Από τον παππού Νικόλα έως τη νέα ΚΑΠ...

« Οι αγρότες έχουν πάντα δίκιο, παιδί μου», έλεγε ο παππούς Νικόλας. Είχε φάει τα χρόνια του στα χωράφια, ν’ ανεβοκατεβαίνει στις πεζούλες, δουλειά απ’ το άγριο χάραμα. Το έβλεπες στα χέρια του, στο σκαμμένο πρόσωπό του, στο περπάτημα, αργό και βαρύ. Με βροχή και αγιάζι, στη λασπουριά και στο λιοπύρι, ο αγρότης είναι έξω και παλεύει, ενώ εσείς είστε στα ζεστά σας γραφεία, έλεγε στους γιους του όταν η κουβέντα πήγαινε στις αγροτικές κινητοποιήσεις. Τα φάγανε σε μερσεντές και μπουζούκια οι αγρότες και τώρα ζητάνε κι άλλα, κάθε χρόνο τα ίδια, του έλεγε ο μεγάλος, θέλοντας να τον τσιγκλίσει, κι ο γέρος κοκκίνιζε απ’ τα νεύρα.

Κάποιοι, ναι, τα φάγανε σε κούρσες και μπουζούκια. Τα «χρυσά» χρόνια στα τέλη του ’80 και στις αρχές του ’90, που το χρήμα από την Ευρωπαϊκή Ενωση έρρεε άφθονο, πολλοί ξόδεψαν τις επιδοτήσεις οπουδήποτε αλλού εκτός απ’ το χωράφι ή το κοπάδι. Οι δομές της παραγωγής δεν ενισχύθηκαν όπως θα έπρεπε, λίγοι ήταν όσοι ενδιαφέρθηκαν να επενδύσουν σε ανταγωνιστικά προϊόντα, σε νέα τεχνολογία, σε εκπαίδευση, οι περισσότεροι κυνηγούσαν την ποσότητα κι ας γνώριζαν ότι δεν θα απορροφηθεί, υπήρχαν πάντα οι επιδοτήσεις.

Την ίδια στιγμή οι κυβερνήσεις μοίραζαν δισεκατομμύρια στον αγροτικό κόσμο για να είναι όλοι ευχαριστημένοι και ποτέ όλα αυτά τα χρόνια δεν ξεκίνησε να υλοποιείται ένα σοβαρό σχέδιο ανασυγκρότησης της

αγροτικής οικονομίας. Η απουσία καθοδήγησης και το κενό πολιτικού σχεδιασμού για τις επόμενες δεκαετίες καλύπτονταν με χρήματα και φοροελαφρύνσεις. Κάπως έτσι φτάσαμε ώς εδώ, κάπως έτσι η ίδια συζήτηση επαναλαμβάνεται κάθε φορά που τα τρακτέρ βγαίνουν στις εθνικές οδούς.

Σήμερα το κόστος παραγωγής βρίσκεται στα ύψη, το κόστος ενέργειας έχει αυξηθεί επίσης πολύ, οι αλλαγές που προβλέπει η νέα ΚΑΠ έρχονται χωρίς να έχει γίνει κάποια προετοιμασία, ο αγροτικός πληθυσμός όλο και λιγοστεύει και το εργατικό δυναμικό δεν επαρκεί, η κλιματική κρίση δείχνει τα δόντια της. Στον Θεσσαλικό Κάμπο πολλές αγροτικές εκτάσεις βρίσκονται ακόμη κάτω

απ’ το νερό και εκατοντάδες παραγωγοί δεν ξέρουν τι τους ξημερώνει και πώς θα ξαναστήσουν τη ζωή τους. Αυτή είναι η κατάσταση.

Τις επόμενες μέρες θα δούμε τι θα γίνει με τις αγροτικές κινητοποιήσεις. Ο,τι και να γίνει, είτε επιστρέψουν στα σπίτια τους οι αγρότες είτε κατέβουν με τα τρακτέρ στην Αθήνα, κάποια στιγμή η κατάσταση θα ομαλοποιηθεί. Tα προβλήματα του αγροτικού τομέα όμως θα παραμένουν αθεράπευτα. Οπως φάνηκε όλες τις προηγούμενες δεκαετίες, δεν αρκούν μόνο τα χρήματα.