Ολο το παρασκήνιο της ξαφνικής παραίτησης Ερκάν στην Τουρκία
Τα παιχνίδια εξουσίας στην κεντρική τράπεζα και ο ρόλος της οικογένειάς της
Ο Τούρκος πρόεδρος δεν απέσυρε την εμπιστοσύνη του από τη μέχρι προ ολίγων ημερών επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας, Χαφιζέ Γκέι Ερκάν. Η κ. Ερκάν έφυγε όμως περίπου οκτώ μήνες μετά τον διορισμό της στο τιμόνι της κεντρικής τράπεζας γιατί είχε χάσει την εμπιστοσύνη κάποιων άλλων εξίσου σημαντικών στελεχών, όπως του υπουργού Οικονομίας, Μεχμέτ Σιμσέκ. Σύμφωνα με τους επικριτές της εντός της κεντρικής τράπεζας και στους διαδρόμους της τουρκικής εξουσίας, η παραίτηση της κ. Ερκάν σχεδόν οκτώ μήνες μετά τον διορισμό της ήταν η κορύφωση των συγκρούσεών της με το προσωπικό και τελικά η κορύφωση ενός παιχνιδιού εξουσίας.
Ο διορισμός της κ. Ερκάν μαζί με εκείνον του υπουργού Οικονομίας Μεχμέτ Σιμσέκ επανέφερε την Τουρκία στην ορθόδοξη νομισματική πολιτική και απομάκρυνε τον κίνδυνο μιας κρίσης στο ισοζύγιο πληρωμών και μιας άτακτης υποχώρησης του νομίσματος. Παρασκηνιακά, όμως, σύντομα άρχισαν να εκδηλώνονται ρωγμές στον συνασπισμό των τεχνοκρατών που είχε αναλάβει να ανορθώσει την τουρκική οικονομία. Γεννάει ερωτήματα η μεταχείριση που επιφύλασσε στην Ερκάν ο τουρκικός Τύπος, ο οποίος ποτέ δεν είχε φερθεί με αντίστοιχο τρόπο στους άνδρες προκατόχους της. Γεννάται ερώτημα και για τον ρόλο που μπορεί να έπαιξε ο παράγοντας «φύλο» στην πτώση της κ. Ερκάν και κατ' επέκτασιν για την κατάσταση των γυναικών στην Τουρκία, η οποία έρχεται τελευταία ανάμεσα στις χώρες του ΟΟΣΑ σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας.
Η κ. Ερκάν έμοιαζε ξένη όταν επέστρεψε στην Τουρκία έπειτα από 20 χρόνια παραμονής στις ΗΠΑ, όπου έκανε το διδακτορικό της στο Πρίνστον σε εφαρμοσμένα μαθηματικά και χρηματοπιστωτικά. Στη διάρκεια της σύντομης θητείας της οι ξένοι
επενδυτές αγόρασαν τουρκικούς τίτλους αξίας 5,3 δισ. δολ., ενώ το χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης σημείωσε άνοδο 60%. Η εμπιστοσύνη των επενδυτών έχει ενισχυθεί, αλλά για κάποιους στους κόλπους της κυβέρνησης έχουν αρχίσει οι εντάσεις. Ομως λίγους μήνες μετά τον διορισμό της άρχισε να συγκεντρώνει μια κουστωδία συμβούλων – πρώην συμβούλους υπουργών. Στην πρώτη συνέντευξη σε τοπική εφημερίδα δεν φάνηκε τόσο αφοσιωμένη στην περιοριστική νομισματική πολιτική και κάποιοι υποψιάστηκαν ότι προσπαθούσε να κερδίσει την εύνοια του Ερντογάν και να εγκαινιάσει πρόωρα κύκλο μείωσης των επιτοκίων.
Αλλοι ενοχλήθηκαν επειδή δήλωσε πως όταν επέστρεψε στην Τουρκία δεν μπόρεσε να βρει το κατάλληλο σπίτι στην Κωνσταντινούπολη και αναγκάστηκε να εγκατασταθεί στο πατρικό της σπίτι. Εθεσε, επίσης, θέμα για τις υψηλές τιμές, και το σχόλιό της κυκλοφόρησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προκαλώντας δυσφορία δεδομένου ότι αμείβεται με εκατομμύρια. Αλλοι υπογράμμιζαν πως η κ. Ερκάν έφυγε από την περιφερειακή αμερικανική τράπεζα First Republic με περισσότερα από 23 εκατ. δολ. Τη χαριστική βολή φαίνεται όμως να της έδωσε μια τουρκική εφημερίδα. Οταν εκείνη έλειπε στη Νέα Υόρκη για να συμμετάσχει σε συνέδριο με επενδυτές, η εφημερίδα δημοσίευσε σειρά καταγγελιών για τον ρόλο της οικογένειάς της στις δραστηριότητες της κεντρικής τράπεζας. Πηγές που μίλησαν στο Bloomberg υπό καθεστώς ανωνυμίας δήλωσαν πως ο πατέρας της κ. Ερκάν ήταν μονίμως παρών στην Τράπεζα της Τουρκίας και μολονότι δεν είχε επισήμως κανένα ρόλο εμπλεκόταν στις υποθέσεις της κεντρικής τράπεζας και ιδιαιτέρως σε αποφάσεις σχετικές με το προσωπικό της. Αναπόφευκτα προέκυψε ένταση στις σχέσεις της με τον υπουργό Οικονομίας Μεχμέτ Σιμσέκ, ο οποίος, όπως και άλλα στελέχη, εξέφραζε φόβους πως θα πληγεί το κύρος της κεντρικής τράπεζας. Και ήταν αυτός που μίλησε για το θέμα στον Τούρκο πρόεδρο και ζήτησε την απομάκρυνσή της.
Ερωτήματα γεννάει και η μεταχείριση που επεφύλασσε στην Ερκάν ο τουρκικός Τύπος, ο οποίος ποτέ δεν είχε φερθεί με αντίστοιχο τρόπο στους άνδρες προκατόχους της.