Η επίθεση των Ελασιτών στο σπίτι του Πάγκαλου

Διαβάζοντας τις προάλλες το ένθετο αφιέρωμα της «Κ» στον Θεόδωρο Πάγκαλο θυμήθηκα ένα άγνωστο, ακόμη και σε φιλίστορες, περιστατικό που συνέβη στις 16 Οκτωβρίου 1944 στην οδό Αριστοτέλους 37, στην κατοικία του στρατηγού. Είχε προηγηθεί στις 15 Οκτωβρίου η μεγάλη συγκέντρωση και πορεία στην Αθήνα χιλιάδων φίλων και μελών οργανώσεων του αστικού χώρου, που αιφνιδίασε για τη μαζικότητά της την ηγεσία του ΚΚΕ. Τότε επενέβησαν δυναμικά μέλη κομματικών οργανώσεων των συνοικιών του ΚΚΕ στο ύψος της Βουκουρεστίου και διέλυσαν βιαίως τη μεγάλη πορεία. Ομως υπήρξε και συνέχεια που ήταν πολύνεκρη. Η φάλαγγα του ΕΑΜ κατευθύνθηκε προς τα ξενοδοχεία της Ομόνοιας όπου είχαν καταλύσει «εθνικιστές διωγμένοι από τα Χάσια», οι οποίοι ήταν οπλισμένοι. Με τη θέα της εαμικής φάλαγγας και με δεδομένο το κλίμα της τρομοκρατίας που ήδη επικρατούσε στην Αθήνα, πανικοβλήθηκαν και άρχισαν να πυροβολούν. Αποτέλεσμα, εννιά νεκροί διαδηλωτές του ΕΑΜ και δεκάδες τραυματίες. Επιτόπου έφτασαν οι Ζέβγος, Θεμιστοκλής Τσάτσος και ο Αγγελος Εβερτ.

Μέσα σε αυτό το κλίμα, εφεδροελασίτες με επικεφαλής τον Ρούσο Κούνδουρο – που τον είχε βαφτίσει ο στρατηγός Πάγκαλος– επιτέθηκαν στις 12 η ώρα το μεσημέρι της 16ης Οκτωβρίου στο σπίτι του στρατηγού. Στην πολυκατοικία φιλοξενούνταν κυρίως οικογένειες από τον Ασπρόπυργο, ενώ τον χώρο φρουρούσε μια ομάδα χωροφυλάκων η οποία άμα τη θέα των Ελασιτών εγκατέλειψε τις θέσεις της. Σύμφωνα με την αφήγηση του Θεόδωρου Πάγκαλου, οι Ελασίτες λεηλάτησαν τα διαμερίσματα και προσπάθησαν να τον συλλάβουν. Μέσα στο διαμέρισμα βρίσκονταν ο στρατηγός και ο Απόστολος Παπαγεωργίου του ΕΔΕΣ Αθηνών, που ήταν οπλισμένοι, ενώ τους προστάτευε ένας 18χρονος, ο Σιδέρης Τριβέλλας, που με ένα αυτόματο Μαρσίπ γάζωνε τους επιτιθέμενους κερδίζοντας χρόνο. Εν τω μεταξύ κατέφθασαν στην Αριστοτέλους 37 ισχυρές δυνάμεις Χωροφυλακής και Βρετανοί στρατιώτες. Διενεργήθηκαν συλλήψεις και από τις δύο πλευρές και προς το παρόν η κατάσταση εκτονώθηκε. Τελικά ο Θεόδωρος Πάγκαλος συνελήφθη στις 26 Οκτωβρίου 1944 από όργανα της Γενικής Ασφάλειας.

Ολα τα παραπάνω περιγράφονται στο βιβλίο του Σεραφείμ Τσόκα «Θεέ μου, πώς ζήσαμε», εκδ. Φερενίκη, 2019, σελ. 193-209.