Τι απέγιναν άραγε τα επιτελικά στελέχη;
Τέτοιες μέρες πριν από ένα χρόνο η εφημερίδα σας κυκλοφόρησε με πρωτοσέλιδο τίτλο «Διακόσια επιτελικά στελέχη στον πυρήνα του κράτους». Εκείνο το άρθρο περιέγραφε ένα πρωτοπόρο πρόγραμμα του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης με στόχο την εκπαίδευση στελεχών που θα κάλυπταν νευραλγικές θέσεις του Δημοσίου, μετατασσόμενοι σε ένα νέο ειδικό κλάδο.
Τα επιτελικά στελέχη διακρίνονται στις ειδικότητες αναλυτών δημόσιας και ψηφιακής πολιτικής και νομοτεχνών που αναπτύχθηκαν με τεχνογνωσία της Γενικής Διεύθυνσης Μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Expertise France και του γαλλικού Εθνικού Ινστιτούτου Δημόσιας Διοίκησης. Το όλο εγχείρημα εντασσόταν στην (μνημονιακή) ατζέντα «αποπολιτικοποίησης», ώστε η μόνιμη υπηρεσιακή δημοσιοϋπαλληλία να αναλάμβανε μεγαλύτερο μέρος ευθύνης στον σχεδιασμό και αξιολόγηση πολιτικών, διασφαλίζοντας
τη θεσμική μνήμη, αφού η συμμετοχή της δημόσιας διοίκησης στην τεκμηριωμένη διαμόρφωση δημοσίων πολιτικών υποκαθίσταται εν πολλοίς από μη κυβερνητικούς ή κομματικούς δρώντες.
Η εκπαίδευση αναμενόταν αρχικά να συμπεριλάβει μόλις 200 στελέχη (εκ συνόλου 315 προκηρυχθεισών θέσεων), λόγω μειωμένης συμμετοχής σε αυτόν τον υπό διαμόρφωση θεσμό (όπως διαφάνηκε κι αργότερα ιδίως επί του ρόλου
των ψηφιακών αναλυτών). Η δε καθυστερημένη διοργάνωσή του στο τέλος του εκλογικού κύκλου δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί καλή πρακτική που θα προσέδιδε βεβαιότητα για επιτυχή ή έστω έγκαιρη υλοποίησή του. Τελικά, αυτό το προβεβλημένο πρόγραμμα ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του 2023 από ακόμη λιγότερα στελέχη (όχι πάνω από 130), εξαιτίας οικειοθελούς αποχώρησης αρκετών επιμορφούμενων κυρίως λόγω κρίσιμων ασαφειών επί του
υπηρεσιακού και επιχειρησιακού καθεστώτος του νέου κλάδου.
Εκτοτε, παρά τις επαναλαμβανόμενες διαβεβαιώσεις, οι μετατάξεις των εξειδικευμένων επιτελικών στελεχών στα υπουργεία και την Προεδρία της Κυβέρνησης εκκρεμούν, ενώ στο μεσοδιάστημα έχουν ψηφιστεί επιπλέον ειδικές διατάξεις προς επίλυση διαδικαστικών ζητημάτων. Ταυτόχρονα, οι επιμορφωτικές δράσεις συνεχίζονται μέχρι τον Ιούνιο του 2024 υπό την αιγίδα της Expertise France, με διευρυμένο ακροατήριο –ήδη υπηρετούντων σε υπουργεία– στελεχών, ενώ αναμένεται και η αποφοίτηση των πρώτων επιτελικών στελεχών απευθείας από την Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης.
Εφόσον ολοκληρωθεί η τυπική διαδικασία τοποθέτησης των επιτελικών στελεχών, η ουσιαστική ενεργοποίησή τους θα συνεχίζει να παραπέμπεται στο μέλλον, καθώς αυτή απαιτεί την ώσμωση υπηρεσιακών και μετακλητών παραγόντων, και την επιχειρησιακή αποκρυστάλλωση και εξισορρόπηση του τρόπου δράσης τους – και μάλιστα στο ανώτατο επίπεδο όπου η πολιτική απόφαση είναι επιβεβλημένη. ΛΑΜΠΡΟΣ ΚΑΦΊΔΑΣ