Το «πράσινο» κόστος και τα υπόλοιπα αιτήματα

Οι φετινές κινητοποιήσεις των αγροτών έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά από τις σχεδόν εθιμικού χαρακτήρα διαμαρτυρίες των τελευταίων ετών. Οι μεγάλες κινητοποιήσεις σε μια σειρά από χώρες της Ε.Ε. έχουν κοινή συνισταμένη μια σειρά από προβλήματα, με τα οποία βρίσκονται αντιμέτωποι στο σύνολό τους οι αγρότες της Ε.Ε. Κυρίαρχο είναι η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική, τόσο στο σκέλος του τρόπου καταβολής επιδοτήσεων, που διαφοροποιείται προκαλώντας ανησυχίες για μείωση της χρηματοδότησης, όσο και στο σκέλος εφαρμογής μιας «πράσινης» πολιτικής, με μικρότερο ενεργειακό αποτύπωμα, με μείωση της χρήσης νερού, με αυστηρούς ελέγχους και περιορισμούς στη χρήση φυτοφαρμάκων, που αυξάνουν το κόστος παραγωγής και απαιτούν μεγάλες και κοστοβόρες αλλαγές στο μοντέλο καλλιέργειας.

Παράλληλα, οι αγρότες στην Ελλάδα και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες διαμαρτύρονται για αθέμιτο ανταγωνισμό από αθρόες εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από τρίτες χώρες, όπου δεν υφίστανται οι περιορισμοί και τα αυστηρά κριτήρια που θέτει για τους αγρότες της η Ε.Ε. Μέσα σ' αυτή τη μεγάλη εικόνα, στην Ελλάδα οι αγρότες θεωρούν ότι η εφαρμογή της νέας ΚΑΠ θα οδηγήσει σε μείωση του εισοδήματός τους, ενώ μιλούν για εκτίναξη του κόστους καλλιέργειας από τα «πράσινα» μέτρα. Η εγχώρια γραφειοκρατία τόσο στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης όσο και στον ΟΠΕΚΕΠΕ, που έχει την ευθύνη των πληρωμών, αποδείχθηκε ανέτοιμη για την εφαρμογή των νέων μέτρων, ενώ και κάποιοι αγρότες δεν εφάρμοσαν σωστά τα απαιτούμενα από τη νέα ΚΑΠ, με αποτέλεσμα να μην έχουν ακόμη πληρωθεί.

Σημαντικό πρόβλημα είναι το κόστος ενέργειας, που μετά το 2021 εκτινάχθηκε, οδηγώντας σε μεγάλη αύξηση το κόστος καλλιέργειας, ενώ οι επιδοτήσεις για την κατανάλωση ρεύματος σε ποσοστό 60%, που εφαρμόστηκαν το 2022, δεν υπάρχουν πια και, παρά τη μείωση τιμής, η τελική τιμή ρεύματος παραμένει σημαντικά αυξημένη σε σχέση με το 2021.

Οι αποζημιώσεις

Οι καταστροφές στις καλλιέργειες εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής είναι όλο και πιο συχνές και δεν έχει γίνει προσαρμογή

του ΕΛΓΑ στα νέα δεδομένα ή υιοθέτηση κάποιου άλλου μηχανισμού αποζημιώσεων, που να καλύπτει αυτή τη νέα πραγματικότητα.

Ειδική περίπτωση μέσα σ' αυτή την κατάσταση είναι η Θεσσαλία, η οποία πριν από μερικούς μήνες επλήγη από τις καταστροφικές πλημμύρες. Μεγάλες εκτάσεις παραμένουν ακόμη πλημμυρισμένες ή καλυμμένες από λάσπη και δεν μπορούν να καλλιεργηθούν, ενώ αγρότες και κτηνοτρόφοι διαμαρτύρονται για μεγάλες καθυστερήσεις στον μηχανισμό απόδοσης αποζημιώσεων.