To δίλημμα των ναυαρχίδων

Στα μαθήματα κορμού στο ΕΜΠ οι εξεταζόμενοι είναι πολλοί· ενδεικτικά 300-400 άτομα («κανονικοί» και οφειλέτες) και σε μερικές περιπτώσεις στο ΕΜΠ αλλά και σε πάρα πολλές σε άλλα πανεπιστήμια το νούμερο είναι τετραψήφιο. Οι εξ αποστάσεως εξετάσεις σε αυτά τα μαθήματα ευτελίζουν την εξεταστική διαδικασία. Μαζικές αντιγραφές, ηλεκτρονικά σκονάκια, πανέξυπνα κινητά τηλέφωνα, οπτικοακουστικά συστήματα αλληλεπίδρασης σε real time, συνεργεία επιλυτών κ.ά. οργιάζουν.

Αυτές είναι οι διαπιστώσεις όταν κάναμε «ταμείο» μετά τις εξετάσεις αυτού του τύπου στην πανδημία. Οι ίδιες διαπιστώσεις έγιναν σε παγκόσμια κλίμακα. Δεν παραβλέπω ότι αυτές οι εξελιγμένες συνταγές απάτης χρησιμοποιούνται σε εξετάσεις υπό κανονικές συνθήκες, δηλαδή με φυσική παρουσία στον ίδιο χώρο εξεταστών και εξεταζομένων. Αλλά οι κλίμακες του φαινομένου είναι πολύ διαφορετικές στις δύο περιπτώσεις. Προστίθενται και οι ραγδαίες εξελίξεις στην τεχνητή νοημοσύνη, που δεν ήταν στο προσκήνιο επί πανδημίας, και που τώρα κουμπώνουν εξαιρετικά με εξ αποστάσεως εξετάσεις. Οι αποφάσεις των οργάνων διοίκησης των πανεπιστημίων που αφήνουν στους καθηγητές να αποφασίσουν αν θα εξετάσουν εξ αποστάσεως, εκτιμώντας την ακεραιότητα της διαδικασίας για το εξεταζόμενο μάθημά τους, είναι κατά βάσιν

ορθολογικές. Κι αυτό γιατί υπάρχουν μαθήματα, όπως προπτυχιακά μαθήματα επιλογής ή κατευθύνσεων ή μεταπτυχιακά, που μια εξ αποστάσεως εξέταση με στοιχειώδη ακεραιότητα είναι εφικτή, λόγω μικρού κυβισμού. Σημειωτέον, τα μαθήματα του χειμερινού εξαμήνου (όπως και του εαρινού) εξετάζονται, έτσι κι αλλιώς, στην επαναληπτική

εξεταστική του Σεπτεμβρίου.

Κάποιοι μπορεί να κρίνουν ότι το κόστος της απώλειας μιας εξεταστικής σε (πολλά) μαθήματα είναι μεγαλύτερο από αυτό του ευτελισμού των εξετάσεων και συνεπώς της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Και ίσως να έχουν δίκιο, αν σκεφτούν ότι δεν χάλασε ο κόσμος αν περάσουν οι δευτεροετείς φοιτητές φερ' ειπείν της Σχολής Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ τα 5-6 μαθήματα του χειμερινού τους εξαμήνου με «ανορθόδοξο» τρόπο. Εχουν άλλα 40 για πτυχίο... Αυτή όμως η ανορθοδοξία είναι από τους πιο διαβρωτικούς παράγοντες στις σχέσεις δασκάλου - μαθητή, επιτομή της ανυποληψίας των διαδικασιών και λίπασμα στα φυτώρια της παγαποντιάς και συναφών «σπορ» που είναι του συρμού και στολίζουν την παρακμή μας – σήμα κατατεθέν των καταλήψεων στα δημόσια πανεπιστήμια, τις «ναυαρχίδες», που λέει και ο υπουργός κ. Πιερρακάκης.

Το κόστος της απώλειας μιας εξεταστικής σε (πολλά) μαθήματα είναι μεγαλύτερο από αυτό του ευτελισμού των εξετάσεων και συνεπώς της εκπαιδευτικής διαδικασίας;