Κυρίαρχο το δολάριο στο διεθνές εμπόριο και ως αποθεματικό κεντρικών τραπεζών

Κυρίαρχο στην παγκόσμια οικονομική σκηνή και στα διεθνή αποθεματικά αναμένεται να παραμείνει για πολλά χρόνια ακόμη το δολάριο, παρά τις συντονισμένες προσπάθειες μικρότερων οικονομικών δυνάμεων να το «εκθρονίσουν». Η μοναδική άμεση απειλή που αντιμετωπίζει το αμερικανικό νόμισμα είναι η κατάσταση της ίδιας της οικονομίας των ΗΠΑ, όπως προειδοποιούν ορισμένοι οικονομολόγοι.

Το δολάριο είναι το νόμισμα που χρησιμοποιείται περισσότερο στο διεθνές εμπόριο και ως αποθεματικό στις κεντρικές τράπεζες ανά τον κόσμο. Σύμφωνα με νέα μελέτη του Steven Kamin, πρώην διευθυντή του τμήματος Διεθνών Οικονομικών της Fed, και του Mark Sobel, πρώην οικονομολόγου στο αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών, η κατάσταση αυτή δεν προβλέπεται να αλλάξει, δεδομένου ότι η χρήση του δολαρίου ξεπερνάει με μεγάλη διαφορά τα υπόλοιπα νομίσματα.

Αναλυτικά, το αμερικανικό νόμισμα χρησιμοποιήθηκε για το 88% των καθημερινών συναλλαγών στο διεθνές εμπόριο, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών, τα οποία επικαλείται το Business Insider. Επίσης, τουλάχιστον για το τρίτο τρίμηνο του 2023 αποτελούσε το 55% των ξένων αποθεματικών στις κεντρικές τράπεζες σε ολόκληρο τον κόσμο, ξεπερνώντας σημαντικά κάθε άλλο ξένο νόμισμα, όπως δείχνουν τα στοιχεία του ΔΝΤ.

Ορισμένοι οικονομολόγοι ανησυχούν ότι κάποιο ανταγωνιστικό νόμισμα θα μπορούσε να πάρει τη θέση του δολαρίου. Εξάλλου, οι BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική,

Αίγυπτος, Αιθιοπία, Ιράν και ΗΑΕ) προσπαθούν ήδη να μειώσουν τη χρήση του δολαρίου στο εμπόριο, ενώ συγκεκριμένα η Ρωσία και η Κίνα πρότειναν τη δημιουργία νέου ανταγωνιστικού νομίσματος.

Ωστόσο, οι δύο οικονομολόγοι επισημαίνουν στην εν λόγω μελέτη ότι οι απειλές αυτές είναι πολύ μικρές σε σύγκριση με τη ζημιά που θα μπορούσε να κάνει στο δολάριο μια «σοβαρή επιδείνωση» της κατάστασης της αμερικανικής οικονομίας. «Λαμβάνοντας υπόψη την πολιτική πόλωση της ώρας, τη δυσλειτουργία του αμερικανικού Κογκρέσου και την αδιαφορία των πολιτικών από όλο το φάσμα για τη συρρίκνωση του ελλείμματος στον προϋπολογισμό, δεν είναι απίθανο», τονίζουν οι οικονομολόγοι αναφερόμενοι στην αποκαθήλωση του δολαρίου.

«Και εάν το αποτέλεσμα είναι παρατεταμένη άνοδος του πληθωρισμού, απομάκρυνση ιδιωτικών επενδύσεων, μεγαλύτερη χρηματοοικονομική μεταβλητότητα και επιβράδυνση της δυναμικής της αμερικανικής οικονομίας, τότε η απώλεια της κυριαρχίας του δολαρίου θα είναι το μικρότερο από τα προβλήματά μας. Οπως και για

τον υπόλοιπο κόσμο», προειδοποιούν.

Η μελέτη εντοπίζει και ακόμη έναν κίνδυνο για το δολάριο, από τον κατακερματισμό των παγκόσμιων οικονομιών σε ξεχωριστά μπλοκ. «Σε αυτή την περίπτωση το παγκόσμιο εμπόριο, η παραγωγικότητα και η οικονομική ανάπτυξη θα ήταν χαμηλά, και οι επιπτώσεις για τη διεθνή πολιτική και στρατιωτική σταθερότητα θα ήταν αρνητικές», σημειώνεται.

Υπάρχουν βέβαια και άλλοι οικονομολόγοι, οι οποίοι έχουν προειδοποιήσει ότι οι αβεβαιότητες στη δημοσιονομική κατάσταση των ΗΠΑ μπορεί να επιβαρύνουν την κυριαρχία του δολαρίου στις παγκόσμιες αγορές. Το έλλειμμα του προϋπολογισμού αναμένεται να ξεπεράσει το 1,6 τρισ. δολάρια φέτος και τα 2,6 τρισ. δολάρια σε δέκα χρόνια από σήμερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Γραφείου Προϋπολογισμού του αμερικανικού Κογκρέσου.

Η μοναδική άμεση απειλή που αντιμετωπίζει το αμερικανικό νόμισμα είναι η κατάσταση της ίδιας της οικονομίας των ΗΠΑ.

Το αμερικανικό νόμισμα για το τρίτο τρίμηνο του 2023 αποτελούσε το 55% των ξένων αποθεματικών στις κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο.