Η πρώτη εκτέλεση με άζωτο
Ο θανατοποινίτης είχε σπασμούς για 22 λεπτά αμέσως μετά τη χορήγησή του
Τον θανατοποινίτη Κένεθ Γιουτζίν Σμιθ εκτέλεσε χθες τα ξημερώματα η πολιτεία της Αλαμπάμας, χρησιμοποιώντας για πρώτη φορά τη μέθοδο της εισπνοής αζώτου, παρά τις καταγγελίες του ΟΗΕ, ο οποίος συνέκρινε τη μέθοδο με μορφή βασανισμού. Αυτόπτες μάρτυρες της εκτέλεσης περιέγραψαν πως ο Σμιθ είχε σπασμούς για 22 λεπτά μετά τη χορήγηση του αερίου και ότι συνέχισε να αναπνέει για τουλάχιστον 5 λεπτά. Ο θανατοποινίτης είχε καταδικασθεί τελεσίδικα σε θάνατο το 1996 για τη δολοφονία έναντι αμοιβής γυναίκας το 1988. Στο πρόσωπο του Σμιθ, ο οποίος βρισκόταν δεμένος σε φορείο, τοποθετήθηκε μάσκα, μέσω της οποίας χορηγήθηκε το άζωτο. Σύμφωνα με το δίκτυο CBS, τα τελευταία λόγια του Σμιθ ήταν: «Απόψε το βράδυ, η πολιτεία της Αλαμπάμας πραγματοποίησε ένα βήμα πίσω στην ιστορία της ανθρωπότητας. Φεύγω με αγάπη, ειρήνη και φως. Σας ευχαριστώ για τη στήριξή σας. Σας αγαπώ όλους».
Αυτόπτες µάρτυρες
Δημοσιογράφος τοπικής ειδησεογραφικής ιστοσελίδας της Αλαμπάμας περιέγραψε τη σκηνή της εκτέλεσης: «Μόλις άρχισε η χορήγηση του αερίου, ο θανατοποινίτης άρχισε να έχει βίαιους σπασμούς, που διήρκεσαν περίπου τέσσερα λεπτά, ενώ συνέχισε να αναπνέει βαριά για άλλα πέντε λεπτά». Μιλώντας σε τηλεοπτικά συνεργεία μετά την
ολοκλήρωση της διαδικασίας, ο επικεφαλής των σωφρονιστικών καταστημάτων της Αλαμπάμας, Τζον Χαμ, είπε: «Εμοιαζε σαν να κρατούσε την αναπνοή του όσο περισσότερο μπορούσε». Ο γενικός εισαγγελέας της πολιτείας, Στιβ Μάρσαλ, προσέθεσε: «Σήμερα αποδόθηκε δικαιοσύνη. Ο Κένεθ Σμιθ θανατώθηκε για την απεχθή πράξη του, που τελέσθηκε πριν από 35 χρόνια. Η Αλαμπάμα πέτυχε κάτι το ιστορικό σήμερα».
Επρόκειτο για την πρώτη εκτέλεση στις ΗΠΑ το 2024, ενώ 24 πραγματοποιήθηκαν το 2023, όλες με τη μέθοδο της θανατηφόρου ένεσης. Είναι η πρώτη φορά ύστερα από 40 χρόνια που αμερικανική πολιτεία καινοτομεί στη μέθοδο θανάτωσης κρατουμένου. Ο Κένεθ Σμιθ επρόκειτο να εκτελεσθεί με θανατηφόρο ένεση στις 17 Νοεμβρίου 2022. Οι καθυστερήσεις που σημειώθηκαν, όμως, λόγω της δυσκολίας εντοπισμού φλέβας στο χέρι του θανατοποινίτη δεν επέτρεψαν την ολοκλήρωση της εκτέλεσης μέσα στο δικαστικά προκαθορισμένο χρονικό παράθυρο. Αφού είχε μείνει δεμένος στο φορείο για πολλές ώρες, ο Σμιθ οδηγήθηκε πάλι στο κελί του.
