Οι πολιτικοί κίνδυνοι ενός ρήγματος στις σχέσεις μαύρων και Εβραίων
«Δεν υπάρχει συμμαχία πιο ιστορική, πιο σημαντική, από εκείνη μεταξύ Αφροαμερικανών και Εβραίων των ΗΠΑ», είχε πει ο Μαρκ Μόριαλ, πρόεδρος της Εθνικής Λίγκας των Μαύρων το 2020.
Αυτή την εβδομάδα, όμως, ο Μοριάλ μού είπε ότι η συμμαχία «δοκιμάζεται» από τις αποκλίνουσες απόψεις για τον πόλεμο Ισραήλ - Χαμάς. Η απόκλιση αυτή είναι μάλιστα ικανή να επηρεάσει την ψήφο των δύο παραδοσιακά προσκείμενων στους Δημοκρατικούς κοινοτήτων.
Η σχέση μεταξύ των δύο κοινοτήτων έχει μακρά ιστορία και άκμασε κατά τη διάρκεια του κινήματος υπέρ των πολιτικών δικαιωμάτων των μαύρων. Υπήρξαν, όμως, και περίοδοι τριβών. Ο καθηγητής Μαρκ Ντόλιντζερ διαπιστώνει σημαντικές ομοιότητες μεταξύ της παρούσας συγκυρίας και του Πολέμου των Εξι Ημερών του 1967, στον οποίο το Ισραήλ κατέλαβε τη Λωρίδα της Γάζας, τη Δυτική Οχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ, μεταξύ άλλων εδαφών, εκτοπίζοντας εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστινίους.
Την επόμενη χρονιά, τέσσερις μόλις μήνες πριν από τις αμερικανικές εκλογές του 1968, άρθρο αυτής της εφημερίδας με τίτλο «Οι Εβραίοι ανήσυχοι για τις σχέσεις τους με τους μαύρους» περιέγραφε συγκεκριμένο σημείο τριβής μεταξύ των δύο κοινοτήτων ως «εβραϊκό θυμό για την αντιισραηλινή στάση μαύρων εξτρεμιστών και τις κατηγορίες τους για σιωνιστικό ιμπεριαλισμό και καταπίεση των Αράβων». Ο Ντόλιντζερ περιγράφει τη σημερινή ένταση στις σχέσεις Αφροαμερικανών και Εβραίων ως «ένα είδος δεύτερου κεφαλαίου του βιβλίου αυτού».
Παρότι οι απόψεις των Εβραίων των ΗΠΑ δεν ταυτίζονται κατ' ανάγκη με εκείνες των Ισραηλινών ή με της κυβέρνησης Νετανιάχου, οι συγκρίσεις μεταξύ της ιδεολογικής διαφωνίας Εβραίων και μαύρων της δεκαετίας του 1960 και της σημερινής είναι θεμιτές: Πολλοί Αφροαμερικανοί διαφωνούν με τις ισραηλινές μεθόδους στον πόλεμο στη Γάζα, με ιδιαίτερη έμφαση στον φόρο αίματος που πληρώνουν οι Παλαιστίνιοι άμαχοι.
Πολλοί Εβραίοι των ΗΠΑ αναγνωρίζουν το δικαίωμα του Ισραήλ να πολεμήσει και στηρίζουν την αμερικανική πολιτική υπέρ της ισραηλινής πολεμικής προσπάθειας. Ορισμένοι αισθάνονται απογοήτευση που πολλοί μαύροι συμπολίτες τους δείχνουν μεγαλύτερη συμπάθεια για τους Παλαιστινίους.
Τα θέματα αυτά μοιάζουν αγεφύρωτα, καθώς πολλοί σε κάθε πλευρά της διαφωνίας αισθάνονται ότι εκφράζουν το απόλυτο δίκιο. Κάθε μετριοπαθής άποψη κινδυνεύει να χαρακτηρισθεί ένδειξη αδυναμίας.
Πιστεύω ότι η Χαμάς είναι τρομοκρατική οργάνωση με στόχο την εξάλειψη του Ισραήλ, ότι η επίθεσή της κατά του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου ήταν αποτρόπαια και ότι όλοι οι όμηροι πρέπει να απελευθερωθούν. Την ίδια ώρα, πιστεύω ότι η σφαγή στη Γάζα –χιλιάδες άμαχοι νεκροί, χιλιάδες από αυτούς παιδιά– είναι αδικαιολόγητη και ανεπίτρεπτη, ακόμη και σε καιρό πολέμου. Διεθνείς οργανώσεις προειδοποιούν για ανθρωπιστική καταστροφή στη Γάζα, ενώ το Διεθνές Δικαστήριο αποφάσισε τον περασμένο μήνα ότι το Ισραήλ οφείλει να λάβει μέτρα για να αποφύγει παραβιάσεις της διεθνούς συνθήκης κατά των γενοκτονιών.
Η Ρουθ Μέζινγκερ, πρώην πρόεδρος μεγάλης αμερικανικής εβραϊκής οργάνωσης, θλίβεται για την αδυναμία των ανθρώπων να αναλύσουν πολύπλοκες καταστάσεις. Η Μέζινγκερ λέει ότι στηρίζει το δικαίωμα ύπαρξης του Ισραήλ, αλλά όχι όταν η άμυνα του κράτους αφορά τον θάνατο κατοίκων της Γάζας. «Ο πόλεμος αυτός είναι επιβλαβής για το μέλλον του Ισραήλ και θα οδηγήσει σε άνοδο του αντισημιτισμού», λέει η Μέζινγκερ, που δέχεται επικρίσεις από ομοθρήσκους της για τις απόψεις της αυτές.
Κάθε απλοϊκή προσέγγιση της διένεξης μπορεί να έχει καταστροφικές πολιτικές συνέπειες στο εσωτερικό των ΗΠΑ. Η στήριξη του προέδρου Μπάιντεν στον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα έχει αποξενώσει κάποιους Αφροαμερικανούς ψηφοφόρους. Ο περιορισμός της αμερικανικής βοήθειας θα προκαλούσε την αντίδραση Εβραίων ψηφοφόρων. Ο Μπάιντεν, όμως, χρειάζεται την ενεργό στήριξη και των δύο κοινοτήτων προκειμένου να επανεκλεγεί. Ο Κλιφ Ολμπράιτ, ιδρυτής ταμείου για την εγγραφή μαύρων ψηφοφόρων στους εκλογικούς καταλόγους, λέει: «Λυπάμαι που η ένταση μεταξύ των δύο κοινοτήτων απειλεί την ικανότητά μας να συνεργασθούμε σε θέματα εκλογικών δικαιωμάτων».
Ακόμη και όσα μέλη των δύο κοινοτήτων θεωρούν ότι ο Μπάιντεν δεν πίεσε αρκετά τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Νετανιάχου, θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους ότι τέτοια πίεση θα είναι ανύπαρκτη σε περίπτωση επανεκλογής του Τραμπ στην προεδρία.
Αρκετοί Εβραίοι στις Ηνωμένες Πολιτείες αισθάνονται απογοήτευση που πολλοί μαύροι συμπολίτες τους δείχνουν μεγαλύτερη συμπάθεια για τους Παλαιστινίους.
Οσα μέλη των δύο κοινοτήτων θεωρούν ότι ο Μπάιντεν δεν πίεσε αρκετά τον Νετανιάχου, ας λάβουν υπόψη τους ότι τέτοια πίεση θα είναι ανύπαρκτη αν επανεκλεγεί ο Τραμπ.