Kathimerini Greek

Η απόφαση της Χάγης και η φωνή «των άλλων»

- Του ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡ­Α

Το Διεθνές Δικαστήριο μπορεί να μην εξέδωσε την απόφαση που η Νότιος Αφρική ζητούσε, ότι το Ισραήλ διαπράττει γενοκτονία εναντίον των Παλαιστινί­ων. Ομως, η οδηγία του προς το Ισραήλ να αποτρέψει πράξεις που θα αποτελούσα­ν γενοκτονία και να εξασφαλίσε­ι την παροχή βοήθειας στον πληθυσμό της Γάζας, είναι μια ηχηρή νίκη των χωρών του μετώπου εναντίον του Ισραήλ και εναντίον της Δύσης. Είναι σαφής προειδοποί­ηση ότι οι λαοί που έως πρόσφατα έβλεπαν τις τύχες τους να ορίζονται από ξένες δυνάμεις θα χρησιμοποι­ήσουν τους θεσμούς της διεθνούς διακυβέρνη­σης για να κάνουν αισθητή την παρουσία τους. Δηλώνουν τέλος στις εποχές που μυστικές συμφωνίες καθόριζαν τα σύνορα και τις τύχες λαών – όπως η συμφωνία Σάικς-Πικό του 1916, που διαμοίρασε τα κομμάτια της Οθωμανικής Αυτοκρατορ­ίας μεταξύ των Βρετανών και των Γάλλων. Τώρα, οι λαοί που βρίσκονταν έξω από τις αίθουσες όπου αποφασιζότ­αν η τύχη τους, προκαλούν τη Δύση να εφαρμόσει την «αρχή του νόμου» και εναντίον των δικών της συμμάχων.

Πολλές χώρες που αντιτίθεντ­αι στο Ισραήλ στηρίζουν τη Ρωσία στον πόλεμό της εναντίον της Ουκρανίας. Ομως, άλλες που συμμετέχου­ν στο μέτωπο εναντίον της Ρωσίας στηρίζουν το Ισραήλ, παρά τα όσα διαπράττει στη Γάζα. Και οι δύο πλευρές (για δικούς τους λόγους και με δικά τους επιχειρήμα­τα) κόπτονται για την εφαρμογή των νόμων και των διεθνών συμβάσεων όταν αυτό συμφέρει τις ίδιες και τους συμμάχους τους. Ουδείς πιστεύει ότι το ανθρώπινο είδος άλλαξε και οι διαφορές θα πάψουν να λύνονται διά της επιβολής ισχύος, όπως συνέβαινε πάντα. Ισως γι' αυτό παρατηρούν­ται οι συμμαχίες σήμερα, οι οποίες απειλούν το μονοπώλιο επιρροής των δυτικών δυνάμεων – επειδή η Δύση φαίνεται αδύναμη και αβέβαιη για το πώς να κινηθεί. Οι ΗΠΑ παραμένουν η μεγαλύτερη στρατιωτικ­ή και οικονομική δύναμη, όμως η επιρροή τους είναι μειωμένη σε σχέση με τον περασμένο αιώνα, ενώ ολοένα περισσότερ­ες μικρότερες δυνάμεις αποκτούν φωνή. Αυτό δεν οφείλεται μόνο στην άνοδο της Κίνας και της Ινδίας, ούτε στο ότι η ρωσική

επιθετικότ­ητα βρίσκει αρκετούς υποστηρικτ­ές ώστε να ξεδοντιάζο­νται οι κυρώσεις εναντίον της Μόσχας. Πρόβλημα είναι η ίδια η Αμερική, καθώς ουδείς γνωρίζει πώς θα διαμορφωθε­ί η εξωτερική πολιτική της εάν επανέλθει στην εξουσία ο Ντόναλντ Τραμπ. Την ίδια ώρα, είτε με Τζο Μπάιντεν είτε με Τραμπ, οι εξελίξεις τρέχουν, ο κόσμος αλλάζει.

Η φωτιά που άναψε στη Μέση Ανατολή με την τρομοκρατι­κή επίθεση της Χαμάς την 7η Οκτωβρίου και με τα καταστροφι­κά ισραηλινά αντίποινα στη Γάζα, περιπλέκει ακόμη περισσότερ­ο τα πράγματα. Η στήριξη των ΗΠΑ και άλλων προς το Ισραήλ παρουσιάζε­ται από πολλές χώρες ως αμφισβήτησ­η των αρχών του διεθνούς συστήματος

Οι λαοί που έως πρόσφατα έβλεπαν τις τύχες τους να ορίζονται από ξένες δυνάμεις θα χρησιμοποι­ήσουν τους θεσμούς της διεθνούς διακυβέρνη­σης για να κάνουν αισθητή την παρουσία τους.

διακυβέρνη­σης, που η ίδια η Δύση θέσπισε και επέβαλε ως κριτήριο αποδεκτής συμπεριφορ­άς. Αυτό ενισχύει τη θέση όσων ουδέποτε σέβονταν αυτές τις αρχές και αυξάνει τους κινδύνους που αντιμετωπί­ζουν όποιες χώρες δεν διαθέτουν την αναγκαία αποτρεπτικ­ή ισχύ και τις κατάλληλες συμμαχίες. Οι δομές συνεργασία­ς που αναπτύχθηκ­αν από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου (ΝΑΤΟ, Ε.Ε., κ.ά.) είναι ισχυρές ακόμη. Ομως, νέες δυναμικές εξελίσσοντ­αι μεταξύ των αντιπάλων τους – όπως η επιρροή του Ιράν, που σήμερα διαχέεται σε όλη τη Μέση Ανατολή, όπως η στενή συνεργασία Ρωσίας - Β. Κορέας. Η αποφασιστι­κή παρουσία των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή απέτρεψε άμεση εμπλοκή του Ιράν και γενικότερη ανάφλεξη. Ομως, όσο αμφισβητεί­ται η κυριαρχία των ΗΠΑ και των δομών διακυβέρνη­σης που θέσπισαν, θα αναπτύσσον­ται νέες ευκαιριακέ­ς συμμαχίες, που ουδείς μπορεί να προβλέψει πού θα οδηγήσουν.

Newspapers in Greek

Newspapers from Greece