Για ένα κεραμίδι πάνω από το κεφάλι μας

για τη στεγαστική κρίση είναι αναγκαία, ειδικά αν γίνεται σε ατμόσφαιρα στοιχειώδους συναντίληψης και συμπόρευσης, όπως η χθεσινή στη Βουλή ανάμεσα στον πρωθυπουργό και τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ. Είχε δίκιο ο κ. Ανδρουλάκης που μίλησε για μια πόλη «που παύει να είναι φιλική», είχε δίκιο και ο κ. Μητσοτάκης που αναφέρθηκε σε ένα «γερασμένο στοκ ακινήτων». Τα προβλήματα από τη βραχυχρόνια μίσθωση και την Golden Visa, που κατέληξαν από τόνωση στην αγορά ακινήτων σε εφιάλτη για όσους αναζητούν στέγη, μπορεί και να διορθωθούν, έστω και λίγο· τουλάχιστον να μετακινηθούν από την επιθετική στάση των ιδιοκτητών σε μια πιο συνεργάσιμη προοπτική.

Ομως, εκτός από τα ανακαινισμένα διαμερίσματα, από τη μια, και τα εκατοντάδες χιλιάδες κλειστά ακίνητα (αρκετά ανήκουν στο κράτος και στους δήμους), από την άλλη, υπάρχουν και αναρίθμητα ασυντήρητα με επιταχυνόμενη φθορά. Είναι κι αυτά τα «γερασμένα» που αυξάνουν το αίσθημα του «μη φιλικού». Δεν είναι μόνο το οξύ δημογραφικό πρόβλημα της χώρας, ακολουθεί, στην ίδια συχνότητα και το κτιριακό. Γερνούν και τα σπίτια μαζί με τους ανθρώπους. Ενα μεγάλο ποσοστό πληθυσμού άνω των 65 ετών ζει σε διαμερίσματα πολυκατοικιών σχεδόν συνομήλικα, αν όχι μεγαλύτερα. Τρεις στους δέκα πληρώνουν ενοίκιο, οι υπόλοιποι, με ρίζες στο μεγάλο μεταπολεμικό κύμα αστικοποίησης, κάτοχοι ενός ή περισσότερων ακινήτων, είχαν ως όνειρο να αποκτήσουν «ένα κεραμίδι πάνω απ’ το κεφάλι τους». Οι περισσότεροι τα κατάφεραν. Μια κληρονομική αλυσίδα που ξεκινάει από γιαγιάδες, παππούδες, γονείς, άκληρους θείους και καταλήγει σε παιδιά, που κι αυτά με τη σειρά τους μεταβιβάζουν στα δικά τους παιδιά. Η σημερινή Ελλάδα στεγάζεται, εν πολλοίς, στη μεταπολεμική. Συντηρείται, όμως, αυτή η περιουσία; Το διαρκώς αυξανόμενο κόστος αφήνει περιθώρια σε επισκευές ή, έστω, σε εμβαλωματικές, πρόχειρες και θνησιγενείς, λύσεις; Γύρω μας, η υγρασία σιγοτρώει τοίχους, εσωτερικούς και εξωτερικούς, οι ένοικοι ανακαλύπτουν απρόθυμα και μοιραία ότι η συνθήκη ζωής του ενός επηρεάζει δραστικά και του άλλου. Σήμερα, αγωνιούμε να βρούμε μια στέγη, σε τιμή υποφερτή κάνοντας εκπτώσεις σε ελλείψεις (θέρμανσης) ή ορατές φθορές. Αργεί, άραγε, πολύ η εποχή που θα βλέπουμε έκπληκτοι τα «κεραμίδια» να υποχωρούν και να φοβόμαστε μήπως πέσουν στο κεφάλι μας, όχι μόνο συμβολικά αλλά και πραγματικά;