Τυφλότητες

Γιατί το έκανε; Γιατί ο Πούτιν θέλησε να εξοντώσει τώρα τον εξορισµένο, αποµονωµένο και πολιτικά εξουδετερωµένο του αντίπαλο – τον µοναδικό που µπορούσε να επιδεικνύει το αυτοκτονικό πείσµα να ορθώνεται ως αντιπολίτευση στο Κρεµλίνο;

Η στιγμή είναι, λένε, καλή για τον Ρώσο πρόεδρο. Οι προβλέψεις ότι η ρωσική οικονοµία θα κατέρρεε συµπαρασύροντας και την εξουσία του αποδείχτηκαν τόσο ψευδείς, όσο και οι ευσεβείς πόθοι ότι ο πόλεµος θα προκαλούσε ένα αντικαθεστωτικό ρεύµα στους δρόµους –ή ένα ανακτορικό πραξικόπηµα– που θα τον γκρέµιζε από το Κρεµλίνο. Το καθεστώς του Πούτιν όχι µόνο αντέχει, αλλά και ενισχύει τους µηχανισµούς δεσποτικού ελέγχου στο εσωτερικό. Αντέχει και αντεπιτίθεται και στο µέτωπο του πολέµου, επιστρατεύοντας το ανεξάντλητο «ανθρώπινο απόθεµα» της ηπειρωτικής αυτοκρατορίας του, αλλά και τα ερείσµατα που έχει αποκτήσει στις εκτός ∆ύσης δυνάµεις.

θα µπορούσε κανείς να προσµετρήσει ακόµη και τους δισταγµούς των αντιπάλων του. Το αµερικανικό

Στην ισχύ του

πολιτικό βραχυκύκλωµα µπορεί σε λίγους µήνες να οδηγήσει ακόµη και σε µια φιλική προς το Κρεµλίνο αµερικανική διοίκηση, που θα προθυµοποιηθεί µόνη της να διαλύσει τη Συµµαχία, που ο Ρώσος πρόεδρος αντιλαµβάνεται ως υπαρξιακή απειλή. Γιατί λοιπόν να µην περιµένει ο Πούτιν τον Τραµπ; Γιατί να σκοτώσει τώρα τον Αλεξέι Ναβάλνι;

Το ερώτημα δείχνει να επαναλαµβάνει το ίδιο «συντακτικό» λάθος: Η ∆ύση διαβάζει τον Πούτιν µε τα κριτήρια του δικού της πολιτικού σύµπαντος. Αναζητεί σε εκείνον ορθολογική στρατηγική επιδίωξης συµφερόντων, όπως έκανε και πριν από την εισβολή στην Ουκρανία. Ναι, ήταν αλήθεια και αποδείχτηκε ότι ο πόλεµος δεν συνέφερε τη Ρωσία – της έχει κοστίσει οδυνηρά σε ζωές, χρήµα και γεωπολιτικό status. Οµως, δεν είναι κάποιο «συµφέρον» που κινεί τον Πούτιν. Τον οδηγεί σκέτο το ένστικτο της δύναµης. Η ανάγκη να εµπνέει µόνο φόβο.

Ακόμη κι αν το κίνητρο της πολιτικά αχρείαστης εξόντωσης του Ναβάλνι ήταν µόνο ο σαδισµός, η σηµασία αυτής της τυφλής ορµής παραµένει πολιτικά σηµαντική: Το καθεστώς δηλώνει στους εσωτερικούς και εξωτερικούς του αντιπάλους τι είναι ικανό να κάνει. ∆είχνει ότι είναι ικανό να καταστρέφει χωρίς να υπολογίζει καν τον κίνδυνο της δικής του αυτοκαταστροφής. ∆ιαµηνύει ότι πρέπει κανείς να το παίρνει τοις µετρητοίς όταν απειλεί, επέκεινα της Ουκρανίας, και τη Φινλανδία, τις βαλτικές χώρες, την Πολωνία· όταν απειλεί µε τα πυρηνικά του όπλα.

Αυτός θα µπορούσε να είναι ο γεωπολιτικός ίσκιος µιας πολιτικής δολοφονίας. Ο ίσκιος που ρίχνει ένα πρόσωπο καθώς στέκεται κατάµατα στο φως της Ιστορίας. Λένε ότι εξουσίες όπως αυτή του Πούτιν ζουν από τον φόβο των άλλων. Ο Ναβάλνι δεν φοβήθηκε. Και έδειξε ότι ο Πούτιν πλέον µπορεί να επιζήσει µόνο σκοτώνοντας.

Ποιο συμφέρον εξυπηρέτησε η εξόντωσή του;