Κλιματική δικαιοσύνη: ζήτημα ηθικής και ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Ηεπισήμανση στην πρόσφατη εκδήλωση του UN Global Compact Network Greece «Η επίτευξη των SDGs για την κλιματική αλλαγή απαιτεί συνέργειες, συνοχή και ταχύτητα» ότι εξαιτίας της κλιματικής κρίσης τα επόμενα χρόνια είναι πολύ πιθανόν οι πρόσφυγες παγκοσμίως να φθάσουν τα 300 εκατ., σοκάρει και οφείλει να μας αφυπνίσει.
Η κλιματική κρίση είναι εδώ, απειλεί τις ζωές και το μέλλον μας, και απαιτεί από όλους μας να κάνουμε τη μεγάλη προσωπική και συλλογική υπέρβαση, προκειμένου να δημιουργήσουμε συνθήκες κλιματικής δικαιοσύνης.
Η κλιματική δικαιοσύνη δεν είναι απλώς ένας όρος που χρησιμοποιείται για να γίνει αναφορά στην υπερθέρμανση του πλανήτη. Αποτελεί κάτι παραπάνω από ένα σύγχρονο περιβαλλοντικό
πρόβλημα. Είναι ένα θέμα ηθικής πρωτίστως, αλλά ταυτόχρονα πολιτικής και πολιτισμού. Ενα ζήτημα που πίσω από τη λέξη κρύβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα τα οποία έχουμε χρέος να προστατεύσουμε. Οπως ακριβώς και η ενεργειακή φτώχεια, που μαστίζει πλέον την εποχή μας.
Γιατί κλιματική δικαιοσύνη σημαίνει και κοινωνική δικαιοσύνη, σημαίνει ισότητα, σημαίνει ανθρώπινα δικαιώματα, τα οποία οφείλουμε οι ισχυρές και ανεπτυγμένες χώρες να προστατεύσουμε με κάθε τρόπο. Οταν όλα γύρω μας καταρρέουν και οι χαοτικές κρίσεις διαδέχονται η μία την άλλη, το θέμα της ισότητας και της δικαιοσύνης αποτελεί μείζον και δομικό ζήτημα για την προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Και αυτό διότι οι άνθρωποι
που ζουν σε συνθήκες φτώχειας ή σε επισφαλείς συνθήκες, συχνά δεν έχουν τους πόρους ή την αναγκαία ασφαλιστική κάλυψη για να έρθουν αντιμέτωποι με περιβαλλοντικές καταστροφές και να προστατεύσουν τις ζωές και τις περιουσίες τους. «Κλιματική Δικαιοσύνη Τώρα!» Να θυμίσουμε ότι στη Διάσκεψη του Μπαλί το 2007 ιδρύθηκε ο παγκόσμιος συνασπισμός «Κλιματική Δικαιοσύνη Τώρα!», ενώ το 2008, κατά την εναρκτήρια συνάντηση της Γενεύης, το Παγκόσμιο Ανθρωπιστικό Φόρουμ εστίασε την προσοχή του στην κλιματική δικαιοσύνη.
Δύο χρόνια αργότερα, το 2009, δημιουργήθηκε το δίκτυο «Δράση Κλιματικής Δικαιοσύνης» λίγο πριν από τη σύνοδο κορυφής των Ηνωμένων Εθνών στην Κοπεγχάγη για την κλιματική αλλαγή. Κατά τη διάρκεια της συνόδου έγιναν συζητήσεις σχετικά με την πολιτική ανυπακοή και την άμεση δράση, και πολλοί κλιματικοί ακτιβιστές χρησιμοποίησαν το σύνθημα «αλλαγή του συστήματος και όχι του κλίματος».
Είναι επιτακτική ανάγκη για άμεση και συλλογική δράση αναφορικά με την επίτευξη των παγκόσμιων στόχων βιώσιμης ανάπτυξης, καθώς βρισκόμαστε στο μέσον της διαδρομής μέχρι το 2030. Είναι η στιγμή να ενισχύσουμε τον ουσιαστικό διάλογο και τις συνέργειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Πρέπει να εξετάσουμε προσεκτικά την κλιματική δικαιοσύνη η οποία επηρεάζει ήδη τη βιοποικιλότητα και τους πολιτισμούς σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα ταμεία και οι ρυθμίσεις χρηματοδότησης που έχουν δημιουργηθεί αποτελούν ένα βασικό εργαλείο,
αλλά όχι επαρκές για τη λύση του προβλήματος.
Σε μια εποχή γεμάτη προκλήσεις και αβεβαιότητα, φαίνεται ότι η μόνη σταθερά είναι η έμφαση σε πολιτικές και ενέργειες που είναι σε απόλυτη ευθυγράμμιση με το περιβάλλον, τη βιωσιμότητά του, το νέο παραγωγικό μοντέλο, αλλά και την ανάγκη για ένα ηθικό επιχειρείν, στο πλαίσιο του οποίου εμπίπτει η κλιματική δικαιοσύνη.
Η ενσωμάτωση των Δέκα Αρχών του UN Global Compact και των SDGs στον τρόπο λειτουργίας μιας επιχείρησης αποτελεί την υγιή πυξίδα για την επόμενη ημέρα. Αποτελεί χρέος των επιχειρήσεων να συνταχθούν με τη βιώσιμη ανάπτυξη και την κλιματική δικαιοσύνη, προκειμένου κοινωνία, επιχειρήσεις και οικονομία να αποτελέσουν έναν ισχυρό κρίκο, ώστε κάθε κρίση να μπορεί να μετασχηματίζεται σε ευκαιρία αλλά και σε πράξεις με αξία, αποδοτικότητα και ηθική.
Η χώρα μας έχει πετύχει πολλά στον τομέα της ενεργειακής αυτονομίας. Βρισκόμαστε στην 7η θέση παγκοσμίως στο ενεργειακό μείγμα, ωστόσο η κλιματική δικαιοσύνη αποτελεί σημαντικό στοίχημα.
Η γενιά μας φέρει το βάρος της ιστορικής ευθύνης να λειτουργήσουμε συλλογικά ώστε να δημιουργήσουμε τις συνθήκες εκείνες για μια πραγματική κλιματική δικαιοσύνη και ευημερία για τους νέους ανθρώπους, έχοντας διαχειριστεί σωστά μια σειρά σοβαρών προκλήσεων που πλήττουν την οικονομία, το περιβάλλον και την κοινωνία.