«Είμαι κοσμοπολίτης στο θέμα της θρησκείας»
Ο Μετίν Αρντιτί, εάν δεν ήταν λογοτέχνης, θα ήταν ο ίδιος μυθιστορηματικός χαρακτήρας. Γαλλόφωνος συγγραφέας τουρκικής καταγωγής –γεννήθηκε στην Αγκυρα το 1945–, μιλάει επίσης με άνεση αγγλικά και ιταλικά, ενώ ζει με την οικογένειά του στη Γενεύη.
Για τη συνέντευξη καθίσαμε στον χώρο υποδοχής του πολυτελούς ξενοδοχείου όπου έμεινε ερχόμενος στην Αθήνα για την παρουσίαση του πρόσφατου βιβλίου του, «Φονικό καρναβάλι». Φορά ένα τόσο λευκό πουκάμισο που μοιάζει ολοκαίνουργιο, σκούρο σακάκι, κόκκινες κάλτσες και παπούτσια κι ένα ζευγάρι χρυσά μανικετόκουμπα με το πρόσωπο του Ιησού. Η όλη εμφάνιση, πέρα από το εξαιρετικό γούστο και την οικονομική άνεση, μαρτυρά απολύτως εμπεδωμένο κοσμοπολιτισμό.
«Είμαι επίσης κοσμοπολίτης στο θέμα της θρησκείας», προσθέτει. «Εχω πολλά “διαβατήρια” με διαφορετικό θρήσκευμα. Γεννήθηκα σε μια εβραϊκή οικογένεια. Μέχρι τα επτά μου χρόνια δεν πήγα ποτέ σε συναγωγή και στο σπίτι ήταν σαν να μην υπήρχε η θρησκεία. Ωστόσο έζησα σε μια μουσουλμανική χώρα και μικρός έλαβα πολλή αγάπη από ανθρώπους που ήταν μουσουλμάνοι. Διατηρώ λοιπόν μια μεγάλη τρυφερότητα για αυτόν τον κόσμο, μολονότι
Ο συγγραφέας
πολλοί στην Ευρώπη σήμερα θεωρούν ότι όλοι οι μουσουλμάνοι είναι τζιχαντιστές και όλοι οι κάτοικοι της Γάζας είναι τρομοκράτες. Εγώ δεν είμαι έτσι».
Στα επτά του χρόνια μπήκε εσωτερικός σε ένα ελβετικό προτεσταντικό σχολείο, αλλά ο πρώτος του δάσκαλος, «ο πιο σημαντικός» όπως εξηγεί, ήταν βουδιστής,
οπότε στη διάρκεια της εφηβείας διεύρυνε τους ορίζοντές του προς τoν οριενταλισμό. Στα 20 χρόνια του γνώρισε τη σύζυγό του, που είναι Ελληνίδα, χριστιανή ορθόδοξη. «Και τώρα, αφού διάβασα πολλά για τη θρησκεία, θεωρώ ότι ο Ιησούς είναι το υπόδειγμα όλων επειδή συγκρούστηκε ακόμη και με τους ιουδαϊστές υπερασπιζόμενος την αγάπη και την αγαθοεργία», καταλήγει.
Το «Φονικό καρναβάλι» είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα με αστυνομική πλοκή, αλλά στην ουσία μιλάει για τον θρησκευτικό φανατισμό και την παραφροσύνη των ανθρώπων διά μέσου των αιώνων, πρεσβεύοντας έναν σύγχρονο ουμανισμό. Τον Ιανουάριο του 2012, μια νεαρή φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο της Βενετίας βρίσκεται πνιγμένη. Πρόκειται για τον πρώτο από μια ακολουθία φόνων με αδιευκρίνιστο κίνητρο. Η διατριβή της κοπέλας είχε θέμα μια από τις σημαντικότερες αδελφότητες του 16ου αιώνα, η οποία αποτέλεσε τον στόχο σειράς εγκλημάτων που διαπράχθηκαν το 1575 στη διάρκεια του καρναβαλιού της Βενετίας, μια περίοδο που οι ιστορικοί ονόμασαν «Φονικό καρναβάλι». Πέντε αιώνες αργότερα, ένας καθηγητής Λατινικών στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης ανακαλύπτει τη ραδιουργία που εμπλέκει ακροδεξιά μέλη της ρωμαϊκής Κουρίας με τους μισθοφόρους του ISIS, με στόχο έναν ανθρωπιστή
Πάπα που αποκηρύσσει τη μισαλλοδοξία.
Η υπόθεση μοιάζει με μια σύγχρονη πολιτική αλληγορία μεταμφιεσμένη σε αστυνομικό μυθιστόρημα. «Δεν το συνέλαβα έτσι», λέει ο συγγραφέας. «Εγώ διηγήθηκα μια ιστορία, αλλά στη συνέχεια μπορούμε να βρούμε σε αυτήν παραλληλισμούς με το παρόν. Συμβαίνει προφανώς –και μάλλον θα πω πως είναι κάτι τετριμμένο– επειδή οι άνθρωποι είναι πάντα άνθρωποι, με τα ίδια πάθη». O Μπενεντίκτ Ουγκ, κεντρικός χαρακτήρας της ιστορίας, είναι ένας ενδιαφέρον ανδρικός χαρακτήρας, εύθραυστος και ταλαιπωρημένος συναισθηματικά από τον προτεσταντισμό του απαξιωτικού πατέρα του.
«Αισθάνεστε διχασμένος μεταξύ της Ανατολής όπου βρίσκονται οι ρίζες σας και της Δύσης όπου ζείτε;» τον ρωτώ. «Καθόλου», απαντά. «Υπάρχει μια ρήση που για εμένα είναι σχεδόν ένας κανόνας ζωής. Λέει ότι εάν ένας άνθρωπος στη χώρα του αισθάνεται σαν στο σπίτι του, είναι αφελής. Εάν ένας άνθρωπος στη χώρα του και παντού αισθάνεται σαν στο σπίτι του, είναι δυνατός. Εάν ένας άνθρωπος στη χώρα του και παντού αισθάνεται ξένος, αυτός είναι τέλειος. Είναι ένα είδος παράδοξου, αλλά πολύ ισχυρό, επειδή αυτός που είναι ξένος βλέπει πάντοτε τα πράγματα με ένα καινούργιο βλέμμα, χωρίς ποτέ να νιώθει ιδιοκτήτης τους».
«Ο Ιησούς είναι το υπόδειγμα όλων επειδή συγκρούστηκε ακόμη και με τους ιουδαϊστές, υπερασπιζόμενος την αγάπη και την αγαθοεργία».