Οι τιμές των πολυεθνικών και η σημασία της τοπικής παραγωγής

Ξέρετε γιατί η Ρουμανία, αν και πρόκειται για μια μεγάλη αγορά με χαμηλό κατά κεφαλήν εισόδημα, παρουσιάζει την υψηλότερη τιμή/λίτρο στο αφρόλουτρο; Διότι δεν διαθέτει κανέναν τοπικό παραγωγό και έχει πλήρη εξάρτηση στο προϊόν αυτό από τις εισαγωγές και κυρίως από τις

πολυεθνικές επιχειρήσεις. Αν μη τι άλλο, το παράδειγμα αυτό δείχνει τη μεγάλη σημασία που έχει για κάθε χώρα η ύπαρξη τοπικής παραγωγής, όχι μόνο σε διαρκή καταναλωτικά αγαθά, αλλά και σ' αυτά τα βασικά για την καθημερινή λειτουργία του νοικοκυριού προϊόντα.

Βεβαίως, ακόμη κι αν υπάρχει τοπική παραγωγή, αυτό δεν

σημαίνει ότι σε αρκετές περιπτώσεις ισχυρές εταιρείες δεν «φουσκώνουν» υπέρμετρα τις τιμές για να αποκομίσουν μεγαλύτερο όφελος. Το φαινόμενο του transfer pricing, το οποίο αφορά τις ενδοομιλικές συναλλαγές μεταξύ συνδεδεμένων επιχειρήσεων και το οποίο βρέθηκε στο επίκεντρο των συζητήσεων σε μια άλλη περίοδο πληθωριστικής κρίσης, αυτή του 2008, καλά κρατεί. Οι συνηθέστερες πρακτικές που ακολουθούνται για να ανεβάζουν το κόστος των πωλουμένων στην Ελλάδα προϊόντων, ειδικά όταν η θυγατρική στην Ελλάδα είναι εμπορική μόνο εταιρεία και όχι παραγωγική, είναι οι ακόλουθες: α) οι μητρικές επιβάλλουν στις θυγατρικές τους πολύ υψηλά δικαιώματα χρήσης των σημάτων

(royalties), β) οι θυγατρικές αγοράζουν από τις μητρικές σε υψηλές τιμές προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας και γ) οι μητρικές δανείζουν με πολύ υψηλά επιτόκια.

Ακόμη κι αν ένα προϊόν πολυεθνικής, π.χ. ένα απορρυπαντικό, παράγεται στην Ελλάδα από τρίτη επιχείρηση («φασόν»), κάποιες φορές συμβαίνει το εξής: το προϊόν δεν το αγοράζει από

τον τοπικό παραγωγό η θυγατρική της πολυεθνικής στην Ελλάδα η οποία έχει εμπορική μόνο δραστηριότητα, αλλά η μητρική η οποία μπορεί να έχει έδρα στην Ελβετία. Ετσι, στη συνέχεια η θυγατρική αγοράζει πιο ακριβά από τη μητρική και δεύτερον η μητρική φορολογείται λιγότερο λόγω του ευνοϊκού καθεστώτος στην Ελβετία.