Τσιπάκι κίνησης στον εγκέφαλο παραπληγικών
Το καινοτόμο εμφύτευμα της Neuralink, που ανήκει στον Ελον Μασκ, βρίσκεται στη φάση των κλινικών δοκιμών
Τσιπάκι εμφύτευσε την Κυριακή για πρώτη φορά σε άνθρωπο η εταιρεία Neuralink, ιδιοκτησίας Ελον Μασκ, σύμφωνα με μήνυμα του αμφιλεγόμενου μεγιστάνα σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Ο ασθενής αναρρώνει καλά», έγραψε τη Δευτέρα ο Μασκ, για να προσθέσει ότι τα αρχικά δεδομένα της συσκευής είναι πολλά υποσχόμενα.
Προσαρμοσμένη στην περιοχή του εγκεφάλου η οποία ελέγχει την κίνηση, η συσκευή είναι σχεδιασμένη κατά τέτοιον τρόπο ώστε να ερμηνεύει τη νευρική δραστηριότητα του ατόμου και να του επιτρέπει να ελέγχει εξωτερικές συσκευές, όπως ένα έξυπνο κινητό τηλέφωνο ή έναν υπολογιστή με τη σκέψη του και μόνο, όπως εξηγεί η εταιρεία στην ιστοσελίδα της. Το τσιπάκι βρίσκεται τώρα στο στάδιο των κλινικών δοκιμών. Η κλινική δοκιμή είναι ανοικτή σε άτομα τα οποία έμειναν ανάπηρα εξαιτίας αμυοτροφικής πλευρικής σκλήρυνσης (ALS) ή από τραύματα στη σπονδυλική στήλη, σύμφωνα με την αίτηση συμμετοχής στο Διαδίκτυο.
Ο Μασκ είπε ότι το πρώτο προϊόν της Neuralink θα ονομασθεί «Τηλεπάθεια» και θα χρησιμοποιηθεί αρχικά από ανθρώπους που έχασαν την κίνηση στα άκρα τους. «Φανταστείτε αν ο Στίβεν Χόκινγκ μπορούσε να επικοινωνήσει ταχύτερα από έναν δακτυλογράφο ή έναν δημοπράτη. Αυτός είναι ο στόχος μας», έγραψε ο Μασκ στο μήνυμά του.
Σηµαντικό βήµα
Το εμφύτευμα αποτελεί σημαντικό βήμα για τη Neuralink, η οποία αντιμετώπισε σοβαρά εμπόδια από τις ρυθμιστικές αρχές εξαιτίας ανησυχιών για την ασφάλεια των συσκευών της, ενώ ακολουθεί τις εταιρείες Blackrock Neurotech και Synchron στην κλινική δοκιμή εγκεφαλικών εμφυτευμάτων σε ανθρώπους. Ο Μασκ, ιδιοκτήτης των Tesla, SpaceX και της πλατφόρμας Χ (πρώην Twitter), έχει πυροδοτήσει εκ νέου το ενδιαφέρον για συσκευές επικοινωνίας εγκεφάλου - υπολογιστή, ισχυριζόμενος ότι αυτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ενίσχυση των σωματικών ικανοτήτων του ανθρώπου.
Στην ιστοσελίδα της η Neuralink διαφημίζει τη φιλοδοξία της να επινοήσει τεχνολογία «ικανή να αποκαταστήσει την αυτονομία όσων ασθενών οι ανάγκες δεν καλύπτονται από την υπάρχουσα τεχνολογία, ξεκλειδώνοντας τις ανθρώπινες δυνατότητες του αύριο». Η εταιρεία έχει αντιμετωπίσει, όμως, εμπόδια που έκαναν τους επικριτές της να αμφιβάλλουν για τις ικανότητές της. Τον Νοέμβριο, τέσσερις
Αμερικανοί νομοθέτες ζήτησαν από την Επιτροπή Χρηματαγορών να ερευνήσει εάν ο Μασκ παραπλάνησε τους επενδυτές σχετικά με την ασφάλεια των εγκεφαλικών εμφυτευμάτων του, μετά την αποκάλυψη ότι οι δοκιμές του εμφυτεύματος σε πιθήκους είχαν «καταστροφικές συνέπειες για την υγεία τους», σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters.
Τον Μάιο, όμως, η Neuralink ανακοίνωσε ότι εξασφάλισε έγκριση από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων για διεξαγωγή κλινικών δοκιμών σε εθελοντές. Ενστάσεις είχαν εκφράσει τότε ιατροί. «Αν ο Μασκ ενδιαφερόταν πραγματικά για την υγεία των ασθενών, θα επένδυε τα κεφάλαιά του σε μη παρεμβατική μέθοδο επικοινωνίας εγκεφάλου - υπολογιστή», δήλωσε ο Ράιαν Μέρκλι, επικεφαλής ερευνών της αμερικανικής Επιτροπής Ιατρών για Υπεύθυνη Περίθαλψη.
