Ποιος και πώς θα κυβερνήσει

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΛΑΜΨΙΑ

Οι Αμερικανοί, που έχουν αναγάγει τις προεκλογικές καμπάνιες σε επιστήμη, λένε πως μια επιτυχημένη εκστρατεία για κάθε υποψήφιο πρέπει να ξεκινάει από την επομένη των εκλογών. Στα δικά μας δεν είναι τόσο επαγγελματικά οργανωμένες οι (περισσότερες) καμπάνιες και συχνά γίνονται στο πόδι και πάντως τους λίγους μήνες πριν από τις εκάστοτε αναμετρήσεις. Σε κάθε περίπτωση, αυτοί που συνήθως έχουν τον χρόνο και την πολυτέλεια να σκεφτούν και να διορθώσουν πολλές φορές τον σχεδιασμό τους από εκλογή σε εκλογή είναι οι υποψήφιοι και τα κόμματα της αντιπολίτευσης.

Σπανίως έχει συμβεί όμως αυτή η οργανωμένη προσπάθεια, με εξαίρεση ίσως τη Ν.Δ. του Κώστα Καραμανλή το 2000-2004. Ο τότε αρχηγός της Ν.Δ. είχε χάσει την πρώτη αναμέτρηση του 2000 από τον Κώστα Σημίτη για μερικές χιλιάδες ψήφους ή αλλιώς με ένα ποσοστό κοντά στο 1%. Ο Κώστας Καραμανλής από την επομένη εκείνης της ήττας στρώθηκε στη δουλειά και για τέσσερα χρόνια δεν σήκωσε κεφάλι. Οργωσε τη χώρα τρεις και τέσσερις φορές με ένα άρτιο πρόγραμμα που είχε μάθει «απέξω». Το τι ακολούθησε μετά, σημειώνοντας δύο εκλογικές νίκες (2004 και 2007), είναι γνωστό, όπως και τα αποτελέσματα της πολιτικής του, αλλά δεν χωράει καμία αμφιβολία ότι έκανε

την καλύτερη καμπάνια, όπως αναγνωρίζουν όλοι οι ειδικοί.

Σε αυτές τις εκλογές οι εκστρατείες των κομμάτων υπήρξαν από υποτονικές έως αδιάφορες, με ελάχιστες εξαιρέσεις. Η Ν.Δ. κινήθηκε μάλλον ευρηματικά, καθώς από την πρώτη στιγμή έθεσε ανοικτά το θέμα της αυτοδυναμίας ως μοναδικής λύσης για να κυβερνηθεί ο τόπος και ανακοίνωσε ένα πρόγραμμα ως συνέχεια του κυβερνητικού της κεφαλαίου, με ελάχιστες υπερβολές. Αλλωστε και ο Κυριάκος Μητσοτάκης έπαιξε περισσότερο άμυνα και επιδόθηκε σε εύκολες αντεπιθέσεις όταν οι αντίπαλοί του άφηναν ελεύθερους χώρους ή υπέπιπταν σε απίστευτες γκάφες. Για την αντιπολίτευση γενικώς και ειδικώς για την αξιωματική

αντιπολίτευση ίσως τα είπε όλα ο Διονύσης Σαββόπουλος με τη φράση του για: «...ένα παλιό είδος φοιτητικής ξενοιασιάς... και αδικαιολόγητης αυτοπεποίθησης που μπορεί να αποβεί πολύ επικίνδυνη...». Αυτό που πραγματικά δεν έχει λογική εξήγηση είναι ο τρόπος που πολιτεύτηκε ο ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο τους δύο τελευταίους μήνες, αλλά συνολικά στην τετραετία, που... την έβγαλε με αραλίκι. Δεν μπήκαν στον κόπο να στρωθούν στη δουλειά για να ετοιμάσουν ένα αξιόπιστο ή έστω ένα επαρκές πρόγραμμα και έτρεχαν δύο εβδομάδες πριν από τις εκλογές με συρραφές της μπαρούφας. Ο Αλέξης Τσίπρας, που αναμφιβόλως έχει επικοινωνιακή άνεση, από αλαζονεία ή απλώς από υπερβολική σιγουριά έκανε τη χειρότερη καμπάνια από τότε που ξεκίνησε την πολιτική του διαδρομή. Αλλαξε πέντε φορές στρατηγική και άλλες τόσες διαψεύστηκε από εκείνους των οποίων ζητούσε τη συνδρομή για το ενδεχόμενο σχηματισμού κυβέρνησης. Τις τελευταίες ημέρες μάλιστα διολίσθησε σε κινήσεις απελπισίας και εκτέθηκε χωρίς να υπάρχει κάποιος στόχος. Για παράδειγμα, ενώ για μια δεκαετία λιθοβολούν και υβρίζουν χυδαία το ΠΑΣΟΚ και τα στελέχη του, θυμήθηκαν τώρα την «προοδευτική διακυβέρνηση» και εισέπραξαν την απόλυτη άρνηση. Ο Νίκος Ανδρουλάκης βέβαια βρέθηκε σε συμπληγάδες και προσπάθησε να τις ξεπεράσει με αφορισμό και των δύο μονομάχων, αλλά αυτό δεν φάνηκε να γοητεύει το ακροατήριο

του ΠΑΣΟΚ. Αύριο θα φανεί αν έκανε τη σωστή επιλογή και πώς θα πορευθεί έως τις επόμενες εκλογές, που όλα δείχνουν ότι είναι αναπόφευκτες. Αυτός που έδειξε πάντως να απολαμβάνει την προεκλογική περίοδο και να κάνει την καλύτερη εκστρατεία απευθυνόμενος στους πιστούς του ήταν ο γραμματέας του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας. Ο Βαρουφάκης και ο Βελόπουλος φρόντισαν να δημιουργήσουν φασαρία για να εξασφαλίσουν προβολή, έστω και αν ήταν αρνητική. Στις εκλογές, πάντως, οι πολίτες διαλέγουν πρωτίστως ποιος και πώς θα τους κυβερνήσει και φαίνεται πως δεν θα δυσκολευτούν ιδιαιτέρως, καθώς στο τραπέζι δεν υπάρχουν και πολλές ξεκάθαρες προτάσεις.