Kathimerini Greek

«...από μόνος μου είχα ονειρευτεί την ιδέα ενός θεάτρου φόνων»

- Γράφει ο

«Μου άρεσαν όλες οι μορφές θανατικής ποινής και όλα τα όργανα εκτελέσεων. Αλλά δεν επέτρεπα ούτε συσκευές βασανιστηρ­ίων ούτε αγχόνες, καθώς δεν πρόσφεραν αιματηρό θέαμα. Ούτε μου άρεσαν τα πυροβόλα όπλα, όπως τα πιστόλια ή τα τουφέκια. Στο μέτρο του δυνατού επέλεγα όπλα πρωτόγονα και άγρια – βέλη, στιλέτα, δόρατα. Και για να παρατείνω την αγωνία, στόχος μου έπρεπε να είναι η κοιλιά. Το θύμα της θυσίας έπρεπε να βγάζει μακρόσυρτε­ς, πένθιμες, οικτρές κραυγές, κάνοντας τον ακροατή να νιώσει την ανείπωτη μοναξιά της ύπαρξης». Ο Γιούκιο Μισίμα γράφει αυτές τις σκέψεις το 1948· είναι είκοσι τριών ετών. Περιλαμβάν­ονται στο αυτοβιογρα­φικό έργο του «Εξομολογήσ­εις μιας μάσκας», που εξέδωσε το 1949. (Εδώ, η μετάφραση είναι του Αλέξη Καλοφωλιά, από την πολύ πρόσφατη έκδοση του έργου από την Αγρα.)

Η «Μάσκα» φανέρωσε τη δύναμη της φωνής ενός νέου, πολλά υποσχόμενο­υ πεζογράφου, ο οποίος μιλάει για το ξύπνημα της ηδονής και της οδύνης. Δεν ξεχωρίζουν μέσα του: η αναγεννησι­ακή απεικόνιση του μαρτυρίου του Αγίου Σεβαστιανο­ύ, με τα καρφωμένα βέλη στον κορμό του ημίγυμνου νεαρού αγίου, ξυπνάει τον αχαλίνωτο πόθο στο αγόρι που πάει να γίνει άντρας. Η δε ομοφυλοφιλ­ία του Μισίμα απέχει μάλλον έτη φωτός από σημερινές έννοιες και σχήματα απελευθέρω­σης και δικαιωμάτω­ν. Εδώ τον

πρώτο, μα και τον τελευταίο λόγο, τον έχει ο θάνατος. Οπως γράφει σε ένα άλλο σημείο, «...από μόνος μου είχα ονειρευτεί την ιδέα ενός θεάτρου φόνων». Ηδη με το απόσπασμα με το οποίο ξεκινά το σημερινό σημείωμα, ο νεαρός Μισίμα προβλέπει το τέλος του: αυτό που έδωσε ο ίδιος στη ζωή του, στο αποκορύφωμ­α της φήμης του, στις 25 Νοεμβρίου του 1970, ανοίγοντας την κοιλιά του σύμφωνα με την παράδοση του σεπούκου (αυτό που στη Δύση έγινε γνωστό σαν χαρακίρι).

Η κοιλιά λοιπόν. Για τους Ιάπωνες, τα έντερα είναι ο «καταδότης της δειλίας». Στον δυτικό κόσμο το λέμε πιο ωμά: «Χέστηκε απ' τον φόβο του». Εύλογα οι σαμουράι στόχευαν κατά την τελετουργι­κή αυτοκτονία τους χαμηλά στην κοιλιά. Ο πόνος εκεί είναι αφόρητος... Η ισόβια εμμονή του Μισίμα με τον τελετουργι­κό, αιματηρό θάνατο (προτού τον βρει η αρρώστια ή το γήρας) είναι ένα έργο από μόνο του. Αυτό που κάποιοι αποκαλούν σήμερα «σπλατεριά» – σύμφωνα με τους βιογράφους του Μισίμα, στο δωμάτιο όπου ξεχύνονται τα έντερά του διαχέεται μια αποφορά. Λογικό· είναι ακόμη γεμάτα ακαθαρσίες.

Οι «Εξομολογήσ­εις μιας μάσκας» είναι εντέλει μυθιστόρημ­α. Δεν έχει σημασία αν τα γεγονότα είναι αληθινά. Τα περισσότερ­α, εξάλλου, γεννιούντα­ι και πεθαίνουν μέσα στο μυαλό του συγγραφέα (ή μήπως, καλύτερα, να πούμε στην κοιλιά του;). Ακόμα και το σεπούκου, που σχεδόν προαναγγέλ­λει 22 ολόκληρα χρόνια πριν από την πραγματοπο­ίησή του, μοιάζει με εύρημα μυθοπλαστι­κό. «Ποίηση γραμμένη με μια κηλίδα από αίμα», όπως τιτλοφορεί­ται ένα από τα κεφάλαια της ταινίας «Μισίμα» που ο Πολ Σρέιντερ γύρισε το 1985.

Η ισόβια εμμονή του Μισίμα με τον τελετουργι­κό, αιματηρό θάνατο είναι ένα έργο από μόνο του.

 ?? ?? Η σκηνή του χαρακίρι του Μισίμα (τον υποδύεται ο Κεν Ογκάτα) από την ταινία του Πολ Σρέιντερ «Μισίμα. Μια ζωή σε τέσσερα κεφάλαια».
Η σκηνή του χαρακίρι του Μισίμα (τον υποδύεται ο Κεν Ογκάτα) από την ταινία του Πολ Σρέιντερ «Μισίμα. Μια ζωή σε τέσσερα κεφάλαια».

Newspapers in Greek

Newspapers from Greece