Προσβολές ως ψυχαγωγία
Μόνο υπό περιορισμό δεν είναι η δημόσια έκφραση στην Ελλάδα. Οι πρόσφατες αθυρόστομες ρατσιστικές και ομοφοβικές εξάρσεις δημοσίων προσώπων, με τη βεβαιότητα ότι το αξίωμα, η ιδιότητα, η δημοτικότητά τους θα λειτουργήσουν ως απολυμαντικά της λεκτικής τους βαναυσότητας, μάλλον –εν τω συνόλω– διασκέδασαν παρά θορύβησαν για την υποστάθμη της πολιτικοκοινωνικής ζωής μας. Τα συμβάντα του είδους συνήθως λήγουν με εισαγγελική παρέμβαση, όμως σπάνια γίνονται γνωστά τα αποτελέσματα της παραγγελθείσας έρευνας, όπως εκείνης από την Εισαγγελία του Αρείου Πάγου με αφορμή την ομοφοβική επίθεση Μπέου σε Κασσελάκη τον περασμένο Οκτώβριο.
Η άρνηση αναγνώρισης από τους ισχυρούς των ορίων της εξουσίας τους, η αδράνεια της πολιτείας ως προς την επιβολή κυρώσεων, η απουσία στην κοινωνία μιας απαίτησης για λογοδοσία, με έναν τρόπο νομιμοποιεί τις λεκτικές αυτές ακρότητες, ενθαρρύνει περαιτέρω την α λα Τραμπ αχρειολογία, την ξεπλένει. Και σταδιακά αυτή εμπεδώνεται ως αποδεκτή συμπεριφορά (αν το κάνει ανενδοίαστα η κεφαλή, δεν έχει να λογοδοτήσει σε κανέναν η βάση), «εκπαιδεύει», τροποποιώντας τους όρους κοινωνικής συνεννόησης. Ανοίγει τον δρόμο στον τσαμπουκά, στο ξεκατίνιασμα. Η χυδαιολογία ταυτίζεται με την ισχύ και την ελευθερία.
Η γλώσσα είναι αληθινό κοινωνικό υπερόπλο. Από όργανο διαλόγου και συναινετικής επικοινωνίας, μπορεί να εκπέσει σε εργαλείο εκφαυλισμού και εξαχρείωσης. Διότι οι χαρακτηρισμοί «μαϊμού» (για τον ποδοσφαιριστή Τετέι), ή «κουνίστρα», «οπισθογεμής», «κουκλίτσα» (στον Κασσελάκη) δεν είναι απλή ελευθεροστομία, αλλά εμπτυσμοί που στρογγυλοκάθονται πάνω στην καθημερινότητά μας, αφαιρώντας από το κοινωνικό μας ανάστημα πόντους και αξιοπρέπεια, ενισχύοντας τη ροπή στην αμετροέπεια και τη βαρβαροσύνη. Μεταδίδονται σαν ιός και μεταστρέφουν την κοινωνική δυσαρέσκεια σε μισαλλοδοξία, ωθούν στην οπισθοδρόμηση και τα άκρα.
Στην Ελλάδα βρισκόμαστε πολύ μακριά από τον νεοπουριτανισμό μιας εκτροχιασμένης κουλτούρας ακύρωσης, που καταδικάζει εύκολα και δεν αφήνει κανένα περιθώριο για συγχώρεση. Κατοικοεδρεύουμε μάλλον στον αντίθετο πόλο. Μακριά από το είδος της κοινωνίας που επιζητεί την επιβολή κυρώσεων σε εξόφθαλμα αήθεις συμπεριφορές. Ο ποδοσφαιρικός εισαγγελέας άσκησε δίωξη κατά του δημάρχου Βόλου για ρατσιστική επίθεση στον Τετέι. Τελεία. Ο αλληλοσεβασμός δεν έχει αποβεί ακόμη κοινό αγαθό και ομόθυμη αλήθεια.