Μυστήριο καλύπτει τη συντριβή του Ιλιούσιν
Πυρά Μόσχας κατά Κιέβου για την κατάρριψη του αεροσκάφους – Βολές Ζελένσκι για ρωσικά παιχνίδια με τις ζωές αιχμαλώτων
Με τις ζωές Ουκρανών αιχμαλώτων πολέμου παίζει η Μόσχα, σύμφωνα με χθεσινές δηλώσεις του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, την ώρα που Ουκρανοί αξιωματούχοι αναζητούσαν απαντήσεις για το αεροπορικό δυστύχημα στην πόλη Μπελγκορόντ, σε μικρή απόσταση από τα ουκρανικά σύνορα.
Η Ρωσία ισχυρίζεται ότι στο μεταγωγικό αεροσκάφος Ιλιούσιν-76 επέβαιναν Ουκρανοί αιχμάλωτοι. Ο πρόεδρος Ζελένσκι κάλεσε χθες τις υπηρεσίες πληροφοριών της χώρας του να αποσαφηνίσουν τι ακριβώς έγινε, ζήτησε τη διεξαγωγή διεθνούς έρευνας για το δυστύχημα και κατηγόρησε τη Ρωσία για εκμετάλλευση της τραγωδίας για προπαγανδιστικούς σκοπούς.
Σε ανακοίνωσή του την Τετάρτη, το ρωσικό υπουργείο Αμυνας ανέφερε ότι δεν υπήρξαν επιζώντες της συντριβής και ότι μεταξύ των νεκρών βρίσκονταν 65 Ουκρανοί στρατιώτες, οι οποίοι επρόκειτο να αποφυλακισθούν στο πλαίσιο ανταλλαγής αιχμαλώτων. Παρότι τα αίτια της πτώσης
του Ιλιούσιν παραμένουν αδιευκρίνιστα, Ουκρανοί αξιωματούχοι δεν αρνήθηκαν ότι κατέρριψαν το αεροσκάφος, ενώ απέφευγαν μέχρι χθες να επιβεβαιώσουν την παρουσία αιχμαλώτων ομοεθνών τους στο εσωτερικό του.
Την Τετάρτη, η ουκρανική στρατιωτική αντικατασκοπεία άφησε να εννοηθεί ότι η κατάρριψη «ίσως να οφειλόταν» σε τραγικό σφάλμα. Αξιωματούχος της υπηρεσίας παραδέχθηκε πως ανταλλαγή κρατουμένων ήταν προγραμματισμένη για την ημέρα εκείνη, για να προσθέσει, όμως, ότι η Ρωσία δεν είχε προειδοποιήσει το Κίεβο ότι στο αεροσκάφος
επέβαιναν αιχμάλωτοι προς τα σύνορα, όπως είχε γίνει σε προηγούμενες ανταλλαγές. Το ουκρανικό γενικό επιτελείο άμυνας ανακοίνωσε αρχικά ότι το αεροσκάφος μετέφερε ρωσικούς αντιαεροπορικούς πυραύλους S-300, χωρίς να αναφερθεί σε αιχμαλώτους πολέμου.
Το περιστατικό προκαλεί νέα προβλήματα στην κυβέρνηση του Κιέβου, η οποία προσπαθεί να εμψυχώσει τους πολίτες ενόψει τρίτου έτους πολέμου, ενώ εξετάζει νέο γύρο επιστράτευσης. Την ίδια στιγμή, η Ουκρανία βρίσκεται σε δυσμενή θέση στα πεδία μαχών, υφιστάμενη ανανεωμένη ρωσική πίεση και αναζητώντας απεγνωσμένα δυτική αμυντική βοήθεια.
