Εύλογες απορίες
Οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις περνούν και θα περνούν πάντοτε μέσα από την Αγκυρα. Οσο και αν κάποιοι θέλουν να εξωραΐσουν την πραγματικότητα, αυτή είναι η αλήθεια. Τελευταίο παράδειγμα το πώς η Ουάσιγκτον καθυστερούσε την αποδοχή του ελληνικού αιτήματος για την αγορά των F-35 μέχρι την τελευταία στιγμή, γιατί ήθελε να γίνει μετά την ολοκλήρωση της συμφωνίας για τα F-16 με την Τουρκία.
Πρέπει όμως να έχουμε στο μυαλό μας και κάτι ακόμη. Μια σημαντική μερίδα των ανθρώπων που λαμβάνουν τις αποφάσεις στην αμερικανική πρωτεύουσα είναι φανατικοί οπαδοί της άποψης πως οι ΗΠΑ δεν πρέπει να κάνουν τίποτα που μπορεί να κλονίσει τις σχέσεις τους με την Αγκυρα. Είναι εντυπωσιακό. Αγνοούν τις σχέσεις της τουρκικής ηγεσίας με τη Χαμάς και το Ιράν. Δεν επιβάλλουν κυρώσεις σε τουρκικές εταιρείες, ενώ γνωρίζουν ότι έτσι παραβιάζεται μαζικά το εμπάργκο κατά της Ρωσίας. Ξεπερνούν με ιώβειο υπομονή τη μεθόδευση για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Και γενικά, είναι έτοιμοι να δικαιολογήσουν την Τουρκία, ό,τι και αν κάνει. Προσέχουν απίστευτα μήπως κάνουν κάποια ενέργεια που θα την ενοχλήσει, όπως για παράδειγμα με την επιστολή για τους όρους που δίνονται τα τουρκικά F-16, η οποία παραμένει μυστική. Και για να είμαστε ρεαλιστές, αν δεν υπήρχαν ο γερουσιαστής Μενέντεζ με λίγους βουλευτές και τον γερουσιαστή Βαν Χόλεν και το HALC, δεν θα γινόταν καν συζήτηση για όρους.
Ολα αυτά προκαλούν εύλογη ανησυχία σε όσους παρακολουθούν από κοντά τις διπλωματικές εξελίξεις. Η ελληνική κυβέρνηση πήρε ένα σοβαρό, πιθανώς και υπερβολικό, ρίσκο στηρίζοντας την Ουκρανία απέναντι στη Ρωσία με κάθε τρόπο. Πουθενά δεν στέκεται σε δύο βάρκες, ούτε στη Μέση Ανατολή ούτε αλλού. Εδωσε επίσης το δικαίωμα στις ΗΠΑ να δημιουργήσουν στρατιωτικές βάσεις σε ελληνικό έδαφος. Η Ελλάδα πήρε ασφαλώς κάποια ανταλλάγματα με τη μορφή πλεονάζοντος υλικού, αλλά τα F-35 δεν μπορούν να θεωρηθούν «αντάλλαγμα», γιατί θα πληρωθούν ακριβά.
Οι χειρισμοί της κυβέρνησης Μπάιντεν έναντι της Ελλάδος και της Τουρκίας δημιουργούν αμφιβολίες σε έμπειρους διπλωμάτες και αναλυτές. Για το αν ο «πιστός» σύμμαχος διατρέχει τον κίνδυνο να θεωρηθεί «αγκιστρωμένο ψάρι». Και για το ποια θα είναι η στάση της Ουάσιγκτον εάν Ελλάδα και Τουρκία βρεθούν ξανά στο οριακό σημείο στο οποίο βρέθηκαν στα Ιμια ή το 2020. Εύλογες αμφιβολίες.