Αλλες καταβολές
Κάποτε φτάνει η στιγμή διαψεύσεως αβάσιμων προσδοκιών στις οποίες είχε προσδοθεί – λόγω απειρίας ή υστεροβουλίας πολιτικής– διάσταση αναπότρεπτου γεγονότος, που επιτέλους θα απάλλασσε τη χώρα μας από την πίεση της γειτονικής Τουρκίας.
Αυτό συνέβη στη διάρκεια της περασμένης εβδομάδος, όταν το Στέιτ Ντιπάρτμεντ κατέθεσε προς έγκριση στο Κογκρέσο νόμο για πώληση στην Τουρκία νέου τύπου αεροσκαφών F-16 και για εκσυγχρονισμό μαχητικών παλαιότερης γενιάς. Δίχως καμία από τις προϋποθέσεις που είχαν θέσει βουλευτές και γερουσιαστές της Δημοκρατικής πλειοψηφίας του Κογκρέσου.
Δεν εξαπάτησε, βεβαίως, την Ελλάδα η Ουάσιγκτον. Η πώληση αμερικανικών οπλικών συστημάτων στις χώρες του ΝΑΤΟ έχει ως στόχο την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των απειλών, όπως αυτές προσδιορίζονται από τις ΗΠΑ.
Αυτό είναι κάτι που έπρεπε να είχε γίνει αντιληπτό στην Αθήνα από το 1952, οπότε η Ελλάς και η Τουρκία προσχώρησαν στη Συμμαχία. Και η μόνη μείζων στρατιωτική απειλή που αντιμετωπίζει σήμερα το ΝΑΤΟ προέρχεται από τη Ρωσία. Σε αυτό το πλαίσιο, η Τουρκία είναι ένας πολύτιμος εταίρος.
Τόσο η Αθήνα όσο και η Αγκυρα έχουν απόλυτη συνείδηση της σημασίας που έχει η συνεργασία τους με την Ουάσιγκτον. Η διαφορά είναι ότι ο κ. Μητσοτάκης επέλεξε την άνευ όρων ευθυγράμμιση με τις ΗΠΑ στο Ουκρανικό. Ενώ ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν διαπραγματεύεται σκληρότατα έως ότου επιτύχει τα ανταλλάγματα που επιδιώκει.
Τα θέματα των σχέσεων Ελλάδος και Τουρκίας αποτελούν
απλώς ανεπιθύμητο περισπασμό για την Ουάσιγκτον. Προτεραιότητα εξακολουθεί να είναι για τις ΗΠΑ ο πόλεμος Ρωσίας και Ουκρανίας, που έως τώρα δεν έχει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Το μόνο που επετεύχθη είναι η πλήρης αποδιοργάνωση της Ευρωπαϊκής Ενώσεως.
Δεν είναι, βεβαίως, δυνατόν να ισχυρισθεί κανείς ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν επεδίωκε να καταστήσει την Ευρώπη προκεχωρημένο φυλάκιο της Ουάσιγκτον στη μάχη του εναντίον της Ρωσίας, με στόχο την επιβολή μιας αμερικανικής μονοκρατορίας.
Κάποιοι κακόβουλοι, ωστόσο, θα σπεύσουν να επισημάνουν ότι μετά την είσοδο των ΗΠΑ στον Μεγάλο Πόλεμο, το 1917, ο τότε πρόεδρος Γούντροου Ουίλσον έγραφε στον στενότερο σύμβουλό του, Colonel House: «Οταν τελειώσει ο πόλεμος θα μπορούμε να τους επιβάλουμε τις αντιλήψεις μας, διότι μεταξύ άλλων, τότε, θα τους έχουμε στο χέρι οικονομικά».
«Η Ιστορία επαναλαμβάνεται αρχικώς σαν τραγωδία και στη συνέχεια σαν φάρσα», έλεγε ο Μαρξ. Ποιητικότερος ο Μαρκ Τουέιν, φέρεται να έχει πει πως «η Ιστορία δεν επαναλαμβάνεται αλλά ομοιοκαταληκτεί». Ακόμη ψάχνουν να βρουν τι εννοούσε ο Τουέιν, εάν όντως διατύπωσε το εν λόγω απόφθεγμα.
Ο κ. Ερντογάν δεν ασχολείται με αυτά. Γνωρίζει, όμως, άριστα ότι μετά τον πόλεμο εκείνο οι Αμερικανοί και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί τους μεθόδευσαν τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ως εκ τούτου, είναι επιφυλακτικός. Ο κ. Μητσοτάκης ως ακραιφνής θαυμαστής του Ελ. Βενιζέλου έσπευσε να αδράξει την «ευκαιρία». Εχει και αυτός κάποιες δικές του αναφορές.