Γνωρίζετε ότι...
• Δεν αναγνωρίζονται προς έκπτωση οι τόκοι δανείου που λαμβάνεται με σκοπό τη διανομή μερίσματος στους μετόχους. Το δάνειο που έλαβε ανώνυμη εταιρεία προς τον σκοπό διανομής μερίσματος στους μετόχους δεν θεωρείται ότι διατίθεται προς το συμφέρον της ή κατά τις συνήθεις εμπορικές συναλλαγές, δεδομένου ότι η ικανοποίηση της αξίωσης, μέσω της καταβολής του αντίστοιχου ποσού, δεν εντάσσεται στο πλαίσιο της επιχειρηματικής και συναλλακτικής δραστηριότητας της εταιρείας, αλλά στο πλαίσιο του εταιρικού δεσμού με τους μετόχους. Το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε ότι ο ισχυρισμός της εταιρείας ότι με την κάλυψη της σχετικής υποχρέωσης καταβολής μερίσματος από το ληφθέν δάνειο της παρασχέθηκε η δυνατότητα να αξιοποιήσει τα ταμειακά της διαθέσιμα σε παραγωγικές, για την επιχείρηση, επενδύσεις, προβάλλεται αόριστα, ενώ η έμμεση ωφέλεια της επιχείρησης από την ικανοποίηση της προσδοκίας των μετόχων προς απόληψη μερίσματος δεν μπορεί να υπαχθεί στην έννοια του συμφέροντος της επιχείρησης. Δεν ασκεί, δε, επιρροή το γεγονός ότι η καταβολή μερίσματος σε μετόχους αποτελεί νόμιμη υποχρέωση της εταιρείας και αντιστοιχεί στην προσδοκία των μετόχων για κερδοφόρες χρήσεις, διότι ο νόμος δεν προβλέπει έκπτωση κάθε δαπάνης που πραγματοποιείται ως νόμιμη υποχρέωση της επιχείρησης. Επομένως, η καταβολή μερίσματος δεν δημιουργεί δαπάνη, δυναμένη να εκπέσει από τα έσοδα της εταιρείας και οι τόκοι του δανείου δεν αναγνωρίζονται προς έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης. Επίσης, δεν προκύπτει ότι δαπάνες τόκων δανείου έχουν πραγματοποιηθεί προς το συμφέρον της επιχείρησης ή κατά τις συνήθεις εμπορικές συναλλαγές στον βαθμό που διαπιστώνεται η τήρηση των κανόνων υποκεφαλαιοδότησης, οι οποίοι αποσκοπούν στην αποφυγή πρακτικών φοροαποφυγής. (ΣτΕ 1803/2023).
• Απαλλαγή από την παρακράτηση φόρου μερισμάτων θυγατρικής – Η ελάχιστη περίοδος συμμετοχής των δύο ετών δεν απαιτείται να έχει συμπληρωθεί κατά τον χρόνο της διανομής. Με τον ν. 4172/2013 επιλέχθηκε το σύστημα της προσωρινής απαλλαγής υπό τον όρο χορήγησης εγγύησης, η οποία είτε λήγει όταν η ελάχιστη περίοδος συμμετοχής συμπληρώνεται Η καταβολή µερίσµατος δεν δηµιουργεί δαπάνη δυναµένη να εκπέσει από τα έσοδα της εταιρείας και οι τόκοι του δανείου δεν αναγνωρίζονται προς έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης.
και η απαλλαγή καθίσταται οριστική είτε καταπίπτει υπέρ του Δημοσίου εάν η διακράτηση του ελάχιστου ποσού συμμετοχής παύει πριν από τη συμπλήρωση της ελάχιστης περιόδου συμμετοχής. Σύμφωνα με το ενωσιακό δίκαιο και τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η διετής συμμετοχή της
μητρικής στη θυγατρική δεν είναι ανάγκη να έχει συμπληρωθεί κατά τον χρόνο έγκρισης της διανομής μερισμάτων από τη γενική συνέλευση της θυγατρικής, αλλά μπορεί να συμπληρωθεί και εκ των υστέρων μέχρι τον χρόνο του φορολογικού ελέγχου καθώς και της έκδοσης της καταλογιστικής πράξης φόρου εισοδήματος.
Υπό τα δεδομένα αυτά, η επιβολή παρακρατούμενου φόρου διανομής μερισμάτων προς τη μητρική εταιρεία μετά τη συμπλήρωση της εν λόγω ελάχιστης περιόδου παραβιάζει την πρόβλεψη, από τις διατάξεις του ενωσιακού και του εθνικού δικαίου, της χορήγησης του φορολογικού πλεονεκτήματος της απαλλαγής της εν λόγω διανομής μερισμάτων προς τη μητρική εταιρεία από την παρακράτηση. Σε περίπτωση μη νόμιμης επιβολής φόρου, συντρέχει εναλλακτικά προς την ακύρωση του μη νόμιμου καταλογισμού του κύριου φόρου διανομής μερισμάτων προς τη μητρική εταιρεία, προς διασφάλιση του ως άνω φορολογικού πλεονεκτήματος, περίπτωση υποβολής αιτήματος επιστροφής στη μητρική εδρεύουσα σε άλλο κράτοςμέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης εταιρεία του φόρου που βαρύνει τα μερίσματα που διανέμονται σε αυτήν (ΣτΕ 1121/2023).
• Κατά προτεραιότητα, αφαιρείται ο φόρος που καταβλήθηκε από το νομικό πρόσωπο στην Κύπρο έναντι άλλων εκπεστέων φόρων. Οι ημεδαπές ανώνυμες εταιρείες υπόκεινται σε φόρο εισοδήματος στην Ελλάδα για το παγκόσμιο εισόδημά τους, δηλαδή για εκείνο που προκύπτει τόσο στην ημεδαπή όσο και στην αλλοδαπή. Οταν στο παγκόσμιο εισόδημα ημεδαπής ανώνυμης εταιρείας περιλαμβάνεται εισόδημα, το οποίο προκύπτει στην Κύπρο, για το οποίο η εταιρεία φορολογείται στην Κύπρο, η σύμβαση περί αποφυγής της διπλής φορολογίας μεταξύ Ελλάδος και Κύπρου επιτάσσει την αποφυγή της διπλής φορολογίας αυτού. Ο κυπριακός φόρος, σε σχέση με εισόδημα προερχόμενο από πηγή στην Κύπρο, παρέχεται ως πίστωση, δηλαδή αφαιρείται από τον ελληνικό φόρο τον καταβλητέο επί του αυτού εισοδήματος στην ημεδαπή. Η αναιρεσείουσα ανώνυμη εταιρεία είχε κατά την ένδικη διαχειριστική περίοδο εισόδημα το οποίο προέκυψε στην Κύπρο και φορολογείτο σύμφωνα με την κυπριακή νομοθεσία, τούτο δε συνυπολογίζεται για την εξεύρεση του συνολικού, φορολογητέου στην Ελλάδα, εισοδήματος της ως άνω εταιρείας. Επομένως, ο καταβληθείς κυπριακός φόρος έπρεπε να αφαιρεθεί κατά προτεραιότητα από τον αναλογούντα, στο συνολικό φορολογητέο εισόδημα της εταιρείας, φόρο έναντι τυχόν άλλων εκπεστέων φόρων με ανώτατο όριο το ποσό του φόρου που αναλογεί στην Ελλάδα για το εισόδημα που προκύπτει στην Κύπρο (ΣτΕ 1310/2023).