Oπως πρώτα και τώρα μπροστά
ΣΤΕΛΙΟΥ ΡΑΜΦΟΥ* Την προεκλογική περίοδο και τις ίδιες τις εκλογές χαρακτήρισε ένα μάλλον ήπιο κλίμα. Οτι λόγω απλής αναλογικής ο νικητής δεν θα σχηματίζει κυβέρνηση ηρεμούσε εντέλει τα πνεύματα, εν αναμονή της δευτέρας αναμετρήσεως. Το δυστύχημα των Τεμπών λειτούργησε ετερογονικά, διαψεύδοντας όσους ανέμεναν μεγάλα πολιτικά οφέλη, καθώς την ευθύνη μοιράζονται ο αμέσως υπαίτιος σταθμάρχης, ο εθνικός οργανισμός σιδηροδρόμων και τα πολιτικά κόμματα που διοίκησαν το κράτος κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Οι υποκλοπές τελούν καταστατικά υπό καθεστώς περιορισμένης δημοσιότητος, για να προκαλέσουν τεκμηριωμένα αβίαστες αντιδράσεις. Απέναντι στην ακρίβεια, ζήτημα διεθνές εξαιτίας του πολέμου της Ουκρανίας, το κράτος δεν μένει απλώς θεατής – αντιδρά προστατευτικά με τα μέσα που διαθέτει.
Συνολικά η θητεία της κυβερνήσεως Μητσοτάκη υπήρξε αποδοτική. Στη γεμάτη προκλήσεις πορεία της συνδύασε τη σταθερότητα
με πραγματιστική ευελιξία, επαναφέροντας ολικά, όπου χρειαζόταν, τον κρατικό παράγοντα, χωρίς να απολέσει το φιλελεύθερο πνεύμα της. Εξ ου και ο περιορισμός του αντιπολιτευτικού λόγου σε άγονη αντιλογία που απέκλειε την αντιπαράθεση προοπτικής. Πώς να αμφισβητήσεις τη στρατηγική εξωτερική πολιτική του κ. Δένδια ή την ψηφιακή μετάβαση του κ. Πιερρακάκη; Τι να αντιτάξεις στην επιτυχή αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσεως του Εβρου και της εντάσεως στο Αιγαίο, στην αμυντική θωράκιση της χώρας, στην καταπολέμηση
της πανδημίας, της εγκληματικότητος ή των πυρκαγιών;
Με τέτοιες πολιτικές παραστάσεις το εκλογικό σώμα έπρεπε να εκλέξει νέα κυβέρνηση, να επιλέξει σύμφωνα με τη λογική κρίση ή τις ιδεολογικές του προτιμήσεις, επιτακτικές ή χαλαρότερες. Στην πράξη, να αποφασίσει με το αναποτελεσματικό σύστημα της απλής αναλογικής, αλλά χρονικό ορίζοντα τις αμέσως επόμενες εκλογές με ενισχυμένη αναλογική. Και ψήφισε, χθες, αυτοδυναμία της Νέας Δημοκρατίας. Η Νέα Δημοκρατία έδωσε την εκλογική μάχη ζητώντας από τους πολίτες να μην ξεχνούν τα «έργα» της συγκυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και να τα συγκρίνουν με τις δικές της επιδόσεις. Στις τελευταίες και στην εξακολούθησή τους παραπέμπει το «Σταθερά, Τολμηρά, Μπροστά». Ομως, τι εμπειρία πραγματικότητος και τι αυτογνωσία προϋποθέτει αυτό το σύνθημα, ώστε η συναισθηματική κατάσταση την οποία δημιουργεί να υποβάλλει και την επιλογή υπέρ της Νέας Δημοκρατίας; Αν το «Μπροστά» είναι μονόδρομος, όπως υπονοούν τα «Σταθερά, Τολμηρά», για
ποιον λόγο ο ψηφοφόρος να συγκρίνει τις προηγούμενες θητείες των αντιπάλων;
Στο «Μπροστά» κυριαρχεί μια δυναμική φυγής προς το μέλλον, αφήνοντας στο πέρασμά της σβησμένα τα κεριά, μαζί με θλίψη και αβεβαιότητα. Πρόκειται για ένα «Δεν γυρίζουμε πίσω» που εγκαταλείπει το παρελθόν ανενεργό, ώστε να ματαιώνεται ανεπίγνωστα κάθε ενέργεια στρεφόμενη προς το μέλλον, για να μην πω ότι μας καταντά θύματα της ίδιας της προόδου μας, εγκλωβισμένους στους πολιτικούς της προσδιορισμούς. Είναι η παγίδα ενός αμνήμονος «Μπροστά», το «θέλω» του οποίου σύρεται στην επανάληψη με την ψευδαίσθηση νέου χρόνου. Ωστόσο, πίσω από τα συνθήματα υπάρχει το βάθος των συνειδήσεων. Εκεί εργάζεται σιωπηρά, αλλά δραστικά κάτι ψυχικό, δυσδιάκριτο και διόλου συγκυριακό, το οποίο μεταγράφει συμβολικά τα εξωτερικά γεγονότα σε αισθήματα, διαδραματίζοντας σπουδαίο ρόλο στην πολιτική ζωή και όχι μόνο. Με τη δική του εσωτερική ενέργεια, οι επιτυχίες και οι δοκιμασίες της κυβερνήσεως Μητσοτάκη, πέρα από τις όποιες πρακτικές τους συνέπειες, ενίσχυσαν τα κοινωνικά αντανακλαστικά αυτοσυντηρήσεως και συνέβαλαν κρίσιμα στο χθεσινό ελπιδοφόρο εκλογικό αποτέλεσμα.
Το μάθημα είναι πως καινούργιος χρόνος δεν έρχεται όταν αποξενώνουμε τα περασμένα από τη ζωή μας, έρχεται ενεργοποιώντας τα μέσα της. Του απολιθωμένου «πριν» κατεξοχήν θύμα είναι σύνολη η αντιπολίτευση. Αντίθετα, το αναπλασμένο παρελθόν προεκτείνεται ζωογόνα στο παρόν, που τότε τείνει προς το ανώτερο και όχι απλώς προς το καλύτερο, για να εκβάλει στο μέλλον. Ενα μέλλον το οποίο θα κρατούμε στα χέρια μας, αντί να το παραδίδουμε ολοκληρωτικά στα μηχανικά μέσα. Κι αλλιώς: Η συνεχής υπόμνηση επιτυχιών, είτε αναγνώριση λαθών στον προεκλογικό αγώνα της Νέας Δημοκρατίας συνέδεε σε εσωτερικότερο επίπεδο την πολιτική επιλογή με εμπιστοσύνη πέρα από αυτήν, ανακτημένη εμπιστοσύνη, στην οποία οφείλεται εν πολλοίς η παλιννόστηση κλονισμένων ψηφοφόρων μετά το ατόπημα των υποκλοπών και το δυστύχημα στα Τέμπη.
Η ενέργεια του χρόνου, όπως τη βίωσε μεγάλος αριθμός πολιτών, με αναβαπτισμένη τη μνήμη στη σημασία της εθνικής σταθερότητος και προκοπής εμπόδισε τα λόγια με τα έργα να έρθουν σε ρήξη, να πέσουμε στη μαύρη τρύπα της λήθης, την οποία ανοίγει μεταξύ παρόντος και παρελθόντος η μοναξιά του μέλλοντος. Με ξανατονισμένο «πριν» στο νόημα ενός χρόνου που γίνεται διαρκώς, αλλά δεν χάνεται, το «Μπροστά» είναι σαν πρώτα και ταυτόχρονα έρχεται.