Επιδοτούνται και οι... φοροφυγάδες
Η επανεξέταση των κριτηρίων χορήγησης των διαφόρων επιδομάτων προκειμένου να αποφευχθούν φαινόμενα όξυνσης κοινωνικών αδικιών αποκτά χαρακτήρα «επείγοντος» και για έναν ακόμη λόγο.
Εκτός από την καταβολή των ενισχύσεων που προβλέπει η πάγια νομοθεσία (επίδομα παιδιού, στέγασης, θέρμανσης κ.λπ.), σε εισοδηματικά κριτήρια έχει στηριχθεί σε μεγάλο βαθμό και όλη η πολιτική για την αντιμετώπιση του στεγαστικού αλλά και του ενεργειακού - περιβαλλοντικού προβλήματος.
Ολα τα προγράμματα που «τρέχουν» αυτή την περίοδο – και τα οποία αναμένεται να συνεχιστούν και το επόμενο χρονικό διάστημα με αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης– στηρίζονται σε μεγάλο βαθμό στο εισόδημα.
Οι έχοντες χαμηλότερο εισόδημα λαμβάνουν μεγαλύτερο ποσοστό επιδότησης προκειμένου να αναβαθμίσουν ενεργειακά το σπίτι τους, να κάνουν ανακαίνιση, να εγκαταστήσουν ηλιακό θερμοσίφωνα ή φωτοβολταϊκό κ.λπ.
Η «αρχή» είναι σωστή γιατί οι υψηλές τιμές της ενέργειας πλήττουν περισσότερο τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα και διευρύνουν τις εισοδηματικές ανισότητες καθώς η αύξηση του κόστους είναι οριζόντια, με αποτέλεσμα ο φτωχότερος να καλείται να καταβάλλει μεγαλύτερο ποσοστό του εισοδήματος για να καλύψει ανάγκες θέρμανσης κ.λπ.
Στην πράξη, όμως, οι διαφορετικές
δυνατότητες που έχουν οι φορολογούμενοι να αποκρύψουν εισοδήματα λειτουργεί ουσιαστικά ως μηχανισμός παραγωγής ανισοτήτων, καθώς τα εισοδηματικά κριτήρια δεν διαχωρίζουν
μόνο τους πολίτες σε οικονομικά αδύναμους και δυνατούς αλλά και σε φοροφυγάδες και νομοταγείς.
Με δεδομένους τους προϋπολογισμούς των προγραμμάτων για την αντιμετώπιση της ενεργειακής και της στεγαστικής κρίσης (μόνο το πρόγραμμα επιδότησης των στεγαστικών δανείων έχει προϋπολογισμό 500 εκατ. ευρώ και αναμένεται να αυξηθεί ακόμη και πάνω από 1 δισ. ευρώ, τα προγράμματα «Εξοικονομώ» έχουν ξεπεράσει τα 2 δισ. ευρώ κ.λπ.), οι περιπτώσεις επιδότησης φοροφυγάδων ακόμη
και με πολλές χιλιάδες ευρώ είναι ήδη αρκετές.
Η λύση στο πρόβλημα είναι η εντατική εφαρμογή πολιτικών καταπολέμησης της απόκρυψης εισοδημάτων.
Η στροφή των καταναλωτών στις ηλεκτρονικές πληρωμές έχει βοηθήσει σε ένα βαθμό, ενώ το επόμενο χρονικό διάστημα αναμένεται ότι θα πέσει ακόμη μεγαλύτερο βάρος στους ελεγκτικούς μηχανισμούς ώστε να εντοπίσουν και τις περιπτώσεις φορολογουμένων που μειώνουν το δηλωθέν εισόδημα «φουσκώνοντας» τις δαπάνες.
Η λύση στο πρόβλημα είναι η εντατική εφαρμογή πολιτικών καταπολέμησης της απόκρυψης εισοδημάτων.