Ευθύνες στην πολιτεία για τις καθυστερήσεις από τους παρόχους
Αγώνα δρόμου για να αναβαθμίσουν έως το τέλος του μήνα τα συστήματά τους και να αποφύγουν τις κυρώσεις καταβάλλουν οι εταιρείες πώλησης ταμειακών μηχανών και τερματικών μηχανημάτων (POS). Παρ' όλα αυτά, πηγές με γνώση των σχετικών διαδικασιών επιρρίπτουν ευθύνες στην ελληνική πολιτεία, υποστηρίζοντας ότι λόγω και των συνεχών αλλαγών στις προδιαγραφές, η ολοκλήρωση της αναβάθμισης των λογισμικών και της διασύνδεσης με τα συστήματα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) 400.000 POS και ισόποσων ταμειακών μηχανών καθίσταται αδύνατη εντός του προβλεπόμενου χρονοδιαγράμματος. Υπολογίζεται ότι όταν ολοκληρωθεί η διασύνδεση των ταμειακών - POS με την ΑΑΔΕ, θα εκτελούνται περισσότερες από 250 εκατ. συναλλαγές ετησίως, κάτι που γίνεται αντιληπτό εάν ληφθεί υπόψη ότι μόνο σε μια αλυσίδα λιανικής αντιστοιχούν περίπου 60 εκατ. Στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται περίπου 35 εταιρείες πώλησης ταμειακών μηχανών και τερματικών μηχανημάτων (POS), προς τις οποίες εκτιμάται ότι θα επιβληθούν τα πρόστιμα εάν δεν καταφέρουν να ολοκληρώσουν έγκαιρα τον αγώνα δρόμου.
Συνολικά τοποθετούνται σε έξι οι μεγαλύτεροι πάροχοι POS.
Ωστόσο, το να καταστεί εφικτό οι διασυνδεδεμένες με τα POS ταμειακές μηχανές να «επικοινωνήσουν» με την ΑΑΔΕ σε περίπου τρεις εβδομάδες θα ισοδυναμούσε με ηράκλειο άθλο, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές. Κι αυτό επειδή, όπως προσθέτουν, το ένα τμήμα της εξίσωσης, οι κατασκευαστές και εγκαταστάτες ταμειακών, δεν είναι σε θέση μέσα σε λίγες ημέρες να προμηθεύσουν επιχειρήσεις σε όλη την Ελλάδα με εκατοντάδες χιλιάδες συσκευές, θεωρώντας ότι «από τον Οκτώβριο –οπότε οριστικοποιήθηκαν οι προδιαγραφές– μέχρι και τον Φεβρουάριο ο χρόνος δεν επαρκεί για να προσαρμοστεί η αγορά στα νέα δεδομένα». Μεγάλος, άλλωστε, αριθμός ξένων κατασκευαστών ταμειακών, οι οποίες εναρμονίζονταν, μέχρι πρότινος, με την ελληνική νομοθεσία, έχουν πάψει να δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά, με αποτέλεσμα η ζήτηση να στρέφεται ακόμη περισσότερο προς τις ελληνικές εταιρείες. Με τα δεδομένα αυτά, αλλά εξαιτίας και των διαφορετικών συνδυασμών (μεταξύ φορολογικού μηχανισμού, ταμειακής μηχανής και POS) που υπάρχουν, καθίσταται τουλάχιστον χρονοβόρος η αντικατάσταση των φορολογικών μηχανισμών ΕΑΦΔΣΣ από νέου τύπου και η διασύνδεσή τους με τις ταμειακές μηχανές, τους παρόχους POS και την ΑΑΔΕ.
Την ίδια στιγμή, η υψηλότερη ζήτηση για αναβάθμιση των συστημάτων προέρχεται από τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, με τις μεγάλες αλυσίδες λιανεμπορίου, στην πλειονότητά τους, να διαθέτουν τον κατάλληλο εξοπλισμό για τον οποίο απαιτείται, κατά βάση, αναβάθμιση λογισμικού. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις η ανανέωση του λογισμικού, που είναι ο δεύτερος μετά τις ταμειακές μηχανές συντελεστής της εξίσωσης, είναι δύσκολη υπόθεση ακόμη και για μεγάλους ομίλους. Αυτό συμβαίνει ιδίως όταν το software έχει αναπτύξει συγκεκριμένη πολυεθνική εταιρεία με μεγάλο μερίδιο στην ελληνική αγορά, η οποία απαιτεί πολύμηνο χρονικό διάστημα ωσότου δημιουργήσει το νέο της προϊόν, που θα είναι συμβατό με τις προβλεπόμενες προδιαγραφές, οι οποίες «αλλάζουν συνεχώς διότι ανακύπτουν νέες υποπεριπτώσεις», όπως υποστηρίζουν παράγοντες της αγοράς. Ακόμη και εταιρείες που αναπτύσσουν το δικό τους λογισμικό και άρα είναι πιο εύκολο, επειδή διαθέτουν ίδια μέσα, να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις που θέτει η νομοθεσία, αναμένουν νέες τροποποιήσεις στο πρωτόκολλο διασύνδεσης, ακόμη και μετά την εκπνοή της προθεσμίας. Σε όλα αυτά προστίθεται, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, το γεγονός ότι, σε αρκετές περιπτώσεις, τα συστήματα εταιρειών έχουν στηθεί ad hoc, χωρίς να έχουν εφαρμοστεί οι επίσημες διαδικασίες με στόχο την άμεση ικανοποίηση των αναγκών των επιχειρήσεων.
Υπενθυμίζεται ότι τον Σεπτέμβριο του 2023 θεσπίστηκε το μητρώο POS και ολοκληρώθηκε η πρώτη διαβίβαση στοιχείων από τους παρόχους. Τον Οκτώβριο του 2023 εκδόθηκαν όλες οι σχετικές αποφάσεις αναφορικά με το χρονοδιάγραμμα και τη διαδικασία διασύνδεσης, ενώ τον Νοέμβριο έληξε η προθεσμία υποβολής δήλωσης στο μητρώο POS (1.032.000 POS είναι καταγεγραμμένα), που αφορά ενεργές συσκευές έως και τις 30.09.2023. Σύμφωνα με το αρμόδιο υπουργείο, καθ' όλη τη διάρκεια του Δεκεμβρίου και του Ιανουαρίου οι πάροχοι είχαν το χρονικό περιθώριο να συμμορφωθούν με τους κανόνες του νέου πλαισίου δήλωσης και λειτουργίας τόσο των ενσύρματων όσο και των ασύρματων POS. Το εγχείρημα της παρακολούθησης και διαβίβασης στα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ όλων των παραστατικών σε πραγματικό χρόνο και ανά συναλλαγή δρομολογείται τουλάχιστον από τις αρχές του 2020.
Τι αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, που υποστηρίζουν ότι ο χρόνος δεν επαρκεί για να προσαρμοστεί η αγορά στα νέα δεδομένα.