έχει μετανιώσει γι' αυτήν την επιλογή του. Αν άφηνε τον Κώστα Καραμανλή να κυβερνήσει μέχρι το 2011, αυτός θα σήκωνε το βάρος μιας κατάστασης που στο κάτω κάτω ο ίδιος είχε δημιουργήσει.
Τα μεγάλα κόμματα είναι ουσιαστικά οργανωμένοι στρατοί που οι κατώτερες βαθμίδες πιέζουν τις ανώτερες για την κατάληψη και νομή της εξουσίας. Ο Γιώργος Παπανδρέου πολύ δύσκολα θα μπορούσε να αντισταθεί το 2009 σε αυτήν την πίεση. Ενέδωσε και τελικά μια μεγάλη νίκη μετατράπηκε σε καταστροφή.