Τα διλήμματα στην ΕΚΤ για τις μειώσεις επιτοκίων
Το πότε πρέπει να αρχίσουν οι μειώσεις των επιτοκίων είναι απλώς το πρώτο σημείο διαφωνίας ανάμεσα στα στελέχη της ΕΚΤ. Οι αξιωματούχοι της προβληματίζονται για το αν πρέπει να αρχίσουν να μειώνουν το κόστος δανεισμού τον Απρίλιο ή τον Ιούνιο, ενώ παράλληλα πρέπει να υπολογίσουν το μέγεθος της μείωσης, πόσο γρήγορα θα προχωρήσουν στην επόμενη και πού θα καταλήξει το κόστος δανεισμού. Επιπλέον, τα 26 μέλη του Δ.Σ. πρέπει επίσης να βρουν τρόπο να διαμηνύσουν στην αγορά την πρόθεσή τους, χωρίς να διαψεύδουν αλλεπάλληλες υποσχέσεις τους ότι θα διαμορφώσουν άποψη βάσει των στοιχείων.
Η αποστολή τους περιπλέκεται από μια σειρά κινδύνων, από τις διαπραγματεύσεις για τις αυξήσεις των μισθών μέχρι την παραπαίουσα οικονομία
της Ευρωζώνης και τα πλήγματα στην Ερυθρά Θάλασσα. Ολα αυτά θα μπορούσαν να επιταχύνουν ξανά τον πληθωρισμό σε επίπεδα μακριά από τον στόχο του 2%.
Και επιπλέον η Federal Reserve και η Τράπεζα της Αγγλίας εντείνουν την αβεβαιότητα, καθώς προβληματίζονται κι αυτές για το πότε θα αρχίσουν να χαλαρώνουν τη νομισματική τους πολιτική.
«Ολα είναι ανοικτά στο θέμα των μειώσεων των επιτοκίων», τονίζει ο Ανατόλι Ανένκοφ, οικονομολόγος στη Societe Generale. Και οι αναλυτές εξέφραζαν τόσο αποκλίνουσες απόψεις για το πότε και πώς θα αρχίσει να αλλάζει τη νομισματική της πολιτική η ΕΚΤ.
Ορισμένοι προέβλεπαν μειώσεις σε κάθε συνάντηση, ενώ άλλοι εκτιμούσαν πως θα τηρήσει στάση αναμονής έπειτα από κάθε συνεδρίαση.
Το ίδιο ίσχυε και για τις εκτιμήσεις ως προς το πόσο θα μειωθεί το βασικό επιτόκιο από το τρέχον επίπεδο του 4%. Ισως ρίξει λίγο φως στις προθέσεις της ΕΚΤ η συνεδρίαση που έχει προγραμματισθεί για τις 6 και 7 Μαρτίου, οπότε τα νέα στοιχεία για την οικονομία της Ευρωζώνης θα διαμορφώσουν την επιχειρηματολογία όσων ζητούν να μειωθούν άμεσα τα επιτόκια και όσων θέλουν περισσότερα καθησυχαστικά στοιχεία από τα τελευταία στοιχεία για τον πληθωρισμό και τα επίπεδα των μισθών.
Οι επιφυλακτικοί φαίνεται πάντως να είναι περισσότεροι και ανάμεσά τους συγκαταλέγονται η πρόεδρος της Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, και ο επικεφαλής των οικονομολόγων της, Φιλίπ Λέιν, που έχει αφήσει να εννοηθεί ότι το πιθανότερο είναι μια μείωση τον Ιούνιο.
Ο Λετονός Μάρτινς Κάζακς έχει προειδοποιήσει για τον κίνδυνο να επιστρέψουμε στην κατάσταση στην οποία βρισκόμασταν τη δεκαετία του 1970 και του 1980, όταν μειώθηκαν πρόωρα τα επιτόκια με αποτέλεσμα να επιταχυνθεί ο πληθωρισμός. Στην περίπτωση μιας εσπευσμένης μείωσης των επιτοκίων υπάρχει κίνδυνος να προκληθεί πανικός, αν η κοινή γνώμη ερμηνεύσει τη στάση της Τράπεζας ως ένδειξη ότι η Ευρωζώνη δεν πρόκειται να προσγειωθεί ομαλά. Και τότε τα στελέχη της ΕΚΤ θα μπορούσαν να κατηγορηθούν ότι έδρασαν πολύ καθυστερημένα. Τα λεγόμενα «περιστέρια» της ΕΚΤ, όπως ο Μάριο Σεντένο, τάσσονται υπέρ μιας ήπιας διαδικασίας, που όμως θα αρχίσει σύντομα.
Σύμφωνα με τον Νέριους Ματσιούλις, κορυφαίο οικονομολόγο της Swedbank, «το φυσικό επίπεδο τόκου στην Ευρωζώνη με την επιδείνωση του δημογραφικού και την ανύπαρκτη αύξηση της παραγωγικότητας είναι κοντά στο 1% στην καλύτερη περίπτωση και προς αυτό το επίπεδο επιτοκίου θα κινείται μεσοπρόθεσμα η ΕΚΤ.
Οι αξιωματούχοι της προβληματίζονται για το πότε πρέπει να αρχίσουν να μειώνουν το κόστος του δανεισμού, το μέγεθος της μείωσης και πού θα καταλήξει το ύψος των επιτοκίων.