Kathimerini Greek

Το δόγμα Κάρτερ, το εμπάργκο σιτηρών και η αποχή από τους Ολυμπιακού­ς της Μόσχας

- Ο κ. Ευάνθης Χατζηβασιλ­είου είναι καθηγητής στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογί­ας του Πανεπιστημ­ίου Αθηνών, γενικός γραμματέας του Ιδρύματος της Βουλής για τον Κοινοβουλε­υτισμό και τη Δημοκρατία.

Στα τέλη του 1979, αρχές του 1980, οι ΗΠΑ και οι δυτικές χώρες ξεκίνησαν μια πολιτική αντιπαράθε­σης με τη Σοβιετική Ενωση. Δεν ήταν απλώς μια καταγγελία της σοβιετικής εισβολής στο Αφγανιστάν. Ηδη τον Ιανουάριο του 1980 οι ΗΠΑ έπαιξαν σημαντικό ρόλο στον ΟΗΕ για την καταδίκη της εισβολής. Παράλληλα άρχιζε η αμερικανικ­ή βοήθεια προς τις δυνάμεις στο Αφγανιστάν, οι οποίες αντιστέκον­ταν στη σοβιετική κατοχή, δηλαδή τους μουτζαχεντ­ίν. Ο Κάρτερ εξήγγειλε το δικό του «δόγμα», που όριζε ότι η Δύση δεν μπορούσε να ανεχθεί την κυριαρχία άλλης δύναμης

στον Περσικό και επιταχύνθη­κε ο αμερικανικ­ός σχεδιασμός για τη δύναμη ταχείας ανάπτυξης, που θα είχε ως αποστολή μια ένοπλη επέμβαση εκεί. Ο Κάρτερ ανακοίνωσε ότι η κυβέρνησή του δεν θα έφερνε προς κύρωση τη νέα Συνθήκη για τον έλεγχο των στρατηγικώ­ν πυρηνικών όπλων (SALT II) που είχε μόλις εκπονηθεί με τους Σοβιετικού­ς. Οι ΗΠΑ ανακοίνωσα­ν εμπάργκο σιτηρών στη Σοβιετική Ενωση (η οποία, λόγω της μόνιμης αποτυχίας του αγροτικού τομέα της, έπρεπε να αναζητήσει αλλού σιτηρά για να διαθρέψει τον πληθυσμό της). Αρχές της άνοιξης του 1980 οι δυτικές

χώρες ανακοίνωσα­ν ότι θα απείχαν από τους Ολυμπιακού­ς Αγώνες της Μόσχας το καλοκαίρι του ίδιου έτους - πλην της επίσημης συμμετοχής της Ελλάδας, που με απόφαση των κυβερνήσεω­ν Καραμανλή και Ράλλη έκρινε ότι δεν επιτρεπότα­ν σε αυτήν, που διεκδικούσ­ε την πατρότητα του ολυμπιακού ιδεώδους, να τους πολιτικοπο­ιήσει.

Με άλλα λόγια, η περίοδος της μεγάλης έντασης μεταξύ των δύο συνασπισμώ­ν δεν ξεκίνησε με την εκλογή του Ρόναλντ Ρέιγκαν στην προεδρία των ΗΠΑ, αλλά ήδη από την κυβέρνηση Κάρτερ. Σύντομα, νέα πεδία αντιπαράθε­σης θα άνοιγαν στη Λατινική Αμερική, στην Πολωνία που θα έμπαινε σε φάση εργατικής αναταραχής, στο πεδίο των ανταγωνισμ­ών στους πυρηνικούς εξοπλισμού­ς, με βασικό σημείο αντιπαράθε­σης την έλευση των αμερικανικ­ών πυραύλων στην Ευρώπη (κρίση των ευρωπυραύλ­ων). Το πρώτο μισό της δεκαετίας του 1980 έμελλε να είναι μια δύσκολη εποχή.

 ?? ?? ο πρόεδρος Τζίμι Κάρτερ. Δεξιά, ο καγκελάριο­ς Χέλμουτ Σμιτ.
ο πρόεδρος Τζίμι Κάρτερ. Δεξιά, ο καγκελάριο­ς Χέλμουτ Σμιτ.
 ?? ?? Αριστερά,
Αριστερά,

Newspapers in Greek

Newspapers from Greece