Ο «προικοθήρας» των Καννών
Κέρδισε τις εντυπώσεις το νέο φιλμ του Μάρτιν Σκορσέζε με Λεοντάρντο ντι Κάπριο και Ρόμπερτ ντε Νίρο
Το Σαββατοκύριακο στις Κάννες κύλησε με βροχή και λάμψεις. Οι τελευταίες όχι τόσο στον ουρανό όσο πάνω στο κόκκινο χαλί από τα φλας των φωτογράφων, οι οποίοι δεν προλαβαίνουν να τραβούν ενσταντανέ των αστέρων που περπατούν εκεί από το απόγευμα και μετά. Πρώτη και καλύτερη, φυσικά, η τριάδα των Μάρτιν Σκορσέζε, Λεοντάρντο ντι Κάπριο και Ρόμπερτ ντε Νίρο, η οποία κατέφθασε για να μας παρουσιάσει (εκτός συναγωνισμού) το «Killers of the Flower Moon» του Αμερικανού δεξιοτέχνη. Στην ουρά για να μπούμε στην αίθουσα η ανυπομονησία ήταν σχεδόν απτή· μέσα δε στο αχανές αμφιθέατρο για τις σχεδόν τρεισήμισι ώρες της ταινίας δεν ακουγόταν ψίθυρος, σαν όλοι όσοι βρίσκονταν εκεί να αισθάνονταν σεβασμό και ταυτόχρονα τύχη που έβλεπαν πρώτοι το έργο ενός ζωντανού θρύλου.
Και δεν απογοητεύθηκαν. Εχοντας στη διάθεσή του μια πλούσια παραγωγή της Apple TV, ο Σκορσέζε μάς στέλνει πίσω στις αρχές του 20ού αιώνα, στα εδάφη των ιθαγενών Οσέιτζ, οι οποίοι ευημερούν χάρη στην πρόσφατη ανακάλυψη μεγάλων πετρελαϊκών κοιτασμάτων στον τόπο τους. Εκεί καταφθάνει ο Ερνεστ (Ντι Κάπριο), ένας σαραντάρης τυχοδιώκτης, ο οποίος μπαίνει αμέσως υπό την προστασία του θείου του, Γουίλιαμ Χέιλ (Ντε Νίρο), του πιο ισχυρού λευκού της περιοχής. Σύντομα θα γνωρίσει και θα παντρευτεί την ιθαγενή Μόλι, κάτι που αυτομάτως κάνει εκείνον και τα παιδιά τους συμμέτοχους στα πετρέλαια. Λίγο καιρό μετά, τόσο οι συγγενείς της Μόλι όσο και αρκετοί ακόμη ντόπιοι θα αρχίσουν να βρίσκονται νεκροί.
Ο Ντι Κάπριο ερμηνεύει τον δύσκολο, μεταιχμιακό ρόλο του προικοθήρα με... αισθήματα, έχοντας δίπλα του και έναν σταθερό σαν βράχο Ντε Νίρο, καθώς ο Σκορσέζε μιλάει με τόλμη και καθαρότητα για το έγκλημα της εξολόθρευσης των ιθαγενών της Αμερικής από τους λευκούς. Παρότι θα μπορούσε να είναι ομολογουμένως μικρότερη, η ταινία του είναι καλλιτεχνικά άψογη, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί υπενθύμιση ότι το σινεμά μεγάλη κλίμακας μπορεί να είναι ταυτόχρονα και (πολύ) ποιοτικό.
Από ποιότητα, πάντως, έχουμε δει αρκετή στις φετινές Κάννες. Η ταινία που επανήλθε ίσως περισσότερο από όλες τις τελευταίες ημέρες στις κουβέντες περί βραβείων, ήταν το «The Zone of Interest» του Τζόναθαν Γκλέιζερ. Ο ανήσυχος Βρετανός δημιουργός του «Ερωτικού κτήνους» και του «Κάτω από το δέρμα» κατασκευάζει εδώ έναν ανατριχιαστικά σουρεαλιστικό μύθο: ακριβώς δίπλα στο στρατόπεδο του Αουσβιτς, ένας αξιωματικός των Ες Ες μαζί με τη σύζυγο και την πολυμελή οικογένειά του έχει χτίσει το τέλειο σπιτικό, έναν μικρό επίγειο παράδεισο με κήπους, πισίνα και μποστάνια, κυριολεκτικά μεσοτοιχία με το μεγαλύτερο κολαστήριο της ανθρώπινης ιστορίας.
Ο Γκλέιζερ σκηνοθετεί μινιμαλιστικά, δίχως ίχνος σχολιασμού ή επιτήδευσης –το εσωτερικό του Αουσβιτς δεν το βλέπουμε ποτέ– με μια παρατηρητικότητα, όμως, που τσακίζει κόκαλα και τελικά αναδεικνύει τον εφιάλτη του Ολοκαυτώματος, αλλά και του ψυχοπνευματικού του υποβάθρου, πιο αποτελεσματικά από τις περισσότερες ταινίες του είδους.
Στον λαβύρινθο της ανθρώπινης ψυχής μάς ταξίδεψε και ο Τοντ Χέινς με το «May December», στο οποίο πρωταγωνιστούν οι Τζούλιαν Μουρ και Νάταλι Πόρτμαν. Η πρώτη υποδύεται την Γκρέισι (Μουρ), μια μεσήλικη γυναίκα, η οποία είχε μονοπωλήσει τα ταμπλόιντ δύο δεκαετίες πριν όταν συνήψε σχέση και απέκτησε παιδί από έναν 13χρονο. Παντρεμένη πλέον με
Η ταινία που επανήλθε, ίσως περισσότερο από όλες, τις τελευταίες ημέρες στις κουβέντες περί βραβείων ήταν το «The Zone of Interest» του Τζόναθαν Γκλέιζερ.
αυτόν και ευτυχισμένη, η Γκρέις θα δεχθεί την επίσκεψη της Ελίζαμπεθ (Πόρτμαν), μιας διάσημης ηθοποιού, η οποία πρόκειται να την υποδυθεί στη σχετική κινηματογραφική μεταφορά της ιστορίας της.
Ο Χέινς χρησιμοποιεί έναν αλλόκοτο μύθο, προκειμένου να μιλήσει για την περίπλοκη, άπιαστη φύση τόσο της ερωτικής επιθυμίας όσο και της γοητείας, που είναι ικανές να ασκήσουν κάποιες προσωπικότητες. Μια τέτοια είναι και ο χαρακτήρας της Μουρ, η οποία ελέγχει (φαινομενικά) τα πάντα εκτός από τον ίδιο της τον εαυτό. Τελικά θα τραβήξει κοντά της και την Ελίζαμπεθ, σαν έντομο στη λάμπα, ωστόσο η τελευταία θα βαλθεί με την επαγγελματική της περιέργεια να σκάψει βαθύτερα, για να βρει σημεία σύζευξης με τον χαρακτήρα που πρέπει να υποδυθεί. Αυτή η «ερμηνεία μέσα στην ερμηνεία» αποτελεί σίγουρα ιδιοφυές εύρημα· αν έλειπε και η μελοδραματική μουσική που παραπέμπει στη... «Λάμψη» –όχι του Κιούμπρικ– όλα θα ήταν ακόμη καλύτερα.