Τα σκηνογραφικά σπήλαια αστικής μνήμης της Μαρίας Διακοδημητρίου
Ο τρισδιάστατος κόσμος της Μαρίας Διακοδημητρίου έχει πολλούς ενοίκους, φανερούς και αφανείς. Μορφές σαν κύματα από την ιστορία της τέχνης και συμπλέγματα ονειροφαντασίας, σκηνές από την οικεία συνθήκη του άστεως μέσα σε μια μεταβιομηχανική ουτοπία, σκιές και ψιθύρους μέσα σε ένα λεπτοκεντημένο σύμπαν. Αυτός είναι ένας κόσμος πυκνός όσο και απρόβλεπτος, και αυτή είναι μια εικαστική πρόταση σύνθετη όσο και αυτάρκης. Η Μαρία Διακοδημητρίου είναι μοναδική στο είδος. Από μακριά αναγνωρίζεις τα έργα της.
Σαν θεατρικά σκηνικά και ψευδαισθητικές παραβολές, παρουσιάζονται αυτήν την περίοδο στην αίθουσα τέχνης «Τεχνοχώρος» κοντά στο Μουσείο της Ακρόπολης, σε επιμέλεια Ιριδος Κρητικού. Είναι μια έκθεση σαν κυψέλη από σκηνογραφημένες ουτοπίες. Κόγχες, σαν σπηλιές του νου, και λάβαρα συνθέσεων ανεμίζοντα.
Είναι ένα απάνθισμα φαντασίας, αλλά και ένα αποδεικτικό υψηλής ικανότητας στον χειρισμό του υλικού. Η Μαρία Διακοδημητρίου, με όλη τη φιλολογική σκευή που φέρει, με γνώσεις σκηνογραφίας και κολάζ, έχει εκβάλει τα τελευταία χρόνια στη χώρα των εικαστικών με εντυπωσιακή αυτοτέλεια. Το έργο της ιδρύεται πάνω σε μια υβριδική κατανόηση και πρόσληψη του κόσμου. Και αυτή η πρόσληψη τελείται μέσα σε συνθήκες ελευθερίας στα όρια της αυθαιρεσίας. Αυτή ακριβώς η αυθαιρεσία απελευθερώνει την εικαστική γραφή της και της επιτρέπει να προχωρήσει σε συνθέσεις εντελώς προσωπικές και αναγνωρίσιμες ενός τρόπου θέασης.
Αντλώντας από βαθιές δεξαμενές ποικίλων αναφορών, η Μαρία Διακοδημητρίου παρουσιάζει στη νέα έκθεσή της τόσο τα γνωστά τρισδιάστατα έργα της, σαν θεατρικές μακέτες ή επιτοίχιες πόλεις (σκαμμένες σε αλλεπάλληλες στρώσεις), όσο και ψηφιακές εκτυπώσεις, σε αναπτύγματα. Η σχέση της με το αστικό τοπίο, ως ιδέα και ως στόχος, είναι βαθιά και βιωμένη. Αναγνωρίζει κανείς την Αθήνα, νιώθει κανείς την αύρα μιας αστικής ζωής, σε συνυπάρξεις υβριδικές. Συμβιώσεις που οδηγούν σε μια μητροπολιτική συνθήκη, με τον τρόπο που την αναδεικνύει ένα γκράφικ νόβελ.
Ομως, η Μαρία Διακοδημητρίου προχωράει πιο βαθιά έως ότου συναντήσει τους ακρογωνιαίους λίθους της δυτικής κουλτούρας. Σκηνές από την «Τρικυμία» του Σαίξπηρ με την ανεμοδαρμένη Μιράντα, θηλυκές μορφές από τους βικτωριανούς Προραφαηλίτες, αστικές λίμνες μοναξιάς από τα βάθη του 20ού αιώνα και τις οικουμενικές σιωπές του Εντουαρντ Χόπερ, σχηματίζουν αλλεπάλληλες αυλαίες βιωμάτων.
Η θεατρικότητα διαχέεται και ορίζει κάθε σύνθεση, με εναλλαγές χρώματος και μαυρόασπρου, με διχρωμία θερμού-ψυχρού, κλασικού και άχρονου. Αυτή η θεατρικότητα διαφεύγει με τη σειρά της από την απλή –διαθλασμένη έστω– παραστατικότητα και επενδύεται με στρώσεις συμβολισμού καθώς ακροβατεί ανάμεσα σε σπηλαιώδεις ερειπιώνες της μνήμης. Ακολουθώντας λαβυρίνθους και μισοσκότεινες ατραπούς, η Μαρία Διακοδημητρίου εξυφαίνει έναν κόσμο σε ένα μεταίχμιο πολιτισμού, εποχής και συνείδησης. Τα έργα της είναι το κάθε ένα μια αυτοτελής ιστορία. Και όλα μαζί αρμολογούν μια σκηνογραφημένη αφήγηση του χρόνου.