Η Ευρώπη κινδυνεύει με νέα προσφυγική κρίση

στη Γάζα εκτραχύνει τις ήδη δεινές οικονομικές συνθήκες στην Αίγυπτο, στον Λίβανο και στην Ιορδανία. Η Δύση και ιδιαίτερα η Ευρωπαϊκή Ενωση ίσως χρειαστεί να προετοιμαστούν για ακόμη μία προσφυγική κρίση, ανεξάρτητα από την οικονομική βοήθεια που θα τους χορηγήσουν. Το τελευταίο τετράμηνο, σχεδόν 29.000 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί από την επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα μετά το χτύπημα της Χαμάς στο ισραηλινό έδαφος, που άφησε πίσω του 1.200 νεκρούς. Οι επιπτώσεις αυτού του πολέμου εκτείνονται πολύ πέρα από τα πεδία των μαχών. Η Αίγυπτος και ο Λίβανος πνίγονται στα χρέη, που φθάνουν στο 93% και στο 280% του ΑΕΠ, αντίστοιχα,

σύμφωνα με το ΔΝΤ. Οι τουριστικές εισπράξεις, η πηγή ζωής των οικονομιών της περιοχής, ιδίως στον Λίβανο, ελαττώθηκαν 45% τον Οκτώβριο έναντι του 2022. Εάν διαρκέσει ακόμη τρεις μήνες η σύρραξη, θα προκληθεί απώλεια 10 δισ. δολ. στο ΑΕΠ του Λιβάνου, της Αιγύπτου και της Ιορδανίας, και θα φθάσει τα 18 δισ. δολάρια, με παράταση μέχρι το καλοκαίρι. Tαυτόχρονα, πάνω από μισό εκατομμύριο άνθρωποι στις τρεις χώρες ενδέχεται να περιπέσουν στη φτώχεια.

Η σημερινή κρίση του Λιβάνου χρονολογείται τουλάχιστον από το 2020, όταν μια έκρηξη στο λιμάνι της Βηρυτού σκότωσε περισσότερους από 200 ανθρώπους. Ετοτε, η λιβανέζικη

λίρα έχει χάσει περίπου το 98% της αξίας της έναντι του δολαρίου στην παράλληλη αγορά και ο τριψήφιος πληθωρισμός έχει εξαφανίσει τα εισοδήματα. Το

ΑΕΠ της χώρας μειώθηκε περισσότερο από το μισό μεταξύ 2019 και 2022, αλλά η κυβέρνηση δεν προωθεί τις οικονομικές και δημόσιες μεταρρυθμίσεις που είχε υποσχεθεί, προκειμένου να αποδεσμευθούν κεφάλαια από το ΔΝΤ.

Η κατάσταση είναι εξίσου τραγική και στην Αίγυπτο, λόγω παρόμοιας στάσης του προέδρου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι. Τα έσοδα από τη διώρυγα του Σουέζ, καίρια πηγή συναλλάγματος, μειώθηκαν κατά 50% τον Ιανουάριο σε σύγκριση με το 2023. Επιπλέον, η χρόνια έλλειψη εμπιστοσύνης των επενδυτών οδήγησε σε σοβαρές εκροές κεφαλαίων. Τον Δεκέμβριο του 2022, το ΔΝΤ ενέκρινε το

τέταρτο δάνειο στην Αίγυπτο ύψους 3 δισ. δολαρίων. Το ΔΝΤ παρακράτησε μέρος του μετά τις καθυστερημένες μεταρρυθμίσεις. Ενα πιο σύνθετο πρόβλημα έγκειται στο ότι ο στρατός ελέγχει εταιρείες εμφιαλωμένου νερού, γαλακτοκομικές μονάδες, αλυσίδες πρατηρίων βενζίνης, ακόμη και τοπικά ΜΜΕ.

Ολα αυτά αφήνουν την Ευρώπη σε μειονεκτική θέση. Το να μη διατίθεται βοήθεια σε χώρες πολύ μεγάλες για να καταρρεύσουν λόγω διεφθαρμένων ελίτ ίσως επισπεύσει μια αβάσταχτη κρίση. Εξ ου και η Ε.Ε. βιάζεται να ολοκληρώσει ένα δάνειο με την Αίγυπτο, ώστε να διασφαλίσει ότι οι εκτοπισθέντες της Γάζας δεν φτάνουν στις ακτές της.

Αίγυπτος, Λίβανος και Ιορδανία βρίσκονται σε άσχημη οικονομική κατάσταση και το τελευταίο που επιθυμούν είναι να φιλοξενήσουν χιλιάδες Παλαιστίνιους πρόσφυγες.