Τον Απρίλιο του 2021 η Neuralink είχε ανακοινώσει ότι πίθηκος, στον εγκέφαλο του οποίου είχε εμφυτευθεί το τσιπ, είχε την ικανότητα να παίζει πινγκ πονγκ σε υπολογιστή ελέγχοντας το παιχνίδι με τη σκέψη του. Σε βίντεο που είχε παρουσιάσει η εταιρεία, αρσενικός μακάκος με το όνομα «Πέιτζερ» έπαιζε στην οθόνη χωρίς να χρησιμοποιεί χειριστήριο. Δημοσιογραφική έρευνα έδειξε, όμως, ότι οι 24 πίθηκοι που συμμετείχαν στη μελέτη βασανίσθηκαν αφόρητα.
Τουλάχιστον 42 άνθρωποι σε όλο τον κόσμο έχουν υποβληθεί σε επέμβαση τοποθέτησης εγκεφαλικού εμφυτεύματος, συμπεριλαμβανομένου και παραπληγικού άνδρα ο οποίος το 2016 έσφιξε την παλάμη του τότε προέδρου Ομπάμα με ρομποτικό χέρι. Η προσέγγιση της Neuralink, όμως, είναι περισσότερο παρεμβατική, τόσο σωματικά όσο και ψηφιακά. Η εταιρεία φιλοδοξεί η συσκευή της να μεταδίδει δεδομένα απευθείας από τον εγκέφαλο στον υπολογιστή, μειώνοντας στο ελάχιστο τον χρόνο απόκρισης του ασθενούς. Η συσκευή τοποθετείται στην επιφάνεια του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια χειρουργικής επέμβασης, την οποία πραγματοποιεί ρομπότ.
Αναβάθµιση
Σε εκδήλωση το 2022, ο Μασκ εξέθεσε το όραμά του για έναν κόσμο όπου οι άνθρωποι θα μπορούν να αναβαθμίζουν τα εγκεφαλικά τους εμφυτεύματα. «Είμαι σίγουρος ότι δεν θέλετε να μείνετε κολλημένοι στο iPhone 1 για τον εγκέφαλό σας όταν υπάρχει διαθέσιμο το iPhone 14», είχε πει ο Νοτιοαφρικανός επενδυτής.
Παρότι οι περισσότερες εταιρείες του χώρου παραμένουν προσηλωμένες στις θεραπευτικές εφαρμογές της καινοτόμου τεχνολογίας, ο Μασκ επιδιώκει τη διεύρυνση της χρήσης της αφήνοντας να εννοηθεί ότι αυτά τα εμφυτεύματα θα μπορούν στο μέλλον να επαυξάνουν τις σωματικές και τις εγκεφαλικές ικανότητες του ανθρώπου. Ο Μασκ έχει μιλήσει δημόσια για την αποστολή του να «θέσει τον άνθρωπο σε πορεία συμβίωσης με την τεχνητή νοημοσύνη», λέγοντας ότι κάποια μέρα θα εγκαταστήσει τέτοια συσκευή και στον δικό του εγκέφαλο.
Ο καθηγητής της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ στην Αυστραλία, Αλαν Μακέι, ειδικός σε θέματα ιατρικής ηθικής και «νευροτεχνολογίας», λέει ότι η ιδέα της γνωσιολογικής ενίσχυσης με μηχανήματα εγείρει ερωτήματα. «Μια κοινωνία στην οποία κάποια μέλη είναι γνωσιολογικά ενισχυμένα και άλλα δεν είναι, θα δημιουργούσε ταξικό ρήγμα, τέτοιο που δεν έχει υπάρξει στην Ιστορία», επισημαίνει ο Μακέι.
Η άνοδος της νευροτεχνολογίας, στην οποία ανήκουν και φαινομενικά ακίνδυνες τεχνολογικές καινοτομίες, όπως τα χειριστήρια ενισχυμένης πραγματικότητας που χρησιμοποιούνται σε ηλεκτρονικά παιχνίδια, δημιουργεί νομικά ζητήματα για την πρόσβαση εταιρειών στα εγκεφαλικά δεδομένα χρηστών. Ο ιατρικός κόσμος, όμως, έχει εντοπίσει σημαντικές θετικές εφαρμογές αυτών των τεχνολογιών, όπως η αντιμετώπιση της κλινικής κατάθλιψης και της επιληψίας.
Η εταιρεία αντιμετώπισε εμπόδια από τις ρυθμιστικές αρχές εξαιτίας ανησυχιών για την ασφάλεια των συσκευών της.
Η επέμβαση έγινε από ρομπότ την Κυριακή και «ο ασθενής αναρρώνει καλά», σύμφωνα με τον Νοτιοαφρικανό κροίσο.