Ψηφιακό σχέδιο επιτάχυνσης μεταβιβάσεων ακινήτων
Kατάργηση πιστοποιητικών και αυτόματη ενημέρωση Ε9 χωρίς τροποποιητικές
ΝΙΚΟΥ Χ. ΡΟΥΣΑΝΟΓΛΟΥ Πρωτοβουλίες για την περαιτέρω επιτάχυνση της «πολύπαθης» διαδικασίας μεταβίβασης ακινήτων αναμένεται να αναλάβει η ΑΑΔΕ. Μιλώντας στο 40ό ετήσιο συνέδριο της ΠΟΜΙΔΑ, το προηγούμενο Σάββατο, ο κ. Γιώργος Πιτσιλής, διοικητής της ΑΑΔΕ, ανέφερε ότι για την επόμενη διετία σχεδιάζεται η περαιτέρω ψηφιοποίηση της πλατφόρμας MyProperty, επιτρέποντας την αυτόματη ενημέρωση των στοιχείων του Ε9 σε περιπτώσεις που υπάρχουν αλλαγές στην περιουσιακή κατάσταση των πολιτών. Στόχος είναι να μη χρειάζονται τροποποιητικές δηλώσεις.
Παράλληλα σχεδιάζεται η κατάργηση πιστοποιητικών που δεν προσφέρουν κάτι, αλλά αντιθέτως γεννούν ταλαιπωρία στους πολίτες και στις υπηρεσίες, όπως π.χ. το πιστοποιητικό του άρθρου 105 (αφορά τη βεβαίωση πληρωμής φόρου κληρονομιάς ή γονικής παροχής). Ο κ. Πιτσιλής ομολόγησε επίσης ότι χρειάζεται να δημιουργηθεί ένα μητρώο ιδιοκτησίας και διαχείρισης ακινήτων, όπου ο πολίτης θα μπορεί να βλέπει όλα τα ακίνητά του και να δηλώνει εκεί όλες τις αλλαγές, αλλά και όλα τα ακίνητα που μισθώνονται.
Ασφαλώς, με τις παραπάνω κινήσεις δεν πρόκειται να επιλυθούν άλλα, σοβαρά ζητήματα, που απορρέουν από την ελλιπή λειτουργία των υποθηκοφυλακείων και των κτηματολογικών γραφείων, αλλά και από την ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου, που έχει δημιουργήσει νέες καθυστερήσεις, ειδικά στις περιπτώσεις όπου τα σχέδια των οικοδομικών αδειών έχουν καταστραφεί ή απολεσθεί με την πάροδο των δεκαετιών.
To Κτηματολόγιο
Οπως ανέφεραν οι επαγγελματίες του κλάδου στο συνέδριο της ΠΟΜΙΔΑ, το σημαντικότερο πρόβλημα θεωρείται
σήμερα το Κτηματολόγιο και οι μεγάλοι χρόνοι που απαιτούνται συχνά για τις μεταγραφές των συμβολαίων στα κατά τόπους κτηματολογικά γραφεία ή υποθηκοφυλακεία. Αυτές οι καθυστερήσεις «βάζουν στον πάγο» κάθε συναλλαγή που προβλέπει τραπεζικό δανεισμό (χρειάζεται η μεταγραφή του συμβολαίου για να εγγραφεί η προσημείωση και να αποδεσμευθούν τα κεφάλαια του δανείου).
Κάπως έτσι, πολλές συναλλαγές ακυρώνονται επειδή οι πωλητές δεν επιθυμούν να περιμένουν έως και ένα χρόνο για να λάβουν τα χρήματά τους, ενώ ταυτόχρονα αρκετοί ενδιαφερόμενοι αγοραστές αποκλείονται από την αγορά κατοικίας επειδή ακριβώς δεν μπορούν
να χρηματοδοτήσουν με 100% ίδια κεφάλαια την απόκτηση ακινήτου.
Οπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος των συμβολαιογράφων κ. Γιώργος Ρούσκας, «ναι μεν έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος τους τελευταίους 12 μήνες, ωστόσο σε περιοχές όπως το κέντρο της Αθήνας, του Ζωγράφου, η Θεσσαλονίκη και το Ηράκλειο παρατηρούνται σοβαρά προβλήματα καθυστερήσεων». Κατά τον κ. Ρούσκα, το μεγαλύτερο πρόβλημα οφείλεται στην υποστελέχωση των κτηματολογικών γραφείων και στην ελλιπή χρηματοδότηση του φορέα, καθώς εξαρτάται από τα έσοδα των συναλλαγών για την κάλυψη των αναγκών του.
Ο πρόεδρος του Κτηματολογίου κ. Δημήτρης Σταθάκης ανέφερε ότι το αμέσως επόμενο διάστημα θα υπογραφούν οι συμβάσεις με τους αναδόχους για το έργο της ψηφιοποίησης του αρχείου των υποθηκοφυλακείων, ένα έργο διάρκειας τριών ετών. Παράλληλα παραδέχθηκε τα προβλήματα στις μεταγραφές των συμβολαίων και ανέφερε ότι αποτελεί άμεση προτεραιότητα η μείωση του χρόνου εξυπηρέτησης και η βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών. Μέχρι σήμερα έχει ανοίξει το 60% της νέας δομής των κτηματολογικών γραφείων, ενώ έως το τέλος του 2023 θα έχει αναρτηθεί το 90% των δικαιωμάτων επί ακινήτων στην πανελλαδική βάση του Κτηματολογίου.
Μεγάλη κινητικότητα
Πάντως, η κινητικότητα στην αγορά ακινήτων παραμένει μεγάλη ως αποτέλεσμα της επιστροφής των ξένων επενδυτών μετά την πανδημία αλλά και της αυξημένης ζήτησης από Ελληνες αγοραστές. Οπως ανέφερε ο κ. Πιτσιλής, «το 2022 υποβλήθηκαν ψηφιακά 230.000 δηλώσεις φόρου μεταβίβασης, γονικής παροχής, δωρεάς και κληρονομιάς, αποφέροντας πάνω από 370 εκατ. ευρώ φόρων. Η όλη διαδικασία ολοκληρώνεται ψηφιακά μέσα σε μία εργάσιμη μέρα».
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της κυβέρνησης, οι μεταβιβάσεις ακινήτων θα παραμείνουν σε ανοδική τροχιά και το 2023. Ο προϋπολογισμός προβλέπει αύξηση των εισπράξεων από μεταβιβάσεις ακινήτων κατά 40%, καθώς τα έσοδα θα φθάσουν τα 489 εκατ. ευρώ. Τα έσοδα από αγοραπωλησίες ακινήτων (κατοικίες, επαγγελματικά ακίνητα κ.λπ.) θα φθάσουν τα 369 εκατ. ευρώ, ενώ από τις πωλήσεις οικοπέδων και αγροτεμαχίων θα ανέλθουν στα 119 εκατ. ευρώ.
Ιδιαίτερα υψηλές είναι οι εισπράξεις και από τον φόρο κληρονομιών, καθώς και γονικών παροχών και δωρεών. Από τις κληρονομιές το 2023 οι εισπράξεις αναμένεται να φθάσουν τα 177 εκατ. ευρώ, ενώ από τις γονικές παροχές και τις δωρεές –και παρά την αύξηση του αφορολόγητου ορίου στα 800.000 ευρώ για τους συγγενείς πρώτου βαθμού– τα έσοδα θα ανέλθουν στα 45 εκατ. ευρώ. Συνολικά και από τις δύο πηγές εσόδων το Δημόσιο θα εισπράξει 222 εκατ. ευρώ.
Γ. Πιτσιλής: Χρειάζεται να δημιουργηθεί ένα μητρώο ιδιοκτησίας και διαχείρισης ακινήτων.