Αξιωματούχοι στο Κίεβο εκτιμούν ότι είναι πολύ νωρίς για να εξαχθούν συμπεράσματα για τη συντριβή του Ιλιούσιν, καλώντας τους συγγενείς αιχμαλώτων να περιμένουν τις επίσημες ανακοινώσεις. «Δεν έχουμε ενδείξεις για την ύπαρξη τόσο μεγάλου αριθμού επιβατών στο αεροσκάφος, Ουκρανών ή μη»,
είπε χθες ο Ντμίτρο Λούμπινετς, Συνήγορος του Πολίτη της Ουκρανίας. Οι Ουκρανοί εμφανίζονται ιδιαίτερα διστακτικοί απέναντι σε κάθε πληροφορία που προέρχεται από τη Μόσχα, εκφράζοντας την πεποίθηση πως η Ρωσία θα εκμεταλλευθεί το περιστατικό προκειμένου να προκαλέσει στις οικογένειες των αιχμαλώτων όσο το δυνατόν μεγαλύτερο ψυχικό άλγος.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, επανέλαβε χθες τον ισχυρισμό του ότι η Ουκρανία σκότωσε η ίδια τους αιχμαλώτους της, αποκαλώντας την κατάρριψη «απάνθρωπη πράξη». Αναλυτές της ρωσικής πολιτικής σκηνής ανέφεραν ότι η Μόσχα προωθεί συγκεκριμένο μήνυμα προς τη Δύση: ότι η Ουκρανία δεν μπορεί να διαχειριστεί αξιόπιστα τα οπλικά συστήματα μεγάλου βεληνεκούς που της έχει παραχωρήσει το ΝΑΤΟ.
«Είναι σαφές ότι οι Ρώσοι παίζουν με τις ζωές Ουκρανών αιχμαλώτων, με τα συναισθήματα των συγγενών τους και την ψυχή της κοινωνίας μας», είπε
ο πρόεδρος Ζελένσκι στο εβδομαδιαίο τηλεοπτικό διάγγελμά του την Τετάρτη. Το αμερικανικό ινστιτούτο ISW υπογραμμίζει σε έκθεσή του ότι η ρωσική προπαγάνδα «εκμεταλλεύθηκε την ευκαιρία της συντριβής του Ιλιούσιν για να σπείρει διχόνοια στην Ουκρανία και να υπονομεύσει
τη δυτική βούληση για συνεχιζόμενη αμυντική βοήθεια προς το Κίεβο». Τον τόπο του δυστυχήματος δεν έχει επισκεφθεί ανεξάρτητη θεσμική αρχή, ενώ ΟΗΕ και Ερυθρός Σταυρός δεν έχουν καταθέσει αίτημα στις ρωσικές αρχές προκειμένου να μεταβούν στο σημείο.
Η μεγαλύτερη ανταλλαγή κρατουμένων από την αρχή του πολέμου, το 2022, πραγματοποιήθηκε νωρίτερα τον Ιανουάριο, όταν 248 Ρώσοι αιχμάλωτοι πολέμου απελευθερώθηκαν από την Ουκρανία, έναντι 230 Ουκρανών, σε συμφωνία υπό την αιγίδα των Εμιράτων. Περισσότεροι από 8.000 Ουκρανοί, πολίτες και στρατιώτες, κρατούνται στη Ρωσία, σύμφωνα με το αρμόδιο γραφείο αιχμαλώτων πολέμου του Κιέβου, ενώ δεκάδες χιλιάδες άλλοι συνεχίζουν να αγνοούνται.
Η έλλειψη σαφήνειας υπήρξε χαρακτηριστικό του πολέμου στην Ουκρανία από τις πρώτες κιόλας ημέρες του, με ορισμένα από τα πιο αιματηρά περιστατικά που αφορούν αιχμαλώτους να παραμένουν καλυμμένα από αμφιβολίες. Εκρηξη τον Ιούλιο του 2022 στο στρατόπεδο αιχμαλώτων της Ολενίφκα, όπου κρατούνταν Ουκρανοί αιχμάλωτοι, σκότωσε 51 κρατούμενους, με τη Μόσχα να υποστηρίζει ότι το στρατόπεδο επλήγη από το ουκρανικό πυροβολικό.
Ο Ουκρανός πρόεδρος ζήτησε διεθνή έρευνα για το δυστύχημα και κατηγόρησε τη Ρωσία για εκμετάλλευση της τραγωδίας για προπαγάνδα.
Το Κρεμλίνο προωθεί στη Δύση το μήνυμα ότι η Ουκρανία δεν μπορεί να χειριστεί αξιόπιστα τα οπλικά συστήματα που της έχει παραχωρήσει το ΝΑΤΟ.