Ο αντίκτυπος από τον «καπιταλισμό του πολέμου»

Είναι κοινός τόπος ότι ο πόλεμος, κάθε πόλεμος, κρίνεται όχι μόνο στο πεδίο της μάχης, αλλά και στα μετόπισθεν, στο κρίσιμο μέτωπο της οικονομίας. Δυστυχώς για την Ουκρανία τα νέα δεν είναι καλά ούτε σ’ αυτό το επίπεδο. «Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο διπλασιάζει την πρόβλεψη για την ανάπτυξη της Ρωσίας, καθώς ο πόλεμος διεγείρει την οικονομία», ήταν ο τίτλος πρωτοσέλιδου ρεπορτάζ των Financial Times την περασμένη Τετάρτη. Σε πείσμα των δυτικών κυρώσεων, η ρωσική οικονομία αναμένεται να αυξηθεί κατά 2,6% κατά το ΔΝΤ και κατά 3,5% κατά τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο «πολεμικός καπιταλισμός» για

την ώρα αποδίδει και οι ρωσικές τράπεζες, θεωρητικά αποκλεισμένες από το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα, κατέγραψαν πέρυσι κέρδη-ρεκόρ.

Στο απέναντι στρατόπεδο τα πράγματα διαγράφονται πιο δύσκολα. Μπορεί η ουκρανική οικονομία να σταθεροποιήθηκε το 2023, ύστερα από τη δραματική συρρίκνωση (σχεδόν κατά το ένα τρίτο του ΑΕΠ) του 2022, αλλά το δημοσιονομικό έλλειμμα κινείται στη στρατόσφαιρα (γύρω στο 20,7% έναντι 1,9% της Ρωσίας). Αυτό σημαίνει ότι, παρά τα 350 δισ. δυτικής βοήθειας (πάνω από δύο ΑΕΠ της Ουκρανίας) που έχει εισπράξει στα δύο χρόνια του πολέμου,

η κυβέρνηση Ζελένσκι θα βρεθεί στην πολύ δυσχερή θέση είτε να περικόψει δραστικά κοινωνικές δαπάνες σε έναν ήδη τρομερά πιεσμένο πληθυσμό είτε να κηρύξει στάση πληρωμών στο δημόσιο

χρέος της, αν δεν δεχθεί νέα, μεγάλα πακέτα οικονομικής βοήθειας. Ωστόσο, η εμφανής «κόπωση της Δύσης με το Ουκρανικό» καθιστά τη συνέχιση των οικονομικών ροών δυσχερέστερη. Στις Ηνωμένες Πολιτείες το πακέτο των 66 δισ. δολαρίων που έχει καταθέσει στο Κογκρέσο η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει μπλοκάρει για την ώρα, καθώς οι Ρεπουμπλικανοί, υπό την πίεση του Ντόναλντ Τραμπ, εξαρτούν την απελευθέρωση των κονδυλίων για την Ουκρανία από την επιβολή των όρων τους για σκληρά αντιμεταναστευτικά μέτρα στα σύνορα με το Μεξικό. Το γεγονός ότι βρισκόμαστε σε προεκλογική χρονιά παίζει κι αυτό τον ρόλο του. Στην Ευρωπαϊκή Ενωση, το τετραετές πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας στην Ουκρανία, ύψους 50 δισ. ευρώ, προσέκρουσε στις αντιρρήσεις του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Ορμπαν, αυτή τη στιγμή του πιο φιλικού προς τη Μόσχα ηγέτη μεταξύ των «27». Παρότι ο Ορμπαν υπέκυψε στις πιέσεις κατά τη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης, η αποδέσμευση της βοήθειας θα γίνεται κατά δόσεις, με κυβερνήσεις υπό αυξανόμενη πίεση. Το γεγονός ότι, υπό το βάρος των αγροτικών κινητοποιήσεων σε πολλές χώρες, οι Βρυξέλλες έθεσαν ήδη κάποιους περιορισμούς στις εισαγωγές ουκρανικών προϊόντων, ασφαλώς κάτι λέει.

Σε πείσμα των δυτικών κυρώσεων, η ρωσική οικονομία αναμένεται να αυξηθεί κατά 2,6% κατά το ΔΝΤ και κατά 3,5% κατά τον Βλαντιμίρ Πούτιν.

Μια γυναίκα βαδίζει ανάμεσα σε τάφους πεσόντων στο στρατιωτικό νεκροταφείο του Λβιβ, στη δυτική Ουκρανία. Σε τρεις εβδομάδες συμπληρώνονται δύο χρόνια από την έναρξη των «ειδικών επιχειρήσεων», όπως ονόμαζε το Κρεμλίνο την εισβολή των ρωσικών στρατευμάτων στο ουκρανικό έδαφος.