Η γυναίκα του Καίσαρα και τα ΑΕΙ

ΗΣύγκλητος του παλαιότερου ΑΕΙ της χώρας, του Πανεπιστημίου Αθηνών, σε ανακοίνωση για το πρόσφατο περιστατικό διακοπής, για περίπου μία ώρα, στη λειτουργία του Κέντρου Λειτουργίας και Διαχείρισης Δικτύου (12/2), που προκάλεσε την αναβολή των εξετάσεων σε έξι μαθήματα, ανέφερε ότι «έχουν ξεκινήσει όλες οι διοικητικές διαδικασίες διερεύνησης του περιστατικού για την απόδοση ευθυνών». Και πρόσθεσε ότι «οι απαξιωτικοί σχολιασμοί και αναφορές στο εμβληματικό ΕΚΠΑ και η στόχευση συγκεκριμένου αντιπρύτανη υποκρύπτουν βαθύτερα κίνητρα απαξίωσης του δημόσιου πανεπιστημίου». Μάλιστα, «ως απάντηση στις συκοφαντικές αναφορές κατά του ΕΚΠΑ» θύμισε την πολύ καλή θέση του ιδρύματος στις διεθνείς αξιολογήσεις ΑΕΙ με βάση συγκεκριμένα κριτήρια.

Η ανακοίνωση του ΕΚΠΑ αποτελεί την αφορμή για μια γενικότερη παρατήρηση για όλα τα ΑΕΙ, και δη τα κεντρικά, τα οποία συνήθως βρίσκονται στο επίκεντρο καταλήψεων ή επεισοδίων. Είναι κανόνας, σε περιστατικά που αμαυρώνουν την εικόνα των δημόσιων πανεπιστημίων και τα οποία δημοσιοποιούνται, πρυτάνεις και πανεπιστημιακοί να αντιτάσσουν πως τέτοια περιστατικά αποτελούν εξαιρέσεις στον κανόνα, που είναι η εύρυθμη λειτουργία

του ιδρύματος. Μα αλίμονο εάν δεν ήταν εξαιρέσεις. Παράλληλα, τα διοικητικά στελέχη των ΑΕΙ προβάλλουν, ως απάντηση στα έκτροπα, το σημαντικό εκπαιδευτικό και ερευνητικό έργο των πανεπιστημιακών.

Μα αυτό κι αν είναι κοινοτοπία. Τα ελληνικά πανεπιστήμια από το 1837 (τότε ιδρύθηκε το ΕΚΠΑ) και έκτοτε αποτελούν έναν από τους βασικούς πυλώνες ανάπτυξης της χώρας μας. Ο ρόλος τους στην ιστορία του τόπου είναι καταγεγραμμένος, και απόλυτα εδραιωμένος και ουδείς μπορεί να τον αμφισβητήσει με σοβαρά επιχειρήματα.

Ομως, το ακαδημαϊκό έργο που επιτελείται στα ΑΕΙ και τα έκτροπα (ή οι φαιδρότητες) είναι δύο τελείως διαφορετικά ζητήματα. Η αντιμετώπιση των εκτρόπων αποτελεί αρμοδιότητα της ηγεσίας κάθε ιδρύματος. Δεν μπορεί οι ηγεσίες των ΑΕΙ να θυμούνται τη διοικητική αυτοτέλεια των πανεπιστημίων έναντι της πολιτείας μόνον όταν τις εξυπηρετεί. Προτάσσουν τη σπουδαία δουλειά που γίνεται στο ίδρυμα και –με συνωμοσιολογική ρητορική– επαναλαμβάνουν την καραμέλα περί πρόθεσης σπίλωσης των δημόσιων ΑΕΙ, για να αποδείξουν πως μόνον οι άλλοι ευθύνονται για ό,τι αρνητικό πλήττει την εικόνα του ΑΕΙ. Μα εάν είναι έτσι, γιατί αναλαμβάνουν θέσεις ευθύνης;