Τώρα αποδίδουν πολλές από τις μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα
– Ως προς την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, το παλιό μοντέλο το γνωρίζουμε και αποτελεί πλέον παρελθόν – ρωσικό αέριο. Το καινούργιο; Είναι επαρκώς οριοθετημένο; Και πώς προχωράει; Ας λάβουμε εδώ υπόψη για τη συζήτηση ότι οι τιμές ενέργειας στην Ευρώπη έχουν μειωθεί από τα υψηλά τους, αλλά είναι ακόμη πάνω από τα χαμηλά τους.
– Η ενέργεια ήταν πολύ φθηνή όταν η κεντρική και ανατολική Ευρώπη μπορούσαν να προμηθεύονται αέριο από τον ρωσικό αγωγό. Ηταν ένας τέλειος συνδυασμός: η Ρωσία παρείχε φθηνό φυσικό αέριο προσφέροντας έτσι στη γερμανική βιομηχανία ένα σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα. Ταυτόχρονα, η Γερμανία εξήγε βιομηχανικά προϊόντα στη Ρωσία. Αυτό το μοντέλο ήταν όμως γεωπολιτικά αφελές και έχει πλέον ξεπεραστεί. Ακόμη και ένας νέος πρόεδρος στη Ρωσία πιθανότατα δεν θα μπορέσει να ανακτήσει γρήγορα την εμπιστοσύνη της Δύσης, επομένως η εποχή του φθηνού αερίου έχει τελειώσει. Η Ευρώπη ανταποκρίθηκε εισάγοντας περισσότερο αέριο LNG, δημιουργώντας διασυνδέσεις για τη ροή φυσικού αερίου από τη Δύση προς την Ανατολή και από τον Νότο προς το κέντρο και κατασκευάζοντας νέους τερματικούς σταθμούς αερίου LNG. Τέλος, μείωσε σημαντικά τη ζήτηση και αύξησε τη χρήση άνθρακα. Ως βραχυπρόθεσμη απάντηση, ήταν μια επιτυχία. Τώρα βρισκόμαστε σε μια φάση κατά την οποία στοχεύουμε να δημιουργήσουμε γρήγορα ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ως μια νέα φθηνή πηγή ενέργειας. Τα κύρια εμπόδια είναι η δημιουργία του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας και η αποθήκευση ενέργειας για την αντιμετώπιση μεγαλύτερων περιόδων χωρίς ήλιο και άνεμο.
– Από τη θέση που κατείχατε για χρόνια στο Bruegel είχατε παρακολουθήσει στενά την ελληνική κρίση. Θα λέγατε ότι έχει αλλάξει κατηγορία η ελληνική οικονομία ή φοβάστε ότι μπορεί να είναι πλασματική η εικόνα; Αφενός λόγω της ανάκαμψης από τα χαμηλά, αφετέρου λόγω της γενναίας ρύθμισης του ελληνικού χρέους από τον ESM με ορίζοντα το 2030.
– Η εντύπωσή μου είναι ότι η εικόνα έχει πραγματικά βελτιωθεί σημαντικά και η Ελλάδα βρίσκεται τώρα σε μια εντελώς διαφορετική κατάσταση. Κατά μία έννοια, φαίνεται ότι πολλές από τις μεταρρυθμίσεις τώρα αποδίδουν και η επιμήκυνση του χρέους σε μια πολύ μακρά περίοδο έχει δώσει αρκετό χώρο για ανάσες στην Ελλάδα, ώστε να λειτουργεί ως μια κανονικά αγωνιζόμενη οικονομία.
– Ενόψει της πιθανότητας να έχουμε μια δεύτερη θητεία Τραμπ, αναλυτές στην Ευρώπη επεξεργάζονται το σενάριο της γεωπολιτικής εγκατάλειψης από τις ΗΠΑ. Πώς θα πρέπει να προετοιμαστεί η Ευρώπη για ένα τέτοιο ενδεχόμενο; Με άλλα λόγια, πώς μπορεί να γίνει πιο αυτόνομη;
– Σε ένα άρθρο που δημοσιεύσαμε στο Foreign Affairs μαζί με τέσσερις συναδέλφους από αντίστοιχες μεγάλες χώρες της Ε.Ε., υποστηρίζουμε ότι η Ευρώπη πρέπει επειγόντως να προετοιμαστεί για μια προεδρία Τραμπ. Θα αποτελούσε σοβαρό κίνδυνο για τη συλλογική μας ασφάλεια, την οικονομική μας ασφάλεια, ακόμη και για τις δημοκρατίες μας. Οι πρόσφατες δηλώσεις Τραμπ, οι οποίες θέτουν υπό αμφισβήτηση τις δεσμεύσεις των ΗΠΑ στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, είναι η τελική επιβεβαίωση ότι εμείς οι Ευρωπαίοι πρέπει να πάρουμε την ασφάλειά μας στα χέρια μας. Ο πειρασμός μετά τη νίκη του Τραμπ θα είναι ο καθένας από εμάς να συνάψει διμερείς συμφωνίες με τις ΗΠΑ και να επενδύσει στη δική του ασφάλεια. Ωστόσο, θα πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι ότι οι διμερείς συμφωνίες με τις ΗΠΑ δεν θα είναι αξιόπιστες. Και θα πρέπει επίσης να είμαστε σαφείς ότι είναι πολύ πιο ακριβό για τον καθέναν από εμάς να αγοράσει μεμονωμένα προστασία κατά της Ρωσίας απ’ ό,τι να το κάνουμε συλλογικά. Οι ευρωπαϊκές χώρες του ΝΑΤΟ και οι χώρες της Ε.Ε. δαπανούν συνολικά 350 δισ. δολάρια ετησίως για την άμυνα. Ωστόσο, το νούμερο αυτό δεν αγοράζει επαρκή ασφάλεια, παρότι ξεπερνάει κατά πολύ τον αμυντικό προϋπολογισμό της Ρωσίας. Ο λόγος είναι ότι δεν έχουμε ευθυγραμμίσει και συντονίσει επαρκώς τις ενέργειές μας και βασιζόμαστε ουσιαστικά στις ΗΠΑ για να παράσχουν τους στρατηγικούς παράγοντες, όπως την ικανότητα ταχείας μετακίνησης στρατευμάτων. Αυτό πρέπει να αλλάξει. Τελικά, θα απαιτηθεί κάποια κοινή ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για την άμυνα.
Η Ευρώπη πρέπει επειγόντως να προετοιμαστεί για μια προεδρία Τραμπ. Οι Ευρωπαίοι πρέπει να πάρουμε την ασφάλειά μας στα χέρια μας.