Η Αλαμπάμα μαζί με τη Λουιζιάνα και το Μισισίπι είναι οι μόνες πολιτείες των ΗΠΑ που επιτρέπουν τη θανάτωση κρατουμένων με τη χορήγηση αζώτου. Η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα υπογράμμισε την ανησυχία της στις 16 Ιανουαρίου «για τη χρήση μεθόδου εκτέλεσης, η οποία δεν έχει δοκιμασθεί και προκαλεί υποξία χάρη στο άζωτο. Αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί μορφή βασανισμού ή απάνθρωπη και εξευτελιστική μέθοδος, που παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα», είχε αναφέρει η εκπρόσωπος της Αρμοστείας, Ραβίνα Σαμντασάνι, καλώντας τότε σε αναστολή της εκτέλεσης.
«Θλίβομαι βαθιά για την εκτέλεση του Κένεθ Γιουτζίν Σμιθ στην Αλαμπάμα παρά τις σοβαρές ανησυχίες πως η πειραματική μέθοδος ασφυξίας με άζωτο μπορεί να αποτελεί βασανιστήριο ή εξευτελιστική, απάνθρωπη και μοχθηρή πράξη», δήλωσε χθες ο ύπατος αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Φόλκερ Τουρκ.
Το πρωτόκολλο της εκτέλεσης δεν προέβλεπε τη χορήγηση νάρκωσης στον Σμιθ, παρότι ακόμη και η Αμερικανική Ενωση Κτηνιάτρων συστήνει τη χορήγηση αναισθητικού σε ζώα πριν από την ευθανασία τους. Οι προσφυγές και ενστάσεις που είχε καταθέσει η υπερασπιστική ομάδα του Σμιθ είχαν απορριφθεί,
ενώ το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ επέλεξε την Πέμπτη να μην επανεξετάσει το αίτημα των συνηγόρων του Σμιθ για αναστολή εκτέλεσης της ποινής του.
«Οι Αρχές της Αλαμπάμας απέτυχαν να θανατώσουν γρήγορα τρεις διαδοχικούς θανατοποινίτες το 2022, ένας εκ των οποίων ήταν ο Σμιθ στην πρώτη απόπειρα εκτέλεσής του. Προτιμούν να περάσουν σε νέα μέθοδο εκτελέσεων, ακόμη και αν αυτή δεν έχει δοκιμασθεί ποτέ», υπογραμμίζει η Ρόμπιν Μέιχερ, επικεφαλής του παρατηρητηρίου θανατικής ποινής DPIC.
Το έγκληµα
Η Αλαμπάμα εφάρμοσε τη νέα μέθοδο στον Κένεθ Γιουτζίν Σμιθ, παρά τις καταγγελίες του ΟΗΕ για βασανισμό.
Ο Σμιθ καταδικάσθηκε για τη δολοφονία της 45χρονης Ελίζαμπεθ Ντορλίν Σένετ, την οποία είχε σχεδιάσει ο πάστορας σύζυγός της, Τσαρλς Σένετ. Ο πάστορας επεδίωκε να εισπράξει την ασφάλεια ζωής της συζύγου του για να καλύψει μεγάλα χρέη και να συγκατοικήσει με τη νεαρή ερωμένη του. Ο Σένετ αυτοκτόνησε μόλις η αστυνομία τον θεώρησε ύποπτο, ενώ οι έρευνες οδήγησαν στη σύλληψη των δύο δραστών, του Σμιθ και του Τζον Φόρεστ Πάρκερ. Ο συνεργός του Σμιθ, καταδικασμένος και αυτός στην εσχάτη των ποινών, εκτελέσθηκε το 2010. Η ποινή του θανάτου έχει καταργηθεί σε 23 από τις 50 πολιτείες των ΗΠΑ, ενώ έξι άλλες τηρούν μορατόριουμ στην εφαρμογή της κατόπιν απόφασης των κυβερνητών